قارچ‌های پوستی؛ علل، علائم و درمان آن
قارچ‌های پوستی؛ علل، علائم و درمان آن
رشد انواع قارچ‌های مضر بر روی پوست بدن، باعث بروز عفونت قارچی پوست می‌شود. بیشتر این عفونت‌ها با درمان بهبود می‌یابند. عفونت‌های قارچی پوست، بسته به این که کدام اندام را درگیر می‌کنند، دسته بندی می‌شوند.
انواع قارچ‌های پوستی
1- عفونت درماتوفیت
باعث عفونت پوست، ناخن و مو می‌شود. این عفونت شامل پنج مورد زیر است:
الف- پای ورزشکار: این عفونت قارچی باعث می‌شود که پوست بین انگشتان پا، خارش دار، خشک، پوسته پوسته و قرمز گردد. در برخی مواقع باعث تاول و ترک خوردن پوست می‌شود. اغلب افراد، در استخرهای شنا و سونا به این نوع عفونت قارچی مبتلا می‌شوند. اگر شما پس از تماس با پوست آلوده، دستان خود را نشویید، این آلودگی می‌تواند به دستانتان منتقل شده و در چین‌های کف دست و بین انگشتان دست گسترش یابد.
ب- عفونت ناخن: ناخن بدشکل، ضخیم و به راحتی خرد می‌شود. عفونت ناخن معمولا با پای ورزشکار همراه است.
ج- عفونت قارچی کشاله ران : علائم این عفونت شامل خارش و بثورات پوستی قرمز در کشاله ران و مناطق اطراف آن می‌باشد. این عفونت غالبا در مردانی که زیاد عرق می‌کنند، دیده می‌شود.
د- عفونت قارچی بر روی بدن: این عفونت از حیوانات اهلی گرفته می‌شود. غالبا در مناطقی از بدن مانند شکم، دست و یا پا ایجاد می‌شود. علائم این عفونت شامل تکه‌های مسطح و حلقه‌ای قرمز رنگ می‌باشد که می‌تواند رشد کرده و گسترش یابد. این حلقه‌ها در لبه، پوسته دار و در مرکز مسطح می‌باشند.
ه- عفونت قارچی پوست سر : این عفونت غالبا در خردسالان ایجاد می‌شود. از فردی به فرد دیگر انتقال می‌یابد و باعث ریزش مو و التهاب مناطق آسیب دیده می‌شود.
2- عفونت مخمر
یکی دیگر از عفونت‌های قارچی پوست به دلیل عفونت مخمر می‌باشد. این عفونت شامل سه مورد زیر است:
الف- عفونت لمسی: این عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس می‌باشد که بر روی پوست و دستگاه گوارش زندگی می‌کند. این عفونت در زیر بغل، کشاله ران، زیر سینه و چین‌های پوستی دیده می‌شود. علائم این عفونت شامل خارش، درد، لکه‌های سفید- زرد می‌باشد.
ب- پیتریازیس رنگارنگ: این عفونت باعث می‌شود لکه‌های تیره بر روی پوست روشن و لکه‌های روشن بر روی پوست تیره به وجود آید. این عفونت بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده شده است.
3- برفک
برفک می‌تواند دهان، زبان، واژن و دیگر مناطق مرطوب و چین‌های پوست را درگیر کند. عفونت برفکی، تکه‌های سفیدرنگ کوچکی هستند که یک علامت قرمز را به جا می‌گذارند.
در بزرگسالان، برفک واژن می‌تواند باعث خارش و ترشح غلیظ و سفیدرنگ شود.
گاهی، برفک در دهان نوزادان دیده می‌شود. برفک در نوزادان مسئله جدی را به وجود نمی‌آورد، اما نوزادانی که برفک در گلویشان ایجاد شده است، نمی‌توانند به خوبی شیر بخورند.
علائم قارچ پوستی
این علائم بستگی به نوع عفونت قارچی و قسمت درگیر بدن دارد. قارچ پوستی می‌تواند باعث بروز بثورات پوستی قرمزرنگ، پوسته پوسته و خارش‌دار شود و به نظر می‌رسد که پوست خشک است.
عفونت قارچی پوست سر می‌تواند منجر به ریزش مو شود. بثورات پوستی ناشی از قارچ ممکن است با علائم سایر مشکلات پوستی مانند پسوریازیس و اگزما اشتباه شود.
عوامل خطر
در موارد زیر، احتمال ابتلا به عفونت قارچی زیاد می‌شود:
- اگر به تازگی آنتی بیوتیک دریافت کرده‌اید.
- اگر استروئید دریافت کرده‌اید.
- دیابت دارید.
- افزایش وزن دارید.
- قبلا دچار عفونت قارچ پوستی بوده‌اید.
- سیستم ایمنی ضعیفی دارید.
- پوستتان مرطوب است.
- اگر بدن خود را بعد از عرق کردن و یا دوش گرفتن، خشک نمی‌کنید.
انتقال عفونت قارچی پوست
این عفونت از یک فرد به فرد دیگر قابل انتقال است؛ برای مثال در کلاس‌های ورزشی و استخرهای شنا، عفوت قارچی پای ورزشکار شایع است.
تماس با ملحفه یا حوله و شانه آلوده می‌تواند باعث انتقال عفونت‌های قارچی پوست گردد.
تشخیص
پزشک برای تایید عفونت، ممکن است یک تکه از پوست را خراش دهد و یا یک تکه از ناخن و یا مو را به آزمایشگاه بفرستد.
درمان
- درمان‌های موضعی ضدقارچ مثل کرم، لوسیون و پودرهای دارویی وجود دارند که بر روی پوست می‌مالند.
- اگر لکه‌ها مقداری از پوست صورت، ناخن‌ها و یا پوست سر را بگیرند، باید قرص مصرف کرد.
- اسپری مخصوص برای درمان عفونت قارچی پای ورزشکار در داروخانه‌ها موجود است.
- اگر پوست سر دچار عفونت قارچی شده است، استفاده از شامپوی ضدقارچ مفید می‌باشد.
در برخی مواقع، این داروها باعث تحریک پوست و یا ناراحتی معده می‌شوند. لذا بدون تجویز پزشک، هیچ اقدامی برای درمان عفونت‌های قارچی نکنید.
پیشگیری
- بعد از حمام کردن، پوستتان را خوب خشک کنید.
- لباس‌های گشاد و نخی بپوشید.
- جوراب‌های نخی بپوشید.
- پودر بچه را درون جوراب‌ها و کفش‌هایتان بریزید.
- پاهایتان را بعد از شستن، به خوبی خشک کنید.
- حوله، شانه و برس مخصوص به خود داشته باشید..
- هنگامی که عفونت قارچی از بین رفت، ملحفه و لباس‌هایتان را بشویید.
- اگر فردی در خانواده‌تان مبتلا به عفونت قارچی پوست سر بود، بالش، کلاه، شانه و قیچی موی سر او را ضدعفونی کرده و یا دور بیاندازید.
- در استخرهای شنا، دمپایی پلاستیکی بپوشید.
- هر 2 تا 3 روز یک‌بار کفش‌های خود را عوض کنید (برای جلوگیری از عفونت قارچی پای ورزشکار).
- در هنگام ورزش، لباس نخی بپوشید، زیرا عرق بدن را خشک می‌کند.
- اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید، مقدار قند خونتان را کنترل کنید.
درمان‌های خانگی
1- پوست خود را با صابون ضد قارچ بشویید. سپس پوست خود را کاملا خشک کنید. شستن و خشک کردن پوست یکی از راه‌های جلوگیری از ایجاد و انتقال قارچ‌ها می‌باشد.
2- سرکه سیب را بر روی یک تکه پنبه بریزید و به آرامی بر روی محل قارچ، بمالید. این کار را 3 تا 4 بار در روز انجام دهید.
3- روغن سیر، روغن درخت چای و روغن پونه کوهی نیز برای از بین بردن قارچ پوستی مفید می‌باشند.
4- قارچ پوستی باعث می‌شود که ملانوسیت (سلول‌های رنگدانه ساز) پوست، سنتز ملانین (رنگدانه پوست) را متوقف کند. پماد ضدقارچ می‌تواند درمان کننده باشد.
5- بدن خود را 2 بار در روز در محلول آب و پراکسید هیدروژن، خیس کنید. محلول پراکسید، قارچ را از بین می‌برد.
6- در ابتدا، ممکن است پوستتان نسبت به پراکسید حساس باشد. پس، بهتر است محلول رقیقی از پراکسید و آب تهیه کنید.
