ژنراتورهای مواد رادیواکتیو

در یک ژنراتور یک رادیوایزوتوپ دختر با نیم عمر کوتاه که کاربرد پزشکی دارد از یک رادیوایزوتوپ مادر که نیم عمر طولانی دارد به دست می آید. نمونه های این ژنراتورها چنین اند:
Mo (67 hrs)  Tc (6 hrs)
Te ( 78 hrs )  I( 2.3 hrs )
Y ( 80 hrs )  Sr (2.8 hrs )
Ge (271 ds )  Ga ( 67 min )
Rb ( 4.6 hrs ) Kr ( 13 Sec)ژنراتور مولیبدن – تکنیسم
http://www.chemicalelements.com/bohr/b0043.gif
چگونگی کار ژنراتور
Tc 43 رادیوایزوتوپ دختر مولیبدن Mo است. Mo با نیم عمر 67 ساعت شناخته می شود. با فروپاشی هسته های مادر Mo ، هسته های دختر Tc تولید می گردد. ایزوتوپهای دختر پس از تشکیل با نیم عمر 6 ساعت واپاشی می شوند. در این جا ما با گونه ای از ترازمندی گذرا برخورد می کنیم که نیم عمر مادر بیش از 10 بار از نیم عمر دختر بیشتر است ( T1> T2 ). اگر منحنی تغییرهای اکتیویته مادر و دختر را رسم کنیم دیده می شود که اکتیویته دختر پس از نزدیک به 4 نیم عمر، با اکتیویته مادر به تعادل یا ترازومندی می رسد و در نقطه ترازمندی اکتیویته دختر نزدیک به اکتیویته مادر است. بنابراین اگر جدا ساختن این دو رادیوایزوتوپ امکان داشته باشد می توان نزدیک به اکتیویته مولیبدن اکتیویته تکنسیوم بدست آورد. روشن است که هیچ گاه اکتیویته دختر از مادر بیشتر نخواهد بود.
در ژنراتور Mo  TC ،Mo به صورت پودر در ستونی از اکسید آلومینیوم Al2O3 وجود دارد. اکتیویته Mo نزدیک به ( 100 mCi ) 3 GBq می باشد. در ترازمندی میان مادر و دختر اگر محلول Nacl نرمال از ستون گذرانده شود Tc در آن حل می شود ولی مولیبدن در آن حل نمی شود. در این کار Tc شسته شده و می تواند گردآوری شود. در هر شستشو بخشی از Mo نیز در ظرف جمع میشود که از 1/1000 اکتیویته دختر کمتر است. کار شستشو یا دوشیدن(milking) ژنراتور ( Cow ) به گونه استریل باقابلیت تزریق در رگ انجام می گیرد. اگر به Tc نیاز باشد و اگر پیش از حالت ترازمندی مادر و دختر کار دوشیدن انجام شود اکتیویته دختر به دست آمده کمتر خواهد بود.
پس از دوشیدن ، اکتیویته دختر نزدیک به صفر می رسد و تولید دختر در همان زمان آغاز می شود. کاردوشیدن تا 5 بار برای ژنراتور Mo – Tc انجام می گیرد و پس از آن ژنراتور به درد نمی خورد. در هر دوشیدن اگر ترازمندی وجود داشته باشد تا 90% اکتیویته ژنراتور می تواند به دست آید. اکتیویته ها نزدیک به GBq 3، در روز نخست ترازمندی، 2GBq روز دوم، 1.5GBq روز سوم و ... بدست می آید. اگر نیاز باشد ژنراتور را می توان تا سه بار در روز دوشید.