نخستین میمون ایرانی به فضا می‌رود؟ + تصویر
بهمن ماه سال ۸۹ همزمان با روز فناوری فضایی، مسوولان فضایی كشور از پرتاب نخستین موجود به زنده انسان نما با كاوشگر ایرانی در آینده نزدیك خبر دادند. خبری كه به سرعت در كانون توجه محافل علمی و رسانه‌یی داخلی و خارجی قرار گرفت.
به گزارش آخرین نیوز به نقل از ایسنا؛ متعاقب اعلام این ماموریت، در آخرین روزهای اسفندماه سال گذشته، راكت «كاوشگر ۴» همراه با یك عروسك میمون كه دارای علائم حیاتی شبیه‌سازی شده موجود زنده است به فضا پرتاب شد تا مقدمه‌ای برای پرتاب نخستین میمون فضانورد ایرانی باشد.http://www.ayandenews.com/UserUpload...cience_325.jpg
طی ماه‌های اخیر مسوولان فضایی كشور در پاسخ به پیگیری‌های خبرنگاران در خصوص زمان پرتاب كاوشگر حامل موجود زنده به فضا از اعلام زمان قطعی آن خودداری كرده و در عین حال از پیگیری پرتاب این ماهواره تا پایان تابستان خبر داده‌اند.
در آخرین اظهارنظرها در این زمینه، دكتر فاضلی، رییس سازمان فضایی ایران اواسط ماه گذشته از پرتاب «كاوشگر ۵» حامل موجود زنده در مرداد ماه جاری خبر داده بود.
با توجه به زمان احتمالی اعلام شده و سابقه پرتاب اغلب ماهواره‌ها و كاوشگرهای قبلی در شب‌های اعیاد، پرتاب كاوشگر ۵ در شب میلاد امام حسن مجتبی(ع) دور از ذهن نیست؛ اگر چه به دلیل پیچیدگی فوق العاده و تمهیدات گسترده مورد نیاز برای پرتاب های فضایی، احتمال این كه این پرتاب به شهریورماه یا پس از آن موكول شده باشد نیز وجود دارد.
كاوشگر ۵ كه قرار است همراه میمونی از نژاد رزوس به ارتفاع ۱۲۰ كیلومتری پرتاب شود، با هدف انجام تحقیقات زیستی و ارسال موجود زنده انسان‌نما به فضا و بازگشت سالم آن، طراحی و ساخته شده و این، نخستین گام عملی در اجرای پروژه ملی اعزام فضانورد ایرانی به فضاست.
از جمله فناوری‌های كلیدی در این طرح می‌توان به آماده‌سازی و آموزش موجود زنده، طراحی و ساخت محفظه زیستی شامل عایق صوتی، حرارتی و ضربه‌گیر و تجهیزات لازم برای تامین اكسیژن و سنجش علائم حیاتی موجود زنده، جدایش ملایم موتور و سایر اجزای جدا شونده به منظور حفظ سلامت موجود و بازیابی سالم محموله از ارتفاعات بالا اشاره كرد.
كاوشگرهای فضایی، راكت‌های عمود پروازی هستند كه برای حمل آزمایشگاه‌های فضایی به ارتفاعات بالای جو غلیظ - ارتفاع بین ۵۰ تا ۳۰۰ كیلومتر - و بازیابی سالم آنها به كار می‌روند. كاوشگرها كاربردهای بسیاری دارند كه از آن جمله می‌توان بررسی خواص اتمسفر، آزمایش وسایل كنترلی مورد استفاده در ماهواره‌ها و ماهواره‌برها، كسب اطلاعات هواشناسی و پیش‌بینی هوا، و انجام تحقیقات زیست فضایی و نجوم را نام برد. در حقیقت، محموله‌های آزمایشگاه فضایی در كاوشگرها، اجزای پیچیده سامانه‌های فضایی و موجودات زنده را در معرض آزمایش و بررسی قرار می‌دهند.
در كاوشگر ۵ اعزام یك میمون از نژاد رزوس به ارتفاع ۱۲۰ كیلومتری و بازیابی سالم آن و فراهم كردن بستر مناسب برای انجام تحقیقات زیست پزشكی فضایی پیش‌بینی شده است.
در این كاوشگر اولین محفظه زیستی برای پشتیبانی حیات در ارسال به فضا طراحی و آزمایش می‌شود. در تمامی مراحل پرتاب تصاویر محفظه زیستی، علائم حیاتی موجود زنده، و داده‌های محیطی و علمی مخابره و در جعبه سیاه ثبت می‌شوند. برای حفظ و تضمین سلامت موجود زنده در ارسال به فضا و بازگشت از آن، باید قابلیت اطمینان سامانه‌های حامل موجود زنده بسیار بالا باشد؛ از این رو، تمامی مراحل طراحی، ساخت و آزمایش باید مطابق با استانداردهای فضایی خاص سامانه‌های سرنشین‌دار صورت پذیرد.
آماده‌سازی و آموزش موجود زنده از جمله مراحل كلیدی در این طرح است. موجود زنده با قرار گرفتن تدریجی در شرایط شتاب و ارتعاش، توانایی تحمل شرایط پرواز واقعی را پیدا می‌كند.
در طرح پرتاب كاوشگر حامل میمون به فضا پنج میمون در حال آموزش هستند تا بتوانند تحمل فشارهای فیزیكی، مداری، شتاب های مداری، صوت، ارتعاش و سایر عوامل را هنگام پرتاب داشته باشد.
میمون به عنوان حیوانی آموزش‌پذیر، طی مراحل آموزش خود را با شرایط پرتاب انطباق می‌دهد. آموزش‌های پیش‌بینی شده شامل سازگاری موجود زنده با شتاب، ارتعاش و شوك، شرایط سقوط آزاد، سر و صدا و محیط داخلی محفظه زیستی است. آزمایش زیر سامانه‌های جدا شونده و چترهای زیر سامانه بازیابی نیز از مهمترین بخش‌های آزمایش عملكردی است و قابلیت اطمینان این زیر سامانه‌ها با تكرار آزمایش‌ها به تایید می‌رسد.
انتظار می‌رود با تلاش پژوهشگران و كارشناسان پژوهشگاه هوا فضا در دستیابی به فناوری ارسال موجود زنده به فضا، برگ زرین دیگری به كارنامه فعالیت‌های فضایی ایران اضافه شود.
