تاریخ شفاهی موثرترین راه بیان واقعیت
استاد دانشگاه بااشاره به اینكه نظام حدیث اسلامی مبتنی بر باور و اغنای شنونده است تاریخ شفاهی را موثرترین راه بیان واقعیت های انقلاب دانست.
دکتر علیرضا کمری، دبیر علمی چهارمین نشست تخصصی تاریخ شفاهی در این نشست گفت: تاریخ شفاهی خاطره نیست. خاطره هستی و هویتی مبنی بر اظهارات شخص درباره گذشته خودش است. نظام نقل بر تاریخ شفاهی حاکم است هر چند که خاطرات با خودگویی شکل می‌گیرند.
وی ادامه داد: گاهی سخن‌گفتن نیز مونولوگ است. هم اندیشی و ارتباط مبتنی بر درست شنیدن محور تاریخ شفاهی است که از طریق سخن به حقیقتی دست می‌یابند و روایتگر خود مرکز، منبع و سند است و مورخ شفاهی حقایقی را از آن به دست می‌آورد.
این پژوهشگر تاریخی به نقش تاریخ شفاهی در روایت واقعیت های انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: بدون بحث واقعیت جنایات رژیم شاه و آنچه در زندان‌های سیاه آن دوران گذشته هیچ سندی ندارد و راه یافتن آن تاریخ شفاهی است.
استاد کمری افزود: تاریخ شفاهی فقط رویکرد یا روش نیست و معارض و مقابل تاریخ‌نگاری مکتوب نیست در تاش گاه اظهارات به معنی روشن‌کردن مطلب و بلکه وسیله پوشاندن حقایق است که باید تاریخ‌پژوه دقیق‌النظر این موارد را دریابد و آنها را پیگیری کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: فهم درست مقوله تاریخ با شناختن هوشمندانه دروغ‌های تاریخی ممکن است و اهمیت تاریخ شفاهی در این زمینه قابل توجه است. رجوع به تاریخ شفاهی منظری مبتنی بر نظام اندیشه‌ای که در آن نتایجی به دست می‌آید که کسب آنها در تاریخ رسمی و مکتوب غیرممکن است.
وی خاطرنشان کرد: سه منظر باید در تاریخ‌شناسی مورد توجه تاریخ‌پژوهان قرار گیرد. اول بحث‌های معرفت‌شناسانه و فلسفی تاریخ برای یافتن نظام متقن تاریخ‌نگاری به کار می‌آید دوم توجه به رهیافت‌های فراعینی و متافیزیکی؛ نگرش اسطوره‌ای، عرفانی و دینی به تاریخ رهیافت سوم نگاه علمی، میان‌‌رشته ای و فرارشته‌ای به علم تاریخ . پیگیری این سه رهیافت در شناخت مقولات تاریخی موثر است.
استاد کمری تصریح کرد: نظام حدیث اسلامی مبتنی بر باور و اغنای شنونده است در روایت حدیث گفت و گویی در چند و چون روایت نیست، مباحثه و محادثه نداریم و فقط روایت می‌شود. کسی که حدیث را نقی می‌کند، جدل و گفتگویی ندارد با منبع حدیث و این باید در نظر گرفته شود.
وی درباره تفاوت روایت احادیث اسلامی با تاریخ شفاهی گفت: اگر بخواهیم پشتوانه‌ای برای تاریخ شفاهی در نظر بگیریم، می‌توان روایت حدیث را مطرح کرد اما تفاوت دارد در تاریخ شفاهی در نظام گفتگوی فعال است نه صرفاً گفتن و شنیدن و این تفاوت مهم تاریخ شفاهی با روایت احادیث است.
شایان ذکر است این نشست با هدف شناسایی تاریخ معاصر به جامعه علمی کشور و پژوهشگران با حضور استادان دانشگاهی و اعضای هیآت علمی گروه تاریخ و تمدن و جمعی دیگر از محققان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
