-
رازهاي ماه
ماموريت گريل، پروژه اي اكتشافي است كه در آن قرار است دو فضاپيماي دوقلو با نقشه برداري دقيق از ميدان گرانشي ماه پرده از ساختار دروني تنها قمر زمين بردارند. اين دو فضاپيما در مدارهاي مشابهي سطح ماه را پويش خواهند كرد تا بتوانند اطلاعات دقيقي از آن به زمين ارسال كنند.
اين دو فضاپيما را مي توان تقريبا دوقلو دانست. هر كدام از آن ها در حدود يك ماشين لباس شويي اندازه دارند و تنها در موارد جزيي با يكديگر تفاوت مي كنند كه موجب مي شود فضاپيماي GRAIL-A جفت ديگر خود يعني GRAIL-B را به دور ماه دنبال كند.
اين دوفضاپيما در خلال پرواز خود به دور ماه از فراز كوه ها، دره ها و توده هاي پنهان شده در زيرسطح كره ماه گذر خواهند كرد. عبور از هر كدام از مناطق بالا موجب كم يا زياد شدن اثر ميدان گرانشي و تغيير تاثير گرانش بر روي هر كدام از فضاپيماها و فاصله آن ها از يكديگر خواهد شد.
ابزارهاي نصب شده بر روي اين دو فضاپيماها، تغييرات سرعت نسبي هركدام از آن ها را به طور دقيق اندازه مي گيرد و داشنمندان با ثبت و پردازش اين تغييرات مي توانند نقشه ميدان گرانشي ماه را پياده سازي كنند
اين تكنيك نقشه برداري در واقع الگوبرداري شده از پروژه گريس (GRACE) است كه در آن براي تحقيق بر روي ميدان گرانش زمين و آب و هواي آن استفاده شده است.
البته اين يكي از اهداف ماموريت گريل است. توسط داده هاي ارسال شده ي اين فضاپيماهاي دوقلو مي توانيم درك خود را نسبت به ساختار دروني ماه افزايش دهيم و به بررسي حرارت دروني آن نيزبپردازيم.
تا 14 ام مرداد امسال اين پروژه در حدود 496 ميليون دلار هزينه در برداشته است و طبق برنامه ريزي هاي انجام شده 17 شهريور ماه امسال اين دو فضاپيما سوار بر راكت دلتا2 ماموريت خود را به سمت ماه آغاز مي كنند. اين دو فضاپيما با هم پرتاب خواهند شد و بعد از جدا شدن از حمل كننده فضاييشان در مدارهاي مشابه اما جداگانه به دور ماه خواهند گرديد تا ماموريت خود را با موفقيت به انجام برسانند.
به طور كلي درباره شكل گيري ماه 4 نظريه اصلي عنوان مي شود
1- ماه در قسمتي از منظومه شمسي تشكيل شده و به دام زمين افتاده است.
2- ماه مانند زمين و ساير سيارات از ابر گاز و غبار اوليه تشكيل شده و از اول در كنار زمين قرار داشته است.
3- ماه قسمتي از زمين بوده است كه از آن گسيخته شده است.
4- ماه بر اثر برخورد يك سيارك به نسبت عظيم از زمين جدا شده است.
هر نظريه موافقان و مخالفان بسياري دارد كه به طور قاطع هيچ كدام موفق به اثبات نظريه خود نشده اند اما در ميان تمامي نظريه هاي عنوان شده نظريه 4 بيشتر مورد قبول دانشمندان واقع شده و طرفداران بسياري دارد.
در نظريه چهارم گمان مي شود كه جرمي به اندازه مريخ با برخوردي مورب قسمتي از زمين را از آن جدا كرده است. البته در اين نظريه اين گونه فرض مي شود كه برخورد بعد از شكل گيري لايه هاي مختلف زمين صورت گرفته است. بنابراين اگر برخوردي صورت گرفته باشد قسمتي از پوسته و گوشته را از زمين جدا كرده است.
دانشمندان با ارسال ماهواره هاي تحقيقاتي مختلف سعي دارند پرده از ساختار دروني تنها قمر زمين بردارند تا بتوانند نظريات خود را به درستي اثبات كنند
براي مثال ماهواره اسمارت-1 با استفاده از ابزار مخصوص خود كه در اشعه ايكس فعاليت مي كند موفق به كشف عناصري چون كلسيم و آلومنيوم و منگنز در
محدوده خاصي از ماه شد. اين اكتشاف توانست تا حد زيادي احتمال جدا شدن زمين و ماه را كه از يك سياره بوده اند قوت ببخشد. اسمارت-1 علاوه بر آنكه پي به وجود چنين عناصري بر روي سطح ماه برد نقشه دقيقي را از عوارض آن كه امكان وجود عناصر احتمالي ديگر را نيز دارد فراهم كرد.
تيم مهندسان و دانشمندان پروژه گريل اميدوارند با اطلاعاتي كه اين فضاپيما به آن ها مي دهد بتوانند فصل جديدي از ساختار ماه را مورد مطالعه قرار دهند و يك قدم ديگر به شناخت دنياي پيرامونشان نزديك شوند.
