راهنمای استفاده از Synaptic
برنامه Synaptic
همانطوری که در مقالات قبلی نیز اشاره کرده‌ام، سیستم مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری دبیان موسوم به apt کارآمدترین سیستم مدیریت بسته‌ها در لینوکس می‌باشد که مشکلات و مسائل کاربران را در نصب بسته‌ها به حداقل رسانده است. این سیستم به طور عمده بصورت متنی کار می‌کند. به همین منظور و برای راحتی بیشتر کاربران، یک رابط گرافیکی بسیار جالب برای آن طراحی شده است که به Synaptic موسوم می‌باشد. در این مقاله شما را با این برنامه آشنا خواهیم کرد.
این مقاله برای تمام کسانی که از توزیع دبیان و یا توزیع‌های مبتنی بر آن مانند لیبرانت یا Knoppix استفاده می‌کنند، مفید و قابل استفاده خواهد بود. البته سایر کاربران نیز می‌توانند جهت آشنایی با قابلیت‌های آن آنرا مطالعه نمایند، چون این برنامه در حال توسعه برای پوشش دادن بسته‌های rpm نیز می‌باشد.
توصیه می‌کنم جهت آشنایی با جزئیات فنی سیستم apt به مقاله‌ای که در این مورد در بخش مقالات سایت موجود است، مراجعه نمایید.
اجرای Synaptic
برای اجرای برنامه Synaptic مانند تمام برنامه‌های مدیریتی دیگر سیستم نیاز دارید تا بصورت کاربر ریشه وارد سیستم شوید. به این منظور دستورات زیر را اجرا نمایید:
کد:
$ su
password: ******
# synaptic
پس از اجرای دستورات فوق، برنامه Synaptic اجرا خواهد شد. همانطوری که در بالا نیز اشاره کردم، این برنامه یک Front End برای سیستم مدیریت بسته‌های نرم‌افزاری apt می‌باشد. تصویر یک پنجره این برنامه را نمایش می‌دهد.
پنجره Synaptic به سه قسمت تقسیم شده است. قسمت بالا نوار ابزار برنامه و قسمت میانی لیست بسته‌ها و طبقه بندی‌های مربوط به آن و در پایین پنجره هم دگمه‌های عملیات و لبه‌های اطلاعات بسته‌ها را مشاهده خواهید کرد.
مدیریت منابع نصب بسته‌ها
با استفاده از Synaptic قادر خواهید بود تا بسته‌های نصب شده در سیستم را حذف و اضافه و مدیریت نمایید. همچنین امکان اضافه نمودن CDهای جدید نیز به سیستم وجود دارد. برای انجام این کار از منوی Actions، گزینه ADD CD-ROM را انتخاب نمایید و CDهای خود را به ترتیب در درایو قرار دهید. بخش دیگری که در ابتدای کار می‌توانید تنظیمات خود را در آن انجام دهید، منابعی است که بسته‌های شما از آن نصب خواهند شد. برای ویرایش منابع، در منوی Settings روی گزینه Repositories کلیک کنید. خواهید دید که دیسک‌های شما در لیست اضافه شده است. موارد موجود در لیست را می‌توانید با گذاشتن یا برداشتن تیک جلوی آنها فعال یا غیرفعال نمایید. در صورتی که اتصال اینترنت ضعیفی مانند تلفن دارید، می‌توانید موارد اینترنتی را غیرفعال نمایید تا هنگام نصب و اضافه نمودن بسته‌ها مزاحمت و دردسر ایجاد نکنند.
مدیریت نمایش بسته‌ها
لیست بسته‌هایی را که نمایش داده می‌شوند، به دو طریق اصلی می‌توانید تعیین کنید. ابتدا می‌توانید از منوی View نوع نمایش کلی بسته‌ها را تعیین نمایید. گزینه‌هایی که در اختیار دارید عبارتند از:
-Section Tree: بسته‌ها را بصورت درختی و در طبقه‌بندی‌هایی که نشاندهنده نوع بسته هستند، نمایش خواهد داد.
-Alphabetic Tree: بسته‌ها را بصورت لیست الفبایی نمایش خواهد داد.
-Status Tree: بسته‌ها را بصورت ساختار درختی بنا به وضعیتشان، مانند نصب شده، نصب نشده و ... نمایش خواهد داد.
-Flat List: یک لیست طولانی از تمام بسته‌ها نمایش خواهد داد.
پس از انتخاب نوع کلی نمایش، اکنون می‌توانید با اعمال فیلترها، تنها بسته‌های مورد نیازتان را نمایش دهید. برای اعمال فیلترها، فیلتر مورد نظر خود را از لیست پایین افتادنی انتخاب نمایید.
همچنین برای راحتی بیشتر، امکان جستجو در بسته‌ها نیز وجود دارد. می‌توانید به راحتی نام کامل یا بخشی از نام بسته را در باکس Find Package وارد نمایید و کلید Enter را فشار دهید تا عمل جستجو انجام گیرد. نتیجه جستجو در لیست نماید داده خواهد شد.
نمایش اطلاعات بسته‌ها
در صورتی که نمی‌دانید هر بسته چه کاری انجام می‌هد و حاوی چه نرم‌افزاری است، بسته مورد نظر را از لیست انتخاب نمایید. اطلاعات بسته شامل اطلاعات کلی، شرح، وابستگی‌های نرم‌افزاری و فایل‌های نصب شده در لبه‌های پایین پنجره اصلی برنامه نمایش داده خواهند شد. تصویر شماره ۲ این اطلاعات را در مورد یک بسته نمایش می‌دهد.
حذف و اضافه کردن بسته‌ها
انجام حذف و اضافه بسته‌های نرم‌افزاری در Synaptic. بسیار آسان است. به این منظور، کافی است که از لیست بسته‌ها، بسته‌های مورد نظر برای حذف یا اضافه شدن را انتخاب نمایید. برای این کار، پس از انتخاب بسته، روی دگمه‌های Install یا Remove کلیک نمایید. در صورت انصراف از حذف بسته‌ای، روی Keep کلیک کنید. پس از اینکه انتخاب بسته‌ها برای حذف و اضافه شدن به پایان رسید، برای اعمال تغییرات، روی دگمه Proceed در نوار ابزار برنامه کلیک کنید. با کلیک روی این دگمه پنجره‌ای باز خواهد شد که در آن خلاصه عملیاتی را که سیستم انجام خواهد داد، به شما اعلام می‌کند. تصویر شماره ۳ این پنجره را نمایش می‌دهد.
جهت تایید عملیات روی دگمه Proceed در این پنجره کلیک کنید. پنجره خلاصه عملیات بسته شده و پنجره جدیدی باز خواهد شد که عملیات انجام شده را به شما نمایش خواهد داد. ممکن است نیاز داشته باشید تا دیسک‌های دبیان خود را در درایو قرار دهید. (تصویر ۴).
این امکان وجود دارد تا انتخاب‌های خود را قبل از اعمال در یک فایل ذخیره نموده و بعدا با خواندن مجدد آن، آنها را اعمال نمایید. برای این کار می‌توانید در منوی File از گزینه‌های Save Selections و Read Selections استفاده نمایید.
پس از اتمام عملیات و نمایش پیغام بستن پنجره، می‌توانید پنجره را ببندید. به طور کلی استفاده از این برنامه بسیار ساده بوده و کار مدیریت بسته‌ها را برای کاربران آسان می‌سازد.
