توجه و یادگیری

توجه بیشترین اهمیت را در مسئله یادگیری برای کارمندان ادارات و بطورکلی دانشجویان ایفاء می‌کند. بیشتر کارمندان ادارات که برای آنها دوره‌های آموزشی گذاشته می‌شود 17 سال یا بیشتر را تحت آموزش تمام وقت بوده‌اند. متاسفانه در طی آموزش در طول دوره‌های مختلف بیشتر توجه‌مان به مطالب و چیزهای دیگری غیر از مطالب عنوان شده است. ما می‌خوانیم ، مینویسیم ، فکر میکنیم و گاهی هم کمی تحقیق می‌کنیم ، اما بیشتر آنچه را که در دانشگاه یادمی‌گیریم ، بعدها از یاد می‌بریم. این مسئله برای سنین پائین‌تر م به همین گونه است. دانشجویان حواسشان به شوخی با کناری خودشان ، حرکات همدیگر ، همکلاسی‌های داخل کلاس و غیره است و این کمکی به یادگیری آنها نمی‌کند. معلم هم بدرستی نمی‌تواند توجه دانشجویان را به مطالب گفته شده جلب کند. بنابراین یادگیری مطالب به خوبی انجام نمی‌گیرد و آموخته‌ها هم بسیار زود از یاد می‌روند.
رقابت بر سر مسائل شغلی ، موفقیت آینده و بسیاری موضوعات دیگر در برهه‌ای از زمان ما را به آموزش دوباره وادار می‌کند ، حال اگر این آموزش در زمان دلخواه خودمان در طول روز باشد بسیار موثرتر خواهد بود. مطمئناً پس از ساعاتی طولانی کار در اداره و خستگی زمانی خوب برای افراد نیست تا در کلاس‌های آموزشی حضور یابند و آنها را دنبال کنند ، جدای از این بعضی از مسائل خانوادگی و . . . ممکن است شخص را از شرکت در این کلاسها منصرف کند. اگر بتوانیم روشی را فراهم کنیم که شخص در زمان دلخواه خود فارق از این مسائل جنبی به یادگیری بپردازد نتیجه بهتری بدست خواهد آمد. اینجاست که تکنولوژی به خدمت ما می‌اید و به ما کمک می‌کند تا اینکه نه تنها به صورت فردی individual بلکه در زمان خاص و دلخواه خودمان و همچنین در مکان مورد نظر خود مثلاً در خانه خود با تمام توجه و تمرکز به یادگیری بپردازیم.
هدف از Elearning چیست ؟
با توجه به آنچه در بالا گفته شد در ادبیات IT موارد زیر را به عنوان اهداف اصلی
Elearning بیان میکنند :
بهبود کارایی
بهبود روابط و ارتباط با سفارش دهندگان
افزایش مقادیر سرمایه‌گذاری
هرچند که شاید کاهش هزینه‌های سازمان سرعت و کیفیت یادگیری را هم بتوان ذکر کرد. اما آنچه که به عنوان هدف اصلی Elearning جدای از این موارد جانبی میتوان بیان کرد همان کارآیی و بهره‌وری است.

فواید ELearning

با توجه به موارد عملی پیاده‌سازی شده E Learning در دنیا و نیز بحث‌های تئوری انجام شده در این مورد نکات زیر را می‌توان به عنوان اصلی‌ترین فواید E learning بیان کرد
آموزش online بسیار انعطاف پذیر است. هنگامی که موارد آموزشی بصورت online ارائه گردند احتیاجی نیست که همانند آنچه بر روی کاغذ هستند ایستا باشند. اگر خطایی در آنها پیدا شود می‌توانند بسرعت تصحیح گردند. اگر مورد و مطلب جدیدی لازم باشد که اضافه گردد می‌تواند به آن اضافه گردد تا آنرا کامل کند. روش‌های گوناگونی که برای تولید یک موضوع آموزشی وجود دارد اجازه می‌دهد که دوره‌افزارها CourseWare ها برای تماشاگرها (audience) مختلف مناسب باشدو تولید گردد. مطالب درسی و دوره آموزشی به گونه‌های مختلف ارائه و متعلمین هر روشی را که مناسب‌تر برای خود می‌دانند و می‌پسندند انتخاب و آنرا دنبال کنند. به طور مشابه در یک دوره آموزشی شرکت کنندگان می‌توانند با انتخاب بلوک‌های مختلف آموزشی بصورت آزاد و مستقل از بقیه دوره آموزشی را دنبال کنند. در این روش‌ها دوره‌ها به صورت خود قطعه‌کردنی هستند. در واقع دانشجو تا هر جا که دوست دارد ، دوره را دنبال می‌کند و ادامه را برای روز دیگر زمانی دیگر و یا جایی دیگر نگه دارد. در این دوره‌ها دانشجو هر بخشی را که کمتر فراگرفته است دوباره مطالعه کند و بخشهایی را که قبلاً مطالعه کرده و آشنایی بیشتر دارد سریعتر رد کند و یا اصلاً وقت برای آنها نگذارد.

تحویل online اقتصادی است. موضوعات online بسیار ارزان‌تر از نوع چاپی آن هستند. هزینه پخش تهیه و نصب و ارائه سیستم‌ها و ابزارهای online امروزی بسیار ارزان‌تر از هزینه چاپ و صفحه‌آرایی هزاران صفحه کتاب و نوشته‌های مختلف می‌باشد. هزینه جابجایی این برگه‌های چاپ شده و مکان و حجم آنها نیز مشکل دیگری است.آنچه بسیار واضح است هزینه تحویل مطالب به صورت online بسیار کمتر از هزینه چاپ و پخش هزاران صفحه از مطالب آموزشی است.

در دسترسی online تفاوتی بین فراهم کردن و برگزاری دوره آموزشی برای 5 نفر یا 500 نفر وجود ندارد اما در دوره‌های face – to- face کنفرانس‌ها و کلاس‌های بزرگ پیدا نخواهد شد.

آموزندگان در این دوره‌ها هزینه مسافرتی از خانه تا مدرسه را صرف نخواهند و اینکه مجبور نخواهند بود در زمانهای خاصی در کلاس درس حضور یابند. بطور خلاصه تحویل online به ما امکاناتی خواهند داد که در شیوه سنتی آن این امکانات وجود نخواهند داشت.

موضوعات online از کیفیت بهتری برخوردارند. جمع آوری منابع و موضوعات برای تحویل online از هر مکانی می‌تواند کیفیت این موضوعات را بالا ببرد. آنچه که روشن است جمع‌آوری و ارائه منابع online می‌تواند مطالب بیشتری برای دانشجو فراهم کند. بخصوص که ممکن است زمانی فرا برسد که ناچار باشند در این مطالب تجدید نظر کرده آنها را اصلاح کنند ، که اگر این مطالب به صورت الکترونیکی باشد به سزعت تصحیح می‌گردند.

آنچه که در بالا گفته شد به عنوان اصلی‌ترین فواید آموزش الکترونیکی در ادبیات IT مطرح شده است. با تمام این موارد باید به نکات زیر نیز توجه داشت :

آموزش online بهترین جایگزین برای آموزش face-to-face می‌باشد. این تکنیک بخصوص در مواردیکه آموزش face-to-face به هر دلیلی ممکن نباشد بهترین جایگزین برای آن می‌باشد و در بقیه موارد به عنوان بهترین مکمل برای آموزش face-to-face مطرح باشد.

آموزش online انعطاف‌پذیری بیشتری از آموزش سنتی دارد. آنچه که در همه جا به عنوان یکی از اصلی‌ترین شعارهای طرفداران آموزش الکترونیکی بیان می‌شود ،آموزش در هر زمان و هر مکان می‌باشد. اما باید توجه داشت برمبنای کامپیوتری شدن آموزش بعضی محدودیتها بر روی آن قرار می‌گیرد. شعار هر زمانی ، هر مکانی جمله جاذبی است.

مراجع:

1-Virtual Learning Environment in the Online Delivery of Staff Development , Colin Milligan , Institute for computer Based Learning , Heriot-Watt University
2- eLearning and Attention Economy : Here , There, and Everywhere? , Thomas H. Davenpo
3-Effective Learning and the Virtual Learning Environment , M J Stiles, The Learning Development Centre , Staffordshire University , UK
4- Issues in Distance Learning ,International Journal of Education Telecommunications 1(4), 337-365.