تحقيقات تازه در آمريکا نشان داده که دليل در خاطر ماندن برخی آهنگها و ترانه ها اين است که باعث "خارش" مغز می شوند که تنها با تکرار همان نغمه برطرف می شود.
در آلمان، اين نوع آهنگها که به "کرم گوش" معروفند معمولاً دارای مضمونی شاد
و ترجيع بندی تکرار شونده اند و حالتی ميان گيرا و عصبی دارند.
پروفسور کلاريس به بی بی سی گفت: "خارش ذهنی استعاره ای است
برای توضيح چگونگی در خاطر ماندن آهنگها، برخی آهنگها دارای خواصی
مشابه هيستامينها (موادی که در واکنش به آلرژی در بدن توليد می شوند)
هستند و باعث خارش مغزی می شوند."
موذی و گوشخراش
به گفته وی تنها راه خاراندن اين خارش ذهنی اين است که نغمه مزاحم
را بی وقفه در مغز خود تکرار کنيم.
پروفسور کلاريس نتايج اوليه تحقيقات خود درباره "کرم گوش"
گفت تقريباً همه انسانها گاه و بيگاه دچار خارش ذهنی می شوند.
او گفت: "در طول مطالعات دريافتم که نود وهفت تا نود ونه درصد جمعيت
در مقطعی زمانی در برابر کرم گوش آسيب پذيرند، اما مسلماً برخی از مردم
آسيب پذيرتر از سايرينند؛ زنان معمولاً بيشتر در معرض آنند و موسيقيدانها
بيش از ساير افراد دچار آن می شوند."
اين تحقيقات بخصوص برای صنعت موسيقی پاپ که در پی رونق بازار است
و همچنين برای توليدکنندگان آگهي های تجاری جالب است که معمولاً برای
فرو کردن نامهای تجاری در مغز مصرف کننده از قطعات گيرا و کوتاه استفاده
می کنند.
کريس اسميت که حرفه اش تصنيف چنين قطعاتی است می گويد هم در
توليد آگهی و هم آهنگهای پاپ بايد قطعه ای ساخت که وقتی شنيده شد
براحتی و بسرعت فراموش نشود.
به گفته وی، يکی از عناصر اصلی کرم گوش، عنصر تکرار است و
حفظ نغمه ای با محتويات متغير و گوناگون آسان نيست.
کريس اسميت کرم گوش را برای مقاصد نغمه ای می دانند که مردم
بتوانند سريع حفظ کنند و همانطور که در خيابان قدم می زنند تکرار کنند،
البته به قيمت خرد شدن اعصاب بقيه مردم.
زدودن کرم گوش
به گفته آقای اسميت، حتی بزرگترين موسيقيدانها هم از کرم گوش
رنج برده اند؛ برای مثال، فرزندان موزارت عادت داشتند زير اتاق او شروع
به نواختن آهنگی روی پيانو کنند اما پيش از پايان آهنگ دست از نواختن
بکشند که اين کار موزارت را "ديوانه" می کرد، تا آنجا که به طبقه پايين
می دويد و قطعه را تمام می کرد چون نمی توانست به قطعه ای ناتمام
گوش کند.
پروفسور کلاريس می گويد تحقيقات او نشان داده است که هيچ معياری
برای ايجاد کرم گوش وجود ندارد و واکنش آدمها به نغمه های مختلف متفاوت است.
به گفته وی، زدودن چنين آهنگهايی از مغز هيچ تضمينی ندارد، هرچند
برخی از مردم ادعا می کنند اگر آهنگ را تا به آخر گوش کنيد گاه مؤثر است
و آهنگ را از ذهن خارج می کند.
