نحوه شکل گیری لطیفه های «پـَـ نـَـ پـَـ»

چندی است که لطیفه های موسوم به «پـَـ نـَـ پـَـ» در ایمیل هایی که دوستان برای یکدیگر می فرستند، دست به دست می چرخد و هر بار، دسته ای دیگر از این لطیفه ها از راه می رسد.
این نوع لطیفه آنقدر طرفدار پیدا کرده که نه تنها در شبکه های اجتماعی صاحب صفحه ویژه و ده ها هزار طرفدار شده، بلکه حتی سایتی نیز در این زمینه راه اندازی شده است.
لطیفه های «پـَـ نـَـ پـَـ» اغلب در یک فضای گفت وگوی دو نفره اتفاق می افتد؛ نفر اول سؤالی بدیهی را مطرح می کند و نفر دوم، با قرار دادن عبارت «پـَـ نـَـ پـَـ» در ابتدای جوابش، طوری پاسخ می دهد که فضایی طنزگونه ایجاد می کند.
نگین حسینی، دانشجوی دکترای علوم ارتباطات در شانزدهمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات، با استفاده از نظریه و مفاهیم موجود در ارتباطات شفاهی، به نحوه شکل گیری لطیفه های «پـَـ نـَـ پـَـ» از دیدگاه ارتباطی پرداخته و در بخشی از این مقاله آورده است:
ریشه ساخت مفاهیم طنز یا جوک های موسوم به «پـَـ نـَـ پـَـ» در فضای مجازی (اعم از ایمیل ها و شبکه های اجتماعی) و سازنده آنها چندان مشخص نیست. این رشته دراز طنز، پس از جوک های موسوم به «مملکته داریم؟» و «فک و فامیله داریم؟» پدیدار شد.
تفاوت عمده جوک های «مملکته داریم؟» با «پـَـ نـَـ پـَـ» در این است که اولی، به مصادیق «عینی» یا واقعی رخدادها می پردازد که البته از نگاهی، جنبه طنزگونه به خود می گیرند اما گروه دوم، لطیفه ها یا جوک هایی هستند که با هدف خنداندن مخاطب «ساخته» می شوند و خصلت عینی یا واقعی ندارند.
وی با ذکر مثال هایی از این لطیفه ها تأکید می کند: یکی از مباحث ارتباطی در حوزه ارتباطات شفاهی که بررسی پدیده «پـَـ نـَـ پـَـ» را امکان پذیر می کند، «مقصودهای ارتباطی» است. با استفاده از این مبحث، می توان نحوه شکل گیری و ساخت هر «پـَـ نـَـ پـَـ» را شناسایی کرد.
حسینی در ادامه مقاله اش به تشریح مقصودهای ارتباطی از بیان این لطیفه ها پرداخته و در بخش دیگری از آن آورده: کسانی که به شیوه «پـَـ نـَـ پـَـ» سؤال های روزمره را پاسخ می دهند، ضمن خنداندن مخاطب، او را به طور جدی به این فکر فرو می برند که به راستی در ارتباطات شفاهی و حین گفت وگو، چرا سؤالاتی از این دست میان افراد رد و بدل می شود که پاسخ آنها چنان مبرهن است که اصل پرسش را زیر سؤال می برد و حتی آن را به سُخره می گیرد؟ آیا چنین پرسش هایی در متن مکالمات و ارتباط شفاهی انسان ها، زیادی و بی فایده به نظر نمی رسند؟ به راستی ضرورت طرح سؤالاتی که پاسخ معلوم و مشخصی دارند، چیست؟
معنی و نقطه دید و نتیجه گیری از بخش های دیگر این مقاله است که متن کامل آن در شانزدهمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات منتشر شده است.

منبع: تابناک