کربنات باریم

كربنات باريم به دو صورت موجود مي باشد: يكي كربنات باريم طبيعي يا ويتريت و ديگري كربنات باريم سنتزي.
كربنات باريم يا ويتريت كه يكي از دو تركيب شيميايي مهم باريم مي باشد با ترکيب شيميايي BaCO توسط کاني شناس برجسته انگليسي Withering کشف شده است ديگر تركيب مهم باريم، سولفات باريم يا باريت است.
اين ماده در سيستم اورتورومبيک متبلور مي شود. وزن مخصوص آن 35/4گرم بر سانتي متر مکعب,سختی آن75/3-3 ,جلاي شيشه اي و گاهي صمغي مي باشد.
ويتريت به رنگ سفيد، متمايل به زرد و خاکستري با رنگ خاک سفيد و بلورهاي شفاف تا نيمه شفاف مي باشد. اين کاني معمولاً نسبت به باريت کمياب بوده و غالباً رگه هاي گالن را همراه يمي کند و با اسيد سولفوريک تبديل به سولفات باريم مي شود.
كربنات باريم يا ويتريت در آمار كالاها و محصولات توليدي وزارت صنايع و معادن با عنوان" كربنات باريم " ثبت گرديده و كد آيسيك ٣ اين محصول ١٤٢١١٣١٢ مي باشد.
شايان ذكر است كه كربنات باريم طبيعي يا ويتريت به صورت همراه، در معادن باريم وجود دارد ولي كربنات باريم سنتزي، توليد صنعتي داشته و به صورت يك محصول توليدي در واحدهاي صنعتي توليد شده و به بازار عرضه مي گردد.
موارد مصرف و كاربرد :
كربنات باريم در ساخت تيتانات ها، فريت ها، ديرگدازها كاربرد دارد. از كاربردهاي ديگر اين تركيب، توانايي آن در جذب اشعة ايكس در جهت محافظت و جلوگيري از انتشار به ويژة در محي طهاي عكسبرداري پزشكي است و به همين دليل نيز از اين تركيب در جدارة لوله هاي اشعة كاتدي و به ويژه در سلول هاي نوري تلويزيون استفاده مي شود. كاربرد آن سبب كيفيت بهتر و درخشندگي بالاتر در رنگ هاي تصوير تلويزيون، به جهت پتاسيل هاي كاتدي بزرگتر، مي شود.
علاوه بر كاربردهاي ذكر شده، كربنات باريم در ساخت شيش ههاي طبي كاربرد دارد. افزودن آن به شيشه، شفافيت شيشه را بيشتر كرده و پراكنش نوري را در آن كاهش مي دهد. علاوه بر آن سختي بيشتري به شيشه بخشيده و آن را در برابر خراشيدگي مقاوم مي سازد. اين تركيب بصورت بخشي يا كلي، مي تواند سرب را از شيشه بلورين جدا سازد. از ديگر كاربردهاي اين تركيب، بهبود بخشيدن روان شدگي در شيشه هاي مذاب است.
كاربرد ديگر كربنات باريم در صنعت سراميك است اين تركيب دو مورد استفادة مهم در صنايع سراميك دارد كه عبارتند از :
الف- تبديل سولفات هاي محلول به سولفات باريم غيرقابل حل: تركيب اكسيد باريم در داخل سراميك يكي از موارد استفادة كربنات باريم در ساخت وسايل سفالي پخته شده است. درصورت عدم استفاده از كربنات باريم در ساخت اين وسايل، سولفات هاي قابل حل موجود در سفال ها، رطوبت هوا را جذب نموده و انبساط حاصل مي كنند و سرانجام خرد مي شوند. علاوه بر اين در اثر خشك شدن سولفات هاي محلول موجود در سراميك ها، حبابهايي بر سطح سراميك ايجاد م يشود. سولفات محلول موجود در تودة سراميكي مانع يكنواختي تودة سراميكي و مانع چسبندگي لعاب برروي سراميك م يشود. اضافه كردن كربنات باريم به اين مواد باعث تبديل سولفات هاي محلول به سولفات باريم غير قابل حل شده و مشكلات ذكر شده را بر طرف مي كند. براي ساخت لعاب مورد مصرف در سراميك نيز از كربنات باريم استفاده م يشود. اين تركيب به مخلوط لعاب در جريان گداختن اضافه شده و سبب تبديل كربنات باريم به اكسيد باريم شده كه اين امر باعث افزايش سطح واكنش و غلظت لعاب ذوب شده م يگردد و نهايتاً منجر به شفافيت سطح لعاب خواهد شد.
ب- كاربرد ديگر كربنات باريم در ساخت الكتروسراميك ها است. اين نوع سراميك ها از اكسيد و كربنات آهن به همراه باريم يا استرانسيم و سرب ساخته م يشود. بخش كوچك ولي مهمي از كربنات باريم در اين صنعت مورد استفاده قرار مي گيرد. در ساخت الكتروسراميك ها. كربنات باريم به تيتانات باريم تبديل مي شود. اين تركيب دراثر واكنش ميان كربنات باريم با اكسيد تيتانيم در حالت جامد و در BaTiO2 درجة حرارت بالا بوجود مي آيد. مورد استفاده تيتانات باريم در ساخت دي الكتريك ها است.
فريت باريم نيز بخشي از مصرف كربنات باريم را تشكيل مي دهد. از اين تركيبات در صنعت الكترونيك استفاده مي شود و رشد اين صنعت باعث افزايش ميزان تقاضا براي كربنات باريم در سال هاي اخير شده است.
از ساير موارد مصرف كربنات باريم مي توان تثبيت كننده چسب آهار، انعقاد پلاستيك هاي مصنوعي،حشره كش ها، ميكروب كش ها و سموم كشاورزي، عامل ذو بكننده در جوشكاري، در ذوب كردن و تصفيه منيزيم، در استحصال اينديم، بازيافت روي از تفاله اشاره كرد.