استان زیبای همدان

استان زیبای همدان

موقعيت نسبي: استان همدان در گستره اي به مساحت 19493كيلومتر مربع ، در غرب ايران بين 33درجه و59 دقيقه تا 35درجه و 48دقيقه عرض شمالي و47درجه و34 دقيقه تا49درجه و36 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است.
اين استان از شمال به استانهاي زنجان وقزوين ، ازجنوب به استان لرستان ، از شرق به استان مركزي و از غرب به استان كرمانشاه وقسمتي از استان كردستان محدود است.
بر اساس نتايج عمومي نفوس ومسكن آبانماه سال 1375 كل جمعيت استان 957/677/1 نفرمي باشد كه از اين عده 223/849 نفر مرد و734/828 نفر زن بوده است.همچنين از كل جمعيت استان 810640 نفر در مناطق شهري،867115 نفر درمناطق روستائي سكونت داشته و202 نفر غير ساكن بوده اند.
ناهمواري ها: ناهمواريهاي استان در طي دوران زمين شناسي د چار تغييرات زيادي شده است يكي از عوامل تغييرشكل ناهمواريهاي استان آبهاي روان بوده است،آبهاي روان دربرخي مناطق با تخريب ارتفاعات وانباشتن مواد در چاله ها، سبب كاهش ارتفاع كوهها و پيدايش دشتهاي متعددي شده اند مثلا كوه به دره تبديل شده يادره اي عميق در دوره هاي گذشته اكنون به صورت كوه درآمده است كوه خان گرمزدرغرب تويسركان نمونه اي جالب از اين پديده است.

ارتفاعات: استان همدان منطقه اي است كوهستاني كه بيشتر كوههاي آن از تخت سنــگهاي خارائي تشكيل يافته و جزء رشته كوههاي غربي و مركزي ايران مي باشد جهت آنها نيزمانند كوههاي مركزي ازشمالغربي به جنوب شرقي مي باشداين ارتفاعات بيشترايام سال مستورازبرف ويخ بوده كه سرچشمه رودخانه ها وچشمه سارهاي فراوان ومهمي مي باشند.

ارتفاعات مهم استان:
1- كوه معروف وعظيم الوند،واقع درجنوب شهرستان همدان است ارتفاع قله الوند از سطح دريا به 3574 متر مي رسد از گردنه هاي معروف اين كوه گـردنه زاغه واقع ، بين همدان وملاير به ارتفاع 2060 متر وگـردنه اسدآباد بين همدان وكرمانشاه به ارتفاع 2565 متر را مي توان نام برد.
پست ترين نقطه شهرستان همدان اراضي آبادي عمـرآباد دهستان پيشخور كنار رودخانه قره چاي است كه ارتفاع آن 1555 متر مي باشد.
2- درشمال شهرستان همدان بين همدان و زنجان كوه هاي كم ارتفاعي وجود دارد كه عبارتند از:

الف) كوه چنگ الماس به ارتفاع 2525متر.

ب) كوه ارمني وقره داغ در شمال كبوترآهنگ به ارتفاع 2005مترو2365 متر.

3- در شمال شرقي همدان سلسله جبال خرقان قزوين وساوه كشيده شده كه خط الراس آن بين همدان وقزوين است واز مهمترين گردنه هاي آن گردنه آوج به ارتفاع 3013متر از سطح درياست.
4- كوه وفس در شرق همدان به ارتفاع 2450 متر.
5- شمال ملاير كوه گرمه به ارتفاع 2206متر وكوه سرده به ارتفاع 2777 متر از شمال تا مشرق ملاير كشيده شده است.
6- كوه لشكر بين شمال ملاير واراك به ارتفاع 2928متر
7- در شمال غربي ملاير يك رشته كوه از سلسله جبال الــوند بطرف جنوب غربي كشيده كه به سياه كوه نهاوند متصل مي شود.
8- كوه سفيد در جنوب غربي ملاير به ارتفاع 2475متر.
9- كوه يزدجرد در جنوب ملاير به ارتفاع 2487متر.
10- كوه بياتان در جنوب شرقي ملاير به ارتفاع 2580متر.
11- ساير ارتفاعات شمالي وجنوبي نهاوند......

رودخانه ها: دراستان همدان رودخانه وچشمه سار هاي فراوان وجود دارند كه مهمترين آنها عبارتند از:
سيمينه رود-ردوخانه قوريچاي- رودخانه هاي كوچك ايوك – ارزانفود – سيمين ابرو- دمق- ايده لو- وفرجين – دره مرادبيك – سيمين – عباس آباد- خاكو وگردنه اسدآباد.
رود خانه گاماسياب نهاوند يكي ازطويلترين رودخانه هاي ايران بشمار مي رود كه از دره هاي جنوبي كوه الوند وسراب گاماسياب واقع در 20كياومتري جنوب شهر نهاوند سرچشمه مي گيرد اين رود در سرتاسر نهاوند جاري و تعداد زيادي از قراء اطراف نهاوند را مشروب مي سازد.

تمام رود هاي شهرستان ملاير- نهاوند – تويسركان واسدآباد به اين رودخانه مي ريزد سپس با رودخانه دينوريكي گشته ودرانتهاي شرقي بخش مركزي كرمانشاه به رودخانه قره سو ميريزد.

آب وهوا : آب وهواي استان همدان درنتيجه وجود كوههاي مرتفع و رودخانه ها وچشمه سارهاي فراوان و پرآب وپستي وبلندي هاي زياد متغييراست به اين ترتيب كه هــواي دره هاي شمال كوه الـوند سرد و هواي دره هاي بخـش مركزي ملايم مي باشد زمستــانهاي اين استان سرد وپر برف وباران وتابستــانهاي آن معتدل است ريزش برف و باران دراين منطقه سبب پيشرفت وضع كشاورزي ودامپروري استان مي باشد.
استان همدان شامل8 شهرستان،24 شهر، 22بخش و70 دهستان ميباشد.


http://pic.azardl.com/images/95646656908621430579.gif

http://pic.azardl.com/images/64021209615090669852.jpg

در میان شهرهای باستانی ایران زمین که هر یک پیشینه ای چند هزار ساله دارند ، شهر همدان از مقام تاریخی مهمی برخوردار است. کتیبه ای که از اولین پادشاه آشور برجای مانده ، قدمت آن را به 1100 سال قبل از میلاد باز می گرداند و حتی بعضی از مورخین معتقدند که همدان در هزاره سوم پیش از میلاد بنیان نهاده شده است.

http://pic.azardl.com/images/66887272725555615087.jpg

در روزگاران قدیم ، این شهر که اکباتان یا هگمتانه نامیده می شد ، چندین بار به پایتختی حکومتهای گوناگون همچون دولت ماد ، داریوش اول ، اشکانیان و غیره برگزیده شد و کاوشها وتحقیقات باستانی انجام شده و کشفیات به دست آمده از آثار متعدد در همدان ، همه بیانگر آن است که این شهر ، پایتخت تابستانی ِ دولت هخامنشی بوده است.


آثار دیدنی و توریستی همدان

آرامگاه و موزه ابوعلی سینا:

در قسمت باختری شهر در میدانی به همین نام واقع شده و یکی از نقاط بسیار مهم شهر همدان است. طرح و نقشه این آرامگاه ، از گنبد کاووس اقتباس شده و یکی از شاهکارهای هنر معماری می باشد.

http://pic.azardl.com/images/17400222484735467071.jpg

آرامگاه باباطاهر:

در قسمت شمال باختری شهر در میدانی به همین نام ، آرامگاه باباطاهر ، شاعر و عارف مشهور قرن پنجم ه.ق واقع است .


http://pic.azardl.com/images/93733846875497057599.jpg

در دره عباس آباد به فاصله 5 کیلومتری از مرکز شهر و در کنار معبر قدیمی هگمتانه ، دولوحه ی تاریخی در دامنه کوه به خط میخی وجود دارد که یکی از داریوش اول ، پادشاه هخامنشی و دیگری از فرزندش خشایار شاه می باشد.


شیر سنگی:

مجسمه شیر سنگی در پارکی به همین نام در شهر همدان واقع شده که عده ای آن را به دوره هخامنشیان و عده ای دیگر آن را متعلق به زمان اشکانیان می دانند.

گنبد علویان( مسجد علویان):

این بنا مربوط به قرن ششم ه.ق و دوره سلجوقیان است . به طور کلی این اثر مهم از نظر سبک معماری ، تزئینات داخلی ، گچ بری و خطوط کتیبه ای جزء زیباترین ابنیه تاریخی ایران است.

برج قربان

این برج تقریباً در قسمت خاوری شهر همدان واقع شده و دارای دوازده ضلع آجری با گنبد هرمی شکل می باشد وبر روی طاق سردابه این برج سنگ نوشته ای وجود دارد که قدمت آن به سال 1009 ه.ق می رسد و ظاهراً هیچگونه ارتباطی با بنا ندارد.

غارعلی صدر:

جهت بازدید عموم علاقمندان به غار علی صدر از قایقهای پدالی 2 نفره و قایقهای پاروئی استفاده می گردد.

قسمتی از روستای علی صدر:

این روستا در حال حاضر به عنوان مرکز دهستان علی صدر می باشد که دارای 9081 نفر جمعیت می باشد و غار مشهور علی صدر در آن واقع شده است.

امامزاده یحیی:

شیوه معماری و سبک ساختمان این امامزاده مشخص می نماید که بنای اصلی ، متعلق به قرن هشتم تا دهم ه.ق بوده اما دردوران صفویه نیز در شکل بنا و اطراف آن تغییراتی ایجاد شده است.


سایر اماکن و نقاط دیدنی همدان عبارتند از:

برج قربان که در قسمت خاوری شهر قرار دارد. امامزاده هادی بن علی ، امامزاده اهل ابن علی ، امامزاه حسین ( شاهزاده حسین ) ، امامزاده سید اسماعیل ، مسجد جامع شهر همدان در محدوده بازار ، تپه هگمتانه ، تپه مصلی و شیر سنگی (سنگ شیر) که مورخین ساخت آن را با اختلافاتی به دوران مادها ، هخامنشیان و یا اشکانیان نسبت می دهند . یکی دیگر از نقاط دیدنی و توریستی بسیار جالب ، شهر لالجین در فاصله 25 کیلومتری شهر همدان با جمعیتی بالغ بر 14،309 نفر (1370) است و مرکز صنایع دستی سفالگری همدان به شمار می رود و واقع است. در این شهر بیش از 44 کارگاه تهیه ظروف سفالین فعالیت دارند و می توان گفت از لحاظ کیفیت و میزان تولید این گونه ظروف رتبه اول را درکشوردارا است. ظروف سفالی با انواع نقشها و رنگها یکی از سوغات مهم این شهر محسوب می شود.

http://pic.azardl.com/images/09808793375366923272.jpg

استان همدان با وسعتی در حدود 20 هزار کیلومتر مربع که در حدود 1/2% مساحت کل کشور را تشکیل می دهد در غرب ایران بین مدار 33 درجه و 59 دقیقه تا 25 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی و 47 درجه و 36 دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته است .این استان از شمال به استان زنجان ؛ از جنوب به استان لرستان (بروجرد) و از شرق به استان اراک و از غرب به استان کرمانشاه محدود می باشد .این استان منطقه ای است کوهستانی وکوههای واقع در ان در تقسیم بندی کوههای ایران جزو رشته کوههای غربی و مرکزی کشور است که جهت انها مانند کوههای مرکزی از شمال غربی به جنوب شرقی می باشد . نوع انها خارایی و بیشتر ایام سال پوشیده از برف می باشد وبه همین علت سرچشمه رودخانه ها وچسمه سار های فراوان می باشند.
موقعیت جغرافیایی وجمعیت شهر همدان

http://pic.azardl.com/images/69102479292634285695.jpg

شهر همدان در طول دره وسیعی که از دو طرف به کوههای بلند و ارتفاعات الوند محصور است قرار دارد .این شهرستان از شمال به بیجار و زنجان و قزوین از مشرق به ساوه و تفرش از جنوب به اراک و ملایر و تویسرکان وکرمانشاه و از مغرب به کرمانشاه و سنقر و قروه محدود می شود .ارتفاع ان از دریا 1747 متر است . جمعیت شهر همدان نیز در سال 1370 حدود 774000 نفر بوده که احتمالآ این رقم به حدود یک میلیون نفر در سال 1383 رسیده است .
آب و هوای استان

http://pic.azardl.com/images/28872903768646098789.jpg

اغلب شهرستانهای استان همدان در نقاط مر تفع قرار دارند . در شمال شرق وشمال استان دشتها ی وسیعی وجود دارند که میدان عمل بادهای شدید می باشند وتوده های هوا به راحتی این مناطق را تحت تاثیر خویش قرار می دهند ، وجود این دشتها در مجاورت نواحی مرتفع و کوهستانی ، باعث تولید بادهای شدیدی در سطح استان می شود که باعث شده است استان همدان از مناطق باد خیز کشور به شمار اید . ضمنآ متوسط سرعت باد در این استان 4 متر در ثانیه است. دیگر عواملی که در اب وهوای استان نقش موثر دارند ، عبارتند از دوری از دریاها و پیش امدن توده های هوای شمالی و غربی . رو یهم رفته مناطق مرتفع استان ، دارای اب وهوای کوهستانی سرد و مناطق جنوبی استان (ملایر و نهاوند ) اب و هوای معتدل کوهستانی دارند .
پوشش گیاهی

http://pic.azardl.com/images/98168736194063820259.jpg

استان همدان در گذشته دارای جنگلهای وسیعی بوده است . در حال حاضر فقط قسمتی از کوههای شهرستان نهاوند پو شیده از جنگل است و از درختان عمده ان بلوط را می توان نام برد . ولی مساحت مراتع این استان حدود 800000 هکتار است . بیشتر مراتع بین دره ای در شهرستانهای تویسرکان وملایر وجود دارد .
فر هنگ و زبان

http://pic.azardl.com/images/63023738549129533551.jpg

در استان همدان اقوام مختلف با فرهنگها و اداب وسنن خاص خود زندگی میکنند . بدین جهت تفاوت زبان و لهجه در سطح استان بخوبی مشاهده میشود .این زبانها عبارتند از :
1- زبان فارسی : اغلب ساکنان مرکز استان به زبان فارسی سخن می گویند .(البته بیشتر با لهجه خاص همدانی که شاید در فرصتی به ان بپردازم )
2- زبان ترکی: اغلب ساکنان شمال غرب استان به ویژه در شمال وغرب شهر همدان به زبان ترکی صحبت میکنند.
3- زبان لری ولک: ساکنان ملایر ، نهاوند وسامن به زبان لری سخن میگویند.
4- زبان کردی : اغلب ساکنان شمال غرب وغرب استان در مجاورت استانهای کرمانشاه و کردستان ، به زبان کردی صحبت میکنند.
جمعیت و تقسیمات سیاسی


جمعیت استان همدان بر اساس سر شماری سال 1370 بالغ بر 1750000 نفر بوده است . همچنین برابر اخرین تقسیمات کشوری تا سال 1375، این استان دارای 8 شهرستان شامل : همدان (مرکزاستان) ،ملایر ، نهاوند ، اسد اباد ، تویسرکان ، رزن ، بهار و کبودر اهنگ و تعداد 18 بخش است .