نقاشی بدون ماوس

گاهی پیش می آید که می خواهیم با رایانه یک طرح یا یک آرم بخصوص را رسم کنیم. ممکن است پیاده سازی طرح مورد نظر بر روی کاغذ برای ما راحت باشد ، اما طراحی آن با نرم افزارهای گوناگون کمی مشکل باشد.
نقاشی با ماوس نیز از دقت کافی برخوردار نیست. آنجاست که آرزو می کنیم که کاش صفحه نمایش مانند صفحه کاغذ بود و ما می توانستیم بامداد روی آن طراحی کنیم و این طرح ما خود به خود به درون رایانه می رفت. قلم نوری این خیال ما را به حقیقت مبدل می سازد. تاکنون قلم های نوری متفاوتی ساخته و به بازار عرضه شده اند ، اما طرز کار هر یک از آنها از یک سری اصول و قواعد خاص پیروی می کند. قلم نوری یک وسیله الکترونیکی دستی است که در نوک آن یک عدسی از جنس یک پلیمر خاص شفاف وجود دارد که وظیفه آن متمرکز کردن پرتوهای نوری بر روی یک نقطه است. این ماده از شیشه نرم تر است که به هنگام تماس صفحه نمایش به سطح آن آسیب نرساند.
کار با قلم های نوری همانند کار با نمایشگرهای لمسی است. با این تفاوت که به جای استفاده از انگشت ، از یک بخش حساس به نور بهره می گیرد.
مزیت استفاده از قلم نوری نسبت به نمایشگرهای لمسی ، دقت زیاد ورودی است. همچنین قلم نوری به جای کار با نمایشگرهای بخصوص با لایه حساس به تماس ، قابلیت کار با انواع نمایشگرهای معمولی (crt) را دارد. فشردن دکمه قلم نوری در مقابل صفحه نمایش سوئیچی را فعال می کند که امکان طراحی ، نقاشی ، انتخاب و دیگر اعمال ورودی را به کاربر می دهد. مکان نما نیز همراه با حرکت نوک قلم ، بر روی صفحه نمایش حرکت می کند. در برخی انواع قلم های نوری با یک ضربه ملایم با نوک قلم به صفحه نمایش و با پاسخ فوری نرم افزاری ، عمل کلیک انجام می شود.
نرم افزارهای راه انداز قلم های نوری ، کارایی و ویژگی های دیگری نیز به این دستگاه ها می دهند. از جمله می توان به امکان استفاده همزمان از قلم نوری و ماوس اشاره کرد. به طور کلی هنگامی که سخن از کارهای گرافیکی و طراحی به میان می آید ، قلم های نوری که دستگاه های ورودی تجاری هستند به مدعیان بزرگی در میان دستگاه های ورودی استاندارد تبدیل می شوند. استفاده و بکارگیری قلم های نوری ساده است.
اما کار آنها نسبتا به سخت افزارهای نمایش وابسته است و این امر ، یکی از عمده ترین دلایل کاهش استفاده از آنها بوده است. این قلم ها به یک پورت مخصوص موجود روی کارتهای گرافیکی نیاز دارند. در حالی که ماوس به تنهایی و بدون وابستگی به قطعه ای ، قابل استفاده اند.
به علاوه راحت تر بودن کار با ماوس دلیل محبوب تر بودن آن است. کار با رایانه با استفاده از قلم نوری برای مدت های طولانی خسته کننده است. چون باید برای مدت ها دست خود را در مقابل صفحه نمایش نگاه دارید.
بنابراین ممکن است موجب دردهای عضلانی گردد و این دلیل دیگری برای کاهش استفاده از آنهاست و اکثر کاربران استفاده از ماوس را ترجیح می دهند. اما بد نیست کمی هم با عملکرد این دستگاه آشنا شویم. در نمایشگرهای کاتدی معمولی ، تفنگ الکترونی دائما در حال اسکن خط به خط صفحه نمایش با یک لایه فسفری است. این کار از بالاترین نقطه سمت چپ آغاز شده و تا پایین ترین نقطه سمت راست ادامه می یابد و بعد از اتمام یک دور کامل ، این عمل دوباره از سر گرفته می شود. هنگامی که پرتوی الکترون به فسفر برخورد می کند ، شروع به درخشش می کند و به آرامی نور خود را از دست می دهد تا مجددا پرتو الکترونی به آن برخورد کند. این تغییرات نور لایه فسفری ، در چشم انسان نامحسوس خواهند بود. هنگامی که قلم نوری به یک نقطه اشاره می کند این روشنایی یا کم نوری را تشخیص می دهد و هنگامی که نقطه کم نور ، پرنور می شود ، یک سیگنال الکتریکی به تراشه ویدئویی ارسال می شود.
این تراشه نیز دو عدد را که بیانگر مختصات نقطه مورد نظر است به حافظه کارت گرافیکی ارسال می کند. سپس نرم افزار به تعداد موقعیتهای موجود درحافظه نگاه می کند و بدین طریق می تواند بگوید که به کدام نقطه یا نقاط صفحه نمایش نشانه روی شده است. موقعیت قلم نیز در هر بار اسکن صفحه نمایش به روزرسانی می شود.
قلم نوری با حس کردن یک تغییر کوچک در روشنایی یک نقطه از صفحه نمایش هنگامی که تفنگ ، الکترون آن نقطه را تقویت می کند ، کار می کند. بنا به این گفته ها، قلمهای نوری با نمایشگرهای کم فرکانس و تفکیک پذیری پایین ، بهترین کارایی را از خود نشان می دهد. از این گفته ها نتیجه می شود که قلمهای نوری تنها با نمایشگرهای کاتدی (cri) کار می کنند و بر نمایشگرهای lcd و tft و همچنین ویدئو پروژکتورها و غیره بی اثرند. با پیشرفت فناوری ، شرکتهای تولیدکننده ادعا کرده اند که قلمهای نوری آنها طوری طراحی شده اند که قادرند با نمایشگرهایی با بالاترین قدرت تفکیک و با فرکانس بالا نیز براحتی کار کنند. همچنین کارتهای مخصوصی به بازار عرضه شده اند که با نصب بر روی شکافهای isa و pci و یا با اتصال به پورتهای سریال و usb ، امکان استفاده از قلمهای نوری را برای انواع رایانه ها فراهم می کنند، حتی اگر پورت مخصوص آنها بر روی کارت گرافیکی موجود نباشد.
همچنین این شرکتها ادعا کرده اند که با سبک تر کردن قلمها و اعمال تغییرات دیگر، استفاده طولانی مدت از قلمهای نوری خسته کننده نخواهد بود.
قلمهای نوری در ایران کمتر مصرف شخصی دارند و بیشتر در ادارات و مراکز طراحی های گرافیکی کاربرد زیادی دارند.
در مراکز آموزشی نیز گاهی این گونه وسایل ورودی به چشم می خورند. اما به طور کلی هر گاه به یک عمل ورودی سریع و دقیق نیازمند بودیم ، قلم نوری می تواند کارساز باشد.