-
آشنايي با آيين سيك
آشنايي با آيين سيك
كتاب: آشنايي با اديان بزرگ، ص 50
نويسنده: حسين توفيقي
انشعابات تازه ترى نيز در آيين هندو وجود دارد كه آيين سيك (Sikh) يعنى شاگرد، معروفترين آنها است . برخورد اسلام و هندوئيسم در هندوستان در دورانهاى گوناگون مذاهب التقاطى چندى را پديد آورده است . يكى از عرفاى بزرگ مسلمان به نام كبير (1440-1518) توحيد اسلامى را با برخى عقايد هندويى در آميخت و مريدان بى شمارى گردآورد. يكى از شاگردان وى نانك (Nanak) بود كه پايه گذار بود كه پايه گذار آيين سيك و نخستين گورو (Guru) يعنى معلم است . پس از وى نه گوروى ديگر، يكى پس از ديگرى ، آمده اند. اين فرقه اندك اندك قوت گرفت و به گروهى سياسى مذهبى تبديل شد.(1)
سيكها به تجارت گرايش دارند و افرادى از آنان به سراسر جهان مهاجرت كرده و به بازرگانى مشغولند. همچنين افرادى از ايشان به زاهدان و تهران آمده اند و در اين دو شهر معبد (گورودواره ) دارند.
1-سرگذشت نانك
بنيانگذار آيين سيك به نام گورو نانك به سال 1469 در خانواده اى از طبقه كشاترياها در يكى از روستاهاى لاهور به دنيا آمد. او از عرفاى مسلمان و هندو استفاده كرد. سپس به كشورهاى اسلامى و زيارت مكه معظمه رفت و سرانجام آيين سيك را كه آميزه اى از هندوئيسم و اسلام است ، تاءسيس كرد و در سال 1539 در گذشت .
پس از گورو نانك 9 گوروى ديگر يكى پس از ديگرى برخاستند و اينك فهرست اسامى 10 گوروى سيكان و تاريخ تولد و وفات ايشان :
1. گورو نانك (1469-1539)؛
2. گورو انگد (1504-1552)؛
3. گورو امر داس (1479-1574)؛
4. گورو رام داس (1534-1581)؛
5. گورو ارجن (1563-1606)؛
6. گورو هر گوبيند (1595-1644)؛
7. گورو هرراى (1630-1661)؛
8. گورو هرى كريشن (1656-1668)؛
9. گورو تيغ بهادر (1621-1675)؛
10. گورو گوبيند سينگ (1666-1708).
2- تعاليم
نانك خداى يكتاى جهان را حق ناميد. وى مى گفت خدا به هر نامى كه خوانده شود فقط او قادر متعال و حق است . سعادت و وصول به نيروانا همان استغراق در ذكر حق است . وى مايا يا صورت وهمى جهان را كه در دين هندو آمده است ، پذيرفت و گردونه تناسخ و قانون عمل و عكس العمل را تا حدودى قبول كرد. نانك خوردن گوشت را براى پيروانش مباح دانست ، رياضت و بت پرستى را ممنوع كرد، نظام طبقاتى و تعدد زوجات را هم حرام شمرد.
3- آثار مذهبى
پنجمين رهبر سيكان كه گورو ارجن خوانده مى شود، معبدى از طلا در شهر امريتسار هندوستان بنا كرد و كتابى به نام گرانت صاحب (GranthSahib ) نوشت كه مهمترين كتاب مقدس آيين سيك است .
4- تاريخچه سياسى سيكها
سيكها در زمان دهمين رهبر خود به نام گورو گوبيند سينگ بيعتهايى را براى امور سياسى مرسوم كردند و افرادى جنگجو شدند و از آن هنگام نام خالصه يعنى بى آلايش ، بر خود نهادند. آنان براى خود پنج شعار قرار دادند كه هر يك در زبان پنجابى با حرف ((ك )) شروع مى شود:
1. كس : باقى گذاشتن موى سر و صورت ؛
2. كونكا: همراه داشتن شانه ؛
3. كاچك : پوشيدن زير شلوارى كوتاه ؛
4. كارا: داشتن دستبند (النگوى ) آهنين ؛
5. كاندا: حمل شمشير يا خنجر فولادين .
سيكها با يكديگر بسيار متحدند و براى تشكيل كشور مستقل به شدت مبارزه مى كنند. ترور خانم گاندى نمونه اى از فعاليتهاى سياسى اين قوم است . آنان تبليغات مذهبى نيز دارند و كتبى هم در اين باب به زيانهاى ديگر و از جمله فارسى منتشر كرده اند.
پينوشتها:
1- قريب سال 1000 ه .ق . اكبر پادشاه مسلمان هندوستان تحت تاءثير اين آيين و به كمك يكى از دانشمندان عصر خود آيين اكبرى را بنياد نهاد كه صلح كل بين اديان را تبليغ مى كرد.
