گرچه در سالهای گذشته، شاهد پیشرفت چشمگیری در زمینه فناوری بوده ایم، ولی بایدگفت هنوز در آغاز راه هستیم، در آغاز عصری نوین که ویژگیهای عمده آن عبارتند از: ارتباطات شبکه ای ، عدم تمرکز و دنیایی به دور از سلسله مراتب . در دهه های آینده ، شاهد پیامدهای ژرفی خواهیم بودکه اینترنت و فناوریهای وابسته به آن، بر آموزش ، اقتصاد ، جامعه و حتی زندگی شخصی افراد می گذارد. تاآنجا که آموزشگاه های مجازی نیز یکی دیگر از فراورده های جدید فناوری اطلاعات است.
1-1 : آموزش از راه دور
قبل از مطرح کردن هر موضوعی در ارتباط با آموزش از راه دور، لازم است که بدانیم منظور از آموزش از راه دور چیست؟ و چرا این موضوع مطرح شده است؟ آموزش از راه دور یعنی آموزش بدون حضور استاد و فراگیری در یک مکان، با استفاده از رسانه های آموزش از راه دور با توجه به رشد بی رویه جمعیت و پیشرفت علم و تکنولوژی، نیاز به امرآموزش در زمینه های مختلف به عنوان یکی از ملزومات زندگی در تک تک افراد احساس می شود، در رابطه با این موضوع، کمبود امکانات و فضاهای آموزشی و محدودیت های مکانی و زمانی، نیاز به استفاده از آموزش از راه دور را روشن می سازد.
1-1-1 : پیشنه آموزش از راه دور:
در سال 1969، دانشگاه لندن برای نخستین بار با استفاده از آموزش از راه دوریا به عبارت دیگر با روش مکاتبه ای، از دانشجویان سراسر جهان ثبت نام کرد و راه را برای سایر کشور های جهان هموار ساخت. آنچه در نظام آموزش از راه دور اهمیت فراوانی دارد، برداشتن فاصله وآموزش پیوسته و یکسان برای همه افراد است.
برداشتن فاصله ها و فراگیرمحور بودن، سبب شده است تا نقش کارساز رسانه های آموزشی بیش از گذشته در این نظام نمایان شود. به گونه ای که این امر، متخصصان و کارشناسان آموزشی را بر آن داشت تا به طراحی و ساخت رسانه هایی با توانمندیهای بیشتر روی آورند. نتیجه تلاش این افراد، تقسیم بندی تازه ای از رسانه های آموزشی است:
1.همزمان : آموزشی که به صورت دو سویه(تعاملی) است واز طریق بسترهایی مانند وب عرضه می شود.
2.غیر همزمان: آموزشی است که در آن منابع درسی بر روی “فناوری چند رسانه ای“، در اختیار دانشجویان و پژوهشگران قرار می گیرد. مانند بسته های آموزشی چند رسانه ای بر روی دیسک فشرده ، فیلم، نوار صوتی وغیره.
امروزه، برای ساخت یک “جامعه آموزشی بر پایه وب“ رقابت تنگاتنگی وجود دارد.آموزش از راه دور با استفاده از وب، به سرعت در حال رشد است، این شیوه آموزشی نه تنها به عنوان کامل کننده برنامه های آموزشی سنتی به کار رفته است، بلکه به عنوان جایگزینی برای این برنامه ها نیز مطرح بوده است. افزون بر این ، وب به عنوان ابزاری دگرگون شونده برای سرعت بخشیدن به تغییر و اصلاح در آموزش عالی مطرح بوده است.
2-1 : دلایل استفاده از آموزش بر پایه وب:
از جمله اهداف یا انگیزه های استفاده از وب برای آموزش از راه دور، فراگیر شدن امر آموزش می باشد که تحقق این هدف از راه های دیگر از جمله افزایش تعداد دانشگاه ها یا مراکز علمی می تواند هزینه های زیادی را در بر داشته باشد. با استفاده از وب صرفه جویی قابل ملاحظه ای در این امر می شود. موارد دیگری نیز هستند که انگیزه استفاده از وب را برای آموزش تقویت می کنندکه عبارتند از:
الف) افزایش سطح یادگیری دانشجویان:
از طریق وب مواد و منابع آموزشی همیشه در اختیار دانشجویان قرار دارد و محدودیت هایی که در دانشگاه ها با توجه به تعداد زیاد دانشجویان و امکانات کم وجود دارند ، در آموزش از طریق وب وجود ندارند.که این خود یکی از دلایل افزایش سطح یادگیری دانشجویان می باشد.
ب)ارائه مواد آموزشی بهتر:
در آموزش های مرسوم کنونی به علت محدودیتهای زمانی اساتید نمی توانند مواد آموزشی کاملی را در اختیار دانشجویان قرار دهند. از طرفی دانشجویان برای بالا بردن سطح علمی خود باید کتابهای بیشتری را مطالعه کنند،که استفاده از کتاب نیز برای دانشجویان به علت تعداد زیاد دانشجویان و تعداد کم کتاب محدودیت ایجاد می کند.
ج)پیشگیری از هدر رفتن وقت و در نتیجه امکان کار بیشتر با تک تک دانشجویان و یا در قالب گروه های کوچک:
ارتباط متقابل بین استاد و دانشجو به وضوح بیشترین تاثیر در یادگیری دانشجو را دارد. بدین منظور با پیشگیری از هدر رفتن وقت ، اساتید وقت آزاد بیشتری را پیدا می کنند تا ارتباط بیشتری با تک تک دانشجویان و یاگروه های چند نفری ازآنها داشته باشند.
پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند که بیشتر آموزش دهندگان تمایل دارند از یک روش آموزشی استفاده کنند که کارآمد، پربازده و لذت بخش باشد. با استفاده از آموزش بر پایه وب، همه این هدفها برآورده می شود. با این روش، خود دانشجویان سرعت یادگیری را تعیین می کنند و این کار به آنها حس کنترل بر فرایند یادگیری را می دهد.3-1 :ارزشهای مطرح در طراحی برنامه آموزشی از طریق وب
یکی از چالشهای بسیار مهم در برابر موسسه های آموزشی در جهت توسعه برنامه های تحصیلی بر پایه وب، تضمین کیفیت فراورده های آموزشی ارائه شده است. فناوری اینترنت به دانشگاه ها امکان داده است تا دوره های خود را در هر مکان و درهر زمانی ارائه کنند. این الگوی نوین آموزشی سبب شده است دانشجویان نگاهی تازه به آموزشگاه به دست آورند. ازدید این دانشجویان، آموزشگاه به نیازهای آنان اهمیت بیشتری می دهد و آنها فعالانه در یادگیری نقش دارند.
ایزبان
