تفاوت حیا و تقوی چیست؟

تقوى از ماده «وقایه» به معناى صیانت و حفاظت است و مقصود از آن حفظ نمودن نفس از ابتلاء به گناه و معصیت و یا صیانت آن از عذاب الهى از طریق انجام واجبات و ترك محرمات است.‏

اما حیا در لغت به معناى شرم داشتن از انجام زشتى ها و در اصطلاح حالت روانى خاصى است كه موجب متانت و وقار در رفتار و حركات و سكنات انسان مى شود در نتیجه هرچه این حالت در انسان قوى تر باشد شخصیت آدمى وزین تر و رفتارش سنجیده تر خواهد بود و از آنچه با آراستگى شخصیت منافات دارد بیشتر اجتناب مى كند.

حیا در روایات جایگاه ویژه اى دارد به گونه اى كه آن را محصول ایمان و حتى عین ایمان شمرده اند. امام صادق- علیه السلام- مى فرماید: «حیا از ایمان است و ایمان در بهشت "."حیا و ایمان در یك رشته و همدوش یكدیگرند چون یكى از آن دو رفت دیگرى هم مى رود." بنابراین حیا ثمره ایمان است. هرچه ایمان انسان بیشتر باشد حیا در رفتارش بیشتر مشاهده مى شود و از ارتكاب كارهاى زشت بیشتر احساس شرمندگى مى كند. در مقابل هرچه ایمان انسان ضعیف تر باشد گستاخى اش براى انجام گناه بیشتر خواهد شد. حضرت صادق- علیه السلام- فرمود: «كسى كه حیا ندارد دین ندارد» در این روایت امام- علیه السلام- حیا را معادل دین قرار داده است و این مطلب اهمیت حیا و جایگاه رفیع آن را در معارف دینى نشان مى دهد.