"سایه روشن" در سایه "زنان خانه دار مستاصل"!
اقتباس سریال «سایه روشن» از سریال خارجی «زنان خانه دار مستاصل»، قضیه ای بود که درست یک روز بعد از پخش اولین قسمت این سریال مورد بررسی قرار گرفت و به بهانه اولین گزارش بودنش، اتهامات بسیاری را متحمل شد.
شباهت بی اندازه اولین سریال معیریان به نسخه خارجی «زنان خانه دار مستاصل» و نسبت دادن ممیزی های بیش از اندازه این سریال به حساسیت برانگیزبودن این گزارش، نویسنده و کارگردان این مجموعه بار دیگر درباره این اقتباس توضیحاتی داده اند
اقتباس سریال «سایه روشن» از سریال خارجی «زنان خانه دار مستاصل»، قضیه ای بود که درست یک روز بعد از پخش اولین قسمت این سریال مورد بررسی قرار گرفت و به بهانه اولین گزارش بودنش، اتهامات بسیاری را متحمل شد. در آن گزارش سراغ نویسنده و تهیه کننده کار رفتیم و از آنها خواستیم درباره شباهت های این سریال با نسخه خارجی آن توضیح دهند. هیچ کدام منکر قضیه اقتباس نشدند اما گفتند که سعی داشته اند سریال مزبور را ایرانیزه کنند و البته تاکید داشتند که اقتباس، کامل نبوده و بنا به نیاز سریال، در چند جای مشخص انجام شده است.
بعد از پخش یکی دو قسمت از سریال، زمانی که کارگردان و تهیه کننده متفق القول شدند سریال دست خورده و بخش هایی از آن حذف شده، یک مرتبه مدیر شبکه تهران با یکی از سایت های خبری مصاحبه ای انجام داد پیرامون اینکه معیریان وافضلی، کاملا در جریان این حذفیات هستند و هیچ مشکلی وجود ندارد.
این مسئله اما با پیگیری ما فقط یک جواب داشت؛ اینکه گزارش ما درباره شباهت های سریال به نسخه خارجی آن، حساسیت ها را بیشتر برانگیخته و باعث شده مسئولان بیش از پیش سریال را زیر ذره بین بگذارند و قسمت هایی از آن را حذف کنند. درحالی که مدیر شبکه تهران، در پاسخ به این سوال ما که آیا واقعا مسئله ممیزی ها به دلیل گزارش ما بوده یا دلایلی دیگری داشته توضیح داد که اصلا ممیزی در میان نبوده و اگر هم باشد قطعا یک شبکه نمی آید به خاطر گزارش یک روزنامه، در سریالی دست ببرد و بخش هایی از آن را حذف کند. مسئله گزارش جنجالی ما از این سریال اقتباسی، گویا هنوز که هنوز است از ذهن کارگردان و نویسنده پاک نشده و همین روز گذشته هم آرش معیریان و محمود سلطانی، درباره ابعاد مختلف آن صحبت هایی کردند.
بازی با وضعیت های مختلف سینمایی
محمود سلطانی، نویسنده فیلمنامه سریال «سایه روشن»، همانطور که روز اول برداشت هایی از سریال خارجی را منکر نشده بود هنوز روی حرفش ایستاده و به فارس گفته است که قصه سریال «زنان خانه دار مستاصل»، شخصیت پردازی و نوع روایتی که داشته بارایش خیلی جذاب بوده و به همین دلیل بخش هایی از سایه روشن را از آن وام گرفته اما با این حال هنوز نسبت به گزارش هفت صبح در واکنش به شباهت بی اندازه این سریال با نسخه خارجی، موضع دارد. او گفته است: «بعضی ها هنوز یک قسمت بیشتر از سریال پخش نشده، تیتر رفته اند که این سریال تقلید از فلان سریال خارجی است. ما وام دار 36 وضعیت سینمایی بیشتر نیستیم. مرتب با این وضعیت های سنیمایی بازی می کنیم.»
اما درباره اینکه بیان این شباهت ها چه ایرادی دارد و وقتی تا این حد در شخصیت پردازی، مشابه نسخه خارجی پیش رفته اند، بیان این مسائل از طرف یک روزنامه چطور می تواند حساسیت زا باشد حرفی نزده. او فقط گفته است خوشحال است این سریال توانسته تمام اقشار بخصوص قشر کمرنگ زنان را پوشش دهد. سلطانی گفته است که فقط از بخش هایی از سریال بریا نشان دادن زندگی و مشکلات زنان استفاده کرده و خوشحال است توانسته نقش موثر آنها را هم در زندگی اجتماعی و هم در بخش خانوادگی ببیند. او ادامه داده: «ما نگاه های مختلفی به زبان در سنین و جایگاه های مختلف داریم. از نگاهی که طلایه دار ماست (آتوسا)، نسلی جدید که احساس می کند همه چیز در مادیات است و در یک سیر منطقی به چالشی می افتد و می فهمد که همه چیز پول نیست تا یک مادری که عهده دار مراقبت از بچه هایش است، شوهرش را از دست داده و نگاه خاصی که درواقع نسبت به او وجود دارد، سعی می کند چارچوب ها و زندگی اش را در کنار کاری که فکر می کند گناه و خطاست حفظ کند. در زندگی عادی حتی مادران ما اگر در تلویزیون این طور نشان داده می شوند که فقط چای می آورند و آشپزی می کنند، سطحی ترین نگاه است. پشت همین کارها یک عشق و مدیریتی وجود دارد که خیلی وقت ها ما نتوانسته ایم آن را تصویر کنیم. خیلی از لایه هایی که راجع به خانم ها نوشته ام با نگاه به زنان جامعه و اطرافم بوده و سعی کردم با نگاه درست و غیرمردانه ای باشد.»
ترس از نگاه آزاد به سریال خارجی
آرش معیریان که پیش از این فیلم سینمایی «چپ دست» را به صورت کاملا اقتباسی از روی فیلم «50 قرار اول» ساخته بود، این روزها به شدت از اقتباس آزاد کارش از یک سریال خارجی، دفاع کرده و گفته که به نظرش خلأ وجود نگاه گرته بردارانه در آثار ما به شدت احساس می شود.و او درمورد سریال سایه روشن هم به فارس گفته: «در سریال سایه روشن هم نیت مان این نبود که خیلی نگاه خاص به آن مجموعه داشته باشیم. آن مجموعه به قدری ارزشمند، پرپتانسیل و دراماتیک بود که نویسنده احساس کرد می تواند از آن در شکل ایراین شده اش استفاده کند.» به نظر او قضیه سایه رونشن برخلاف چپ درست اصلا اقتباس کاملی نیست و نمی شود اسمش را کپی برداری محض گذاشت. او به کسانی که با نگاهی کینه ورزانه و انتقادی به مسئله این شباهت نگاه کرده اند هم اشاره کرد و گفت: «متاسفانه این نوع نگاه اقتباس گرایانه به دلیل اینکه از طرف شبه منتقدان که ذره ای به نظرات شان اعتقاد ندارم، به گونه ای مطرح شد که همه ترسیدند برای هر نوع نگاه آزاد یا غیرآزادانه ای مستقل یا کاملا اقتباسی، درحالی که این جزو ویژگی مهم صنعت فیلمسازی دنیاست.»
منبع: روزنامه صبح ایران
