ریشه های گرایش به اعتیاد

یکی از معضلات خانمان سوز در کشور ما اعتیاد است. در این نوشتار سعی شده که ریشه ها و دلائل گرایش به این مواد افیونی بویژه از سوی جوانان، مورد کنکاش قرار گیرد. بی شک آگاهی یافتن از ریشه ها و دلائل گرفتاری به این بلای معاصر، می تواند جامعه را نسبت به لغزیدن در ورطه هولناک اعتیاد مصونیت بخشد.
اکنون عواملی را که گرایش به مواد مخدر را ایجاد کرده و تشدید می کند می توان به شرح زیر فهرست کرد و به بحث گذاشت.
۱) فساد خانوادگی- هرگاه والدین و یا یکی از اعضای خانواده معتاد باشد یا اختلاف و کج سلیقگی بر کانون خانواده حاکم شود، پدر و مادر یا فرزندان و یا زن و شوهر با همدیگر، نزاع و کشمکش داشته باشند، و در فضای خانواده جاذبه مثبت وجود نداشته باشد، بدون تردید اعضای خانواده به دنبال جاذبه های کاذب و منفی خواهند رفت که خطر اعتیاد از آن جمله می باشد.
۲) همنشینی با معتادان و دوستان ناباب- چنانچه کسی اراده و آگاهی کافی نداشته و از تعهد ایمانی و اخلاقی برخوردار نباشد، همنشینی با افراد معتاد، برایش فوق العاده خطرناک و زیان بخش است و سرمنشأ مهم جاذبه اعتیاد نیز همین عامل است. بنابراین، جوانان عزیز در انتخاب دوستان و پدران و مادران آنان نیز در گزینش دوستان و مراقبت از فرزندان خود باید فوق العاده هوشیار باشند.
۳) شب نشینی ها و هوس رانی ها- تشکیل مجالس لهو و لعب، حضور در مکان های مفسده انگیز و انحرافات جنسی، از عوامل اعتیاد به مواد مخدر است.
۴) شکست در اهداف موردنظر- گاهی افرادی در اثر نرسیدن به اهداف مطلوب، و به اصطلاح سرشکستگی مثل انتخاب شغل و همسر، دست به اعتیاد می زنند.
۵) انحطاط اخلاقی- نداشتن تعهد دینی و اخلاقی زمینه ساز تمام فسادها و از جمله اعتیاد است. از این نظر، اسلام در تمام ابعاد به انسان جهت داده و خط و مشی او را مشخص ساخته تا از هرگونه انحرافی مصونیت یابد.
۶) شخصیت طلبی کاذب- برخی افراد بی تجربه و نادان، اعتیاد به مواد مخدر را ارزش می پندارند!! به همین جهت مشاهده می کنیم که جوانان کم سن و سال و بی تجربه در مجالس عمومی و یا خیابان ها دست به استعمال دخانیات می زنند و سیگار بر لب، حرکت نموده و خودنمایی می کنند.
۷) ناآگاهی از مضرات اعتیاد- بخش مهمی از معتادان از مضرات اعتیاد بی خبرند، و در اثر تبلیغات غلط تصور می کنند که این کار منافعی نیز به همراه دارد.
۸) اثر تقلیدی- گروهی از معتادان در اثر تقلید کورکورانه از دیگران به ویژه الگوهای مورد نظر خود و دیدن فیلم های نامناسب به اعتیاد کشیده شده اند.
۹) منفعت طلبی- عده ای از سودجویان مسخ شده، برای رسیدن به پول، هزاران و بلکه میلیون ها انسان شریف را به دام انداخته آنان از راه محبت های کاذب، و تبلیغ و تطمیع و نیرنگ های دیگر، به سراغ جوانان می روند و زمینه های منفی را در اشخاص شناسایی می کنند و بار اول و دوم مواد مخدر را به صورت رایگان در اختیارش می گذارند که افراد مزبور پس از مدتی کوتاه به سوی محفل شیطانی و اهریمنی کشیده می شوند.
۱۰) انتقام جویی از خوبان- همگان باید این حقیقت را دریابند که معتادان شکست خورده اند، تحقیر شده اند، به عقده های روانی گرفتار آمده اند و در میان جامعه و حتی خانواده های خود موقعیتی ندارند. از این رو، سعی می کنند خوبان را به دام اندازند تا حقارت اجتماعی را جبران کنند و به دیگران نشان دهند که اعتیاد اقدامی است شرافتمندانه، تا فشار تحقیر را نسبت به خود کم کنند؛ چنان که مولای متقیان حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «فسادگران، دوست می دارند که دیگران را معیوب سازند، و عیوب آنان را باز کنند، تا خود در پیش مردم شرمنده نباشند.» (غررالحکم- ص ۲۰۷)
۱۱) نقش استعمار- استعمارگران شکست خورده از فرهنگ اسلامی سعی دارند که جوانان را به اعتیاد بکشانند و ارزش های الهی را از بین ببرند. برای همین منظور افرادی را از داخل و خارج اجیر می کنند تا اهداف شوم خود را پیاده کنند. عوامل غیرایرانی که در امر قاچاق مواد مخدر اشتغال دارند، همواره پس از دستگیری این حقیقت را تایید کرده اند.
با توجه به این دلائل، می طلبد که صاحب نظران، کارشناسان و مسئولان برای رهایی از این معضلات راهکار ارائه دهند و تلاش کنند تا زمینه های گرایش به اعتیاد در جامعه هرچه بیشتر کاهش یابد.

منبع: علی اکبر بابازاده
روزنامه کارگزاران