پخت نمونه ي آزمايشي خاك مريخ
اين تصوير خيالي تهيه شده بدست ناسا و آزمايشگاه رانش جت، مريخ نشين ققنوس را در دشت هاي شمالي مريخ درحال حفر گودالي در لايه ي فوقاني خاك است. يكي از هشت ريز كوره هاي مريخ نشين ققنوس، چند هفته ي پيش متحمل اتصالي كوتاه شده بود. دانشمندان از اينكه قطعي برق دوباره مي تواند اين تجهيزات ضروري را از كار بياندازد، نگرانند.
آيا پخت نمونه ي بعدي خاك و يخ ، آخرين آن براي مريخ نشين خواهد بود؟ دانشمندان نگرانند كه يك اشتباه كوچك الكتريكي ،جستجوي 420 ميليون دلاري براي يافتن عناصر شيميايي لازم براي زندگي در نزديكي قطب شمال مريخ را به خطر بياندازد.
. يكي از هشت ريز كوره هاي مريخ نشين ققنوس، چند هفته ي پيش متحمل اتصالي كوتاه شده بود. دانشمندان از اينكه قطعي برق دوباره مي تواند اين تجهيزات ضروري را از كار بياندازد، نگرانند.
به همين دليل آنان به ماموريت سرعت بخشيده اند و نقشه هاي مجموعه اي از آزمايشات گرمايي آرام و پيش بيني شده را كنار گذاشته و در حال حركت براي سرانجامي مهيج هستند.
اين تغيير نقشه ي بازي بزرگترين چالشي است كه تاكنون براي ماموريتي با شروع موثر است كه از پيش روي باز مانده است.
ققنوس از سفر 20 ماهه در فضا نجات يافت و فرودي بسيار خوب در 25 مي بر روي دشت هاي قطبي مريخ داشت و با رسيدن به يخ و پيدا كردن خاك زمين گونه باعث تعجب دانشمندان شده است.
اما اين يك دستگاه پيچيده است.تجهيزات مريخ نشين شامل 8 كوره ي كوچك ،دو ميكروسكوپ و يك آزمايشگاه شيميايي براي اداره ي آزمايشات مي شود.اين مريخ نشين همچنين داراي بازويي بزرگ براي حفر گودال است. نقشه هاي خواسته شده براي آن برداشتن چندين قاشق از خاك يخ مريخ در عمق هاي مختلف در طول يك دوره ي چند هفته اي است.هر نمونه قرار بود در هر يك از كوره ها پخته شود و با انجام آزمايشاتي برروي بخارهاي توليد شده، وجود تركيبات كربن ضروري براي زندگي بررسي شود.
دانشمندان مي خواستند دريابند كه چگونه خواص شيميايي خاك با تغيير عمق آن تغيير مي كند.تجزيه و تحليلي كه مي توانست آن ها را بهنگام آزمايش خاك مريخ كمك كند.
پيتر اسميت دانشمند ارشد عمليات از دانشگاه آريزونا واقع در توسان ماه قبل پس از تاييد وجود يخ در محل فرود مريخ نشين گفت:" ما واقعا احساس مي كنيم كه به يك فرآيند آرام وپيش بيني شده براي اطمينان از اينكه هنگامي كه ما براي خاك قابل استفاده به پيش مي رويم _ خاك يخ دار پايين گودال_كاملا آماده ايم كه كار را به درستي انجام دهيم.
هفته ي گذشته اسميت در بيانيه اي اعلام كرد: " ما به محافظه كارانه ترين روش عمل مي كنيم و با نمونه ي بعدي كوره همانند نمونه ي آخر رفتار مي كنيم."
پس از قطعي برقي كه باعث خرابي يكي از كوره ها شد، تيم علمي تصميم گرفت كه از بسياري از مراحل چشم پوشي كند.در روزهاي اخير آن ها در حال كار برروي گودال بزرگ يخي شان كه مي خواهند حفر كنند هستند.
اين تلاش نيز با موانعي روبروست.
اوايل اين هفته، ققنوس از تيغ انتهايي خاك بردارش براي خرد كردن يخ سخت استفاده كرد.هيچ يك از ذرات يخ به درون خاك بردار نرفتند. اين دانشمندان را مجبور به آشكار ساختن وسيله اي قوي براي نفوذ به يخ شد.آزمايش بعدي كوره زودتر از هفته ي ديگر نخواهد بود.
محققاني كه در اين پروژه ي سه ماهه هيچ نقشي نداشته اند اعلام كرده اند در صورتي كه كوره كه تنها وسيلع براي شناسايي كربن است از كار بيافتد غمگين و ناراحت خواهند شد.
پيتر پيج، دانشمند جهاني از دانشگاه كاليفرنيا واقع در لس آنجلس گفت اين منطقي است كه دانشمندان ماموريت بدنبال يخ باشند. اما او ازاينكه مطالعه ي آب يخ زده بدون داشتن آگاهي كامل از خاك ممكن است تفسير نتايج را دشوار كند،ابراز نگراني كرد.
پيج كه نقشي در ماموريت ندارد، گفت:" اين يك مخمصه ي بي مانند است. واقعيت اينكه آنان موفق به فرود در چنين منطقه ي اميد بخشي شدند ، باعث افت پتانسيل و به طور كلي سخت تر شدن كار مي شود."
باري گلداستين، مدير پروژه از آزمايشگاه رانش جت ناسا در پسادنا گفت: ليست ناسا براي" موفقيت كامل ماموريت " نيازمند آن است كه ققنوس حداقل سه نمونه را مورد تجزيه وتحليل قرار دهد. تا به امروز مريخ نشين تنها يك مورد را تمام كرده است كه براي دست يافتن به "حداقل موفقيت ماموريت" كافي است.
نتايج نخستين حرارت دهي نمونه ي خاك ،آب و كربن دي اكسيد را نمايان ساخت اما اثري از كربن نبود.
اين اولين آزمايش بود كه باعث وقوع اتصال الكتريكي مسئله دار شد.خاك بردار مقدار بيش از حد خاك را انباشته ساخت كه باعث مسدود شدن سوراخ هاي صافي بالاي كوره شد.براي از ميان برداشتن خاك،مهندسين وسيله را براي چندين روز مي لرزاندند.
مهندسين فكر مي كنند كه لرزش باعث ايجاد اتصالي شده است و يك گروه مهندسي مستقل گزارش كرده است كه اين مشكل ممكن است اتفاق بيافتد اگر يكي از كوره ها روشن شده است.
گلداستين از آزمايشگاه رانش جت گفت كه او انتظار مشكلات آينده را نداشته است اما گروه نمي خواسته كه آنم اتفاق بيافتد.
گلداستين درباره ي اتصالي ديگر گفت: "اين گونه نيست كه ما انتظار وقوع اين يكي را داشته باشيم بلكه ما بسيار هوشيار هستيم."
منبع : تيم علمي - تخصصي مترجمين هوپا
