اول سالِ اهلِ سیر و سلوک
http://img.tebyan.net/big/1389/06/90...2164255147.jpg
رسول الله(صلى الله علیه وآله) از ماه مبارک رمضان به «شهر الله» یاد فرمود: «قد أقبل الیکم شهر الله» ماه خدا به شما روى کرد، چون در این ماه صوم الله مطرح است، چون روزه مال خداست و این ماه، ماه روزه است، لذا ماه مبارک رمضان را شهر الله مى نامند، چه این که ماه رجب «شهر ولایت» است و ماه شعبان هم «شهر نبوت و رسالت». و در دعاهاى ماه رجب فرمودند که از خداوند متعال بخواهید که زمینه توفیق ماه مبارک رمضان از هم اکنون برى شما مهیّا و فراهم بشود.
درباره فضیلت این ماه و گستردگى رحمت خدا در آن مطالب بسیار فراوانى در روایات آمده است از قبیل :
خداوند در ماه رمضان موقع افطار هفتاد میلیون نفر را كه همگى سزاوار آتش شده اند، از آتش آزاد مى كند. و باندازه تمام افرادى كه در ماه رمضان آزاد نموده ، در شب آخر آن آزاد مى كند.
در شب اول ماه رمضان خداوند هر كدام از مخلوقات خود را كه بخواهد مى بخشد. در شب بعد این عده را دو برابر مى نماید. و در شب بعد دو برابر تعداد تمام افراد شبهاى قبل را از آتش آزاد مى كند. (و بهمین ترتیب ) تا شب آخر ماه رمضان كه در این شب تعداد تمام كسانى را كه در این ماه آزاد نموده است دو برابر مى نماید.
امام سجاد(علیه السلام)در دعا وداع مى فرماید: «السلام علیک من شهر لاتنافسه الأیام من شهر» «سلام بر تو ى ماهى که هیچ ماهى با تو مسابقه و رقابت ندارد.»
اینطور نیست که هر کس بتواند به عظمت ماه مبارک رمضان راه بیابد قبل از این که مقدماتى را طى کرده باشد.
در روایتى فرمودند: شما نگویید: رمضان آمد، رمضان رفت، بگویید: شهر رمضان آمد و شهر رمضان رفت، زیرا رمضان اسمى از اسم هاى مبارک خدى سبحان است.
اگر انسان در این شهرالله به لقاءالله نرسد به باطن روزه نرسیده است، بلکه یک روزه در سطح طبیعت گرفته است و پاداشى را هم که به او مى دهند در همان سطح است. این که مى فرماید: «الصّوم لی وَ أنا اجزی به» یعنى روزه مال من است و من شخصاً جزى روزه دار را خواهم داد. سخن از «مَن» است، خودش را مطرح مى کند، روزه ماه من است و من هستم که جزى روزه دار را مى دهم، به فرشتگان نمى گویم او را بهشت ببرید، من خودم جزاى او را مى دهم.
خودش چگونه جزا مى دهد؟ به یک عده مى فرماید: {فَادْخُلِى فِى عِبادِى وَ ادْخُلِى جَنَّتِى }. حال آیا در آنجا سخن از خوردن و پوشیدن و نوشیدن است، یا انسان به جایى مى رسد که از آنچه بنام خوردن و پوشیدن و امثال اینهاست، مى گذرد و به جایى مى رسد که جاى آنها نیست، در عین حال که خوراکى ها و پوشاکى ها را در مرتبه نازله دارد، فرمود: {إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّات وَنَهَر * فِی مَقْعَدِ صِدْق عِنْدَ مَلِیک مُقْتَدِر}
اگر روزه براى این است که انسان به تقوا برسد، تقوا دو درجه دارد: یکى همان بهشتى است که درآن نعمت هاى فراوان موجود است: {اِنَّى الْمُتَّقِینَ فِى جَنّات وَ نَهَر}( سوره قمر، آیه54) برى لذائذ ظاهرى است، یکى هم عندالله
است، آنجا دیگر سخن از سیب و گلابى نیست. سیب و گلابى از آن جسم و بدن اوست که «جنّات وَ نَهَر» برى بدن اوست، امّا لقاء حق براى روح اوست. این سرّ و باطن روزه است.
همه ماه ها پشت سر ماه مبارکند
http://img.tebyan.net/big/1390/05/91...1951801035.jpg
امام سجاد(علیه السلام)در دعا وداع مى فرماید:
«السلام علیک من شهر لاتنافسه الأیام من شهر»
«سلام بر تو ى ماهى که هیچ ماهى با تو مسابقه و رقابت ندارد.»
در مسابقه وقتى انسان مى دود و مسابقه مى دهد، نفس نفس مى زند تا به مقصد برسد، خداى سبحان هم فرمود: برى گرفتن فضایل مسابقه بدهید: {فَلْیَتَنافَسُ الْمُتَنافِسُون} شما نفس نفس بزنید تا آن شى نفیس و ارزنده را بگیرید.
امام(علیه السلام) در خطاب به ماه مبارک مى فرماید: هیچ ماه و ایامى و لحظاتى با تو مسابقه نمى کند و رقابت ندارد: تو پیشگامى و همه ماهها به دنبال تو هستند. اینچنین نیست که انسان بگوید: در ماه مبارک رمضان حرفها را مى شنوم و بعداً عمل مى کنم، اگر فعلاً عمل نشود، بعداً هم عمل نمى شود، چون زمانهاى دیگر آن قدرت را ندارد که با ماه مبارک رمضان در کسب توفیق انسان رقابت کنند.
ماه مبارک با همراهانش مى آید
در بیان نورانى نبى گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله)هست که حضرت مى فرماید:
«أیّها الناس قد أقبل إلیکم شهرالله بالبرکة والرّحمة و المغفرة». فرمود: مردم ماه خدا رو کرده است، سخن از آمدن و نزدیک شدن نیست، این ماه به خدا منسوب است و این ماه خدا با همراهانش به شما رو کرده است «بالبرکة و الرحمة و المغفرة» با برکت و رحمت و مغفرت. مواظب باشید و به استقبالش بشتابید، آماده باشید که او را درست درک کنید.
«برکت» خیر مستدام است، آنچه که مى ماند برکت است، در بیابان گودالى هایى که آبها در آن جمع مى شود و مى ماند را «بِرکه» مى گویند. این ماه به همراه برکت، رحمت و مغفرت است. رحمت و مغفرت تنها آمرزش از گناهان نیست، آن درجات عالیه را هم خدى سبحان رحمت مى نامد. رحمت خاصّه که مخصوص مؤمنین است:
{اِنَّ رَحْمَةَ اللهِ قَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِین}
در ماه مبارک رمضان تحصیل این رحمت خاصّه آسان است.
ماه مبارک رمضان برى سالکان الى الله ماه محاسبه است. لذا امام سجّاد(علیه السلام)فرمود: هیچکس در سراسر جهان به اندازه ما در این ماه استفاده نکرد
اول سالِ اهلِ سیر و سلوک
از ابن طاووس نقل شده است که مى فرماید: عده اى اول سالشان اول فرودین است. یک نوجوان اول سال او اوّل فروردین است که تلاش مى کند لباس نو بپوشد، درختها اوّل سالشان فروردین است که لباسهاى نو و تازه در بر مى کنند، یک تاجر که کارگاه تولیدى دارد در فرصت دیگرى اوّل سال را تعیین مى کند، امّا آنها که اهل سیر و سلوکند، اوّل سالشان ماه مبارک رمضان است، حسابها را از ماه مبارکى تا ماه مبارک بررسى مى کنند، که ماه مبارک رمضان گذشته چه درجه اى داشته و امسال چه درجه اى دارند، چقدر مطلب فهمیده و چقدر مسائل برایشان حل شده است، چقدر در برابر گناه قدرت تمکین داشته و چقدر در برابر دشمن قدرت تصمیم دارند.
ماه مبارک رمضان برى سالکان الى الله ماه محاسبه است. لذا امام سجّاد(علیه السلام)فرمود: هیچکس در سراسر جهان به اندازه ما در این ماه استفاده نکرد.
«و اربحنا أفضل ارباح العالمین».
اگر انسان یک مسافرى است که سفر ابد در پیش دارد، ره توشه آن سفر ابد را باید در همین چند روز تهیه کند، و اگر در آسمان به چهره مؤمن باز مى شود، و اگر مؤمن مى تواند با وارستگى به باطن عالم راه پیدا کند، و اگر بهترین فرصت، ماه مبارک رمضان است، پس بهترین سود را ماه مبارک رمضان و اهلش دارند.
بخش عترت و سیره تبیان
منبع:
آیین رمضان؛ مناسبتها، احکام، ادعیه و آداب
معاونت آموزش و تحقیقات بعثه مقام معظّم رهبرى
المراقبات
مرحوم آیت الله حاج میرزا جواد ملكى تبریزى (ره )
مترجم : ابراهیم محدث بندرویگى
