چگونه از برنامه های یك cd استفاده كنیم

اگر مدرس كامپیوتر باشید مطمئناً تا به حال دانش آموزان تان سی دی ها و یا فلاپی دیسك های زیادی را به شما نشان داده اند كه در استفاده از محتویات آنها عاجز بوده اند و در این راستا از شما كمك خواسته اند؛ و اگر هم یك جوان علاقه مند به كامپیوتر باشید، حتماً دوستان تان سی دی ها و یا فلاپی دیسك های بسیار مهیج و جذابی برایتان آورده اند كه نتوانسته اید از آنها استفاده كنید؛ یا اگر پدر و مادر دلسوزی باشید از این كه فرزندان تان مرتباً با دوستان شان سی دی دست به دست می كنند و شما نمی توانید محتوای آن سی دی ها را ببینید و در نتیجه نمی توانید مطمئن باشید كه محتوای غیراخلاقی نداشته باشند، در عذاب هستید. ما در این مقاله گام هایی را متذكر می شویم كه شما را در كشف، استفاده و مشاهده ی محتویات سی دی ها و فلاپی دیسك های جدید كه قبلاً آنها را ندیده اید یاری خواهد كرد.
● گام اول
دیسك مورد نظر را در درایو مناسب در كامپیوتر قرار دهید (سی دی را در درایو سی دی و یا فلاپی را در درایو فلاپی و ...)
ـ تذكر:
در سیستم عامل های مایكروسافت (Dos و Windows ۳x و Windows ۹x) برای هر یك از این درایوها اسم خاص و استانداردی در نظر گرفته شده است كه به این ترتیب می باشد:
۱) نام هر درایو یك حرف انگلیسی است.
۲) حروف A و B فقط برای نام درایو فلاپی استفاده می شوند (امروزه بیشتر فقط از A استفاده می شود)
۳) نام درایوهای دیسك سخت خود كامپیوتر از حرفC شروع می شود و براساس آن كه دیسك سخت به چند درایو منطقی (Logical Drive) بخش بندی شده باشد، حروف بعدی به ترتیب اختصاص داده می شوند. مثلاً اگر دیسك سخت كامپیوتر شما دارای سه درایو منطقی باشد این درایوها با نام های C و D و E شناخته خواهند شد. (توجه داشته باشید كه این نام ها توسط سیستم عامل تخصیص داده شده و قابل تغییر نیستند.)
۴) در صورتی كه بر روی كامپیوتر شما درایو سی دی و یا درایو سی دی رایتر و یا درایو zip و امثال اینها نصب شده باشد، نام این گونه درایوها در ادامه ی حروف انگلیسی كه برای نام درایوهای منطقی دیسك سخت استفاده شده قرار خواهد گرفت. در مثال قبلی كه C و D و E نام های درایوهای منطقی روی دیسك سخت بودند نام درایو سی دی، F خواهد بود و به همین ترتیب.
● گام دوم
هرگز از خطر وجود ویروس های كامپیوتری غافل نشوید. هر سی دی و یا دیسك جدیدی كه به دستتان می رسد، هر قدر هم كه نسبت به دوست تان و دانش كامپیوتری او و نكات ایمنی ای كه رعایت می كند مطمئن باشید، باز هم ویروس یابی سی دی جدید لازم است. امروزه بسیاری از نوجوانان تصور می كنند كه چون سی دی قابل نوشتن نیست و یك دیسك فقط خواندنی است، پس هرگز ویروسی نمی شود.
ولی به این نكته توجه ندارند كه موقعی كه برای اولین بار اطلاعات بر روی سی دی Write می شود، اگر نرم افزارها و فایل هایی كه روی سی دی Write می شوند، آلوده به ویروس باشند، به طور حتم این ویروس ها بر روی سی دی منتقل شد ه اند. بیشتر نرم افزارهای ویروس یاب مانند Toolkit، در زمان اجرای عملیات ویروس یابی، تاریخ تولید خود و تعداد ویروس هایی كه قادر به شناسایی آنها هستند را متذكر می گردند و لذا در عمل هر ویروس یابی قادر به شناسایی ویروس هایی كه بعد از تاریخ تولید آن منتشر شده باشند، نخواهد بود. پس همیشه سعی كنید آخرین نسخه ی نرم افزار ویروس یاب خود را تهیه كنید تا حداكثر ایمنی را داشته باشید. اگر به اینترنت دسترسی دارید در این ارتباط حتماً به آدرس www.drsolomon.com در web مراجعه كنید.
● گام سوم
اكنون و بعد از دانستن نام درایو سی دی (و یا فلاپی) باید فایل ها و فولدرهای (folders) موجود بر روی سی دی را در یك بررسی مقدماتی مشاهده كنید؛ برای این منظور بر روی desktop در محیط ویندوز آیكون My Computer را یافته و آن را اجرا كنید. (توسط برنامه های Norton Commander و یا Windows Explorer نیز می توان این مشاهده را انجام داد. ولی چون برنامه ی My Computer بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد، لذا در اینجا ما فقط روش كار در این برنامه را مورد بحث قرار می دهیم.)
با اجرای برنامه ی My Computer صفحه ی اصلی این برنامه ، لیست تمام درایوها را به شما نشان می دهد. اكنون باید نام درایو سی دی (و یا در صورتی كه از فلاپی دیسك استفاده می شود نام درایو فلاپی) را یافته و با دابل(دوبار) كلیك روی آن، لیست فایل ها و فولدرهای موجود را مشاهده نمایید.
● گام چهارم
در اینجا باید با نام فایل ها آشنایی داشته باشید. در كامپیوتر نام فایل ها از دو بخش مهم تشكیل می گردد كه با یك نقطه (.) از هم جدا می شوند. به بخش اول نام فایل و به بخش دوم انشعاب فایل و یا نوع فایل گفته می شود. به این ترتیب:
▪ انشعاب فایل. نام فایل
نام فایل معمولاً نشان دهنده ی محتویات فایل می باشد. مثلاً اگر در یك فایل، اوقات شرعی در طول یك سال ذخیره شده باشد بهتر است نام آن Azan در نظر گرفته شود. انشعاب فایل برای سیستم عامل ویندوز بسیار مهم است.
انشعاب فایل در واقع نوع و جنس فایل را نشان می دهد و سیستم عامل ویندوز از كلمه ای كه به عنوان انشعاب یك فایل ذكر می گردد نوع آن را تشخیص داده، آن را باز كرده و محتوای آن را نمایش می دهد. برای آنكه بتوانید نوع یا انشعاب فایل ها را مشاهده كنید در برنامه ی My Computer گزینه ی View را انتخاب كنید و سپس گزینه ی Details را برگزینید.
به این ترتیب لیست اسامی فایل ها با تمام جزییات روی صفحه، نمایش داده می شود كه از آن جمله ستون Name و همچنین ستون Type است، كه در ستون Name نام فایل ها و فولدرها و در ستون Type نوع و انشعاب آنها آمده است. چنان چه گفتیم كلمه ی انشعاب بیانگر نوع فایل می باشد، لذا تعدادی از معروف ترین این انشعاب ها به شرح زیر معرفی می شوند:
۱) Dat, mpeg, mpg, m۱v, avi, mov, ...
این انشعاب ها در مورد فایل هایی استفاده می شوند كه محتوای آنها فیلم باشد.
۲) Wav, mp۳, snd, au, mid, mod , ...
این انشعاب ها برای فایل های موسیقی و صدا استفاده می شوند.
۳) bmp, tif, pcx, jpg, tiff, awd, jpe, jpeg, Gif , ...
این انشعاب ها در مورد فایل های عكس و نقاشی كاربرد دارند.
۴) EXE, Com, Bat, sys, ...
انشعاب فایل های اجرایی و برنامه ها.
۵) Dat, mdb, dbf , ...
انشعاب بانك های اطلاعاتی و Data Baseها.
۶) txt, Doc, wri, ...
انشعاب نامه ها و فایل های متنی.
و بالاخره zip معروف ترین انشعاب فایل های فشرده شده می باشد. همان طور كه متوجه شده اید فایل ها با توجه به نوع اطلاعات آنها بسیار متنوع هستند و انشعاب فایل ها یك راهنمای بسیار مفید و كارآمد برای تشخیص محتوای آنهاست.
و اما چگونه می توان محتوای این فایل ها را مشاهده كرد. هر یك از انواع فایل ها توسط یك نرم افزار خاص قابل مشاهده است. مثلاً فایل های فیلم و موسیقی را می توانید توسط نرم افزار Media Player Windows ببینید و گوش كنید و یا فایل های نقاشی و تصویر توسط نرم افزار Adobe Photoshop قابل مشاهده هستند.
این امكان هم وجود دارد كه اگر در محیط My Computer بر روی نام فایل ها دابل كلیك كنید، سیستم عامل ویندوز به طور خودكار نرم افزار مناسب برای نمایش فایل را یافته و بلافاصله فایل را باز كرده و توسط نرم افزار مناسب آن را به شما نمایش دهد.
(اگر فیلم باشد آن را پخش می كند و تصاویر و عكس ها را نیز نشان می دهد.) البته این در صورتی است كه نرم افزار مربوطه بر روی كامپیوتر شما نصب شده باشد؛ وگرنه ویندوز فقط پیغامی مبنی بر عدم توانایی در باز كردن فایل را نشان خواهد داد. در یك حالت دیگر هم ممكن است ویندوز قادر به باز كردن و نمایش محتوای فایل نباشد.
دلیل آن این است كه انشعاب فایل به یك نام غیراستاندارد و یا غیرمجاز تغییر كرده است. مثلاً اگر یك فایل كه محتوای آن فیلم است با انشعاب txt كه مخصوص فایل های متنی است ذخیره شود ویندوز آن را به عنوان فایل متنی در نظر می گیرد. ولی چون واقعاً آن فایل متنی نبوده و فیلم است لذا ویندوز دچار مشكل شده و نهایتاً پیغامی مبنی بر عدم توانایی در باز كردن فایل را نمایش می دهد.
در این رابطه نیز یك راهنمایی می توان كرد و آن اینكه معمولاً حجم فایل های فیلم خیلی زیاد و در حدود یكصد مگابایت است و حجم فایل های صوتی و موسیقی قدری كمتر و حدود ده الی چهل مگابایت می باشد. فایل های نقاشی و عكس در حدود یك یا دو مگابایت و انواع دیگر فایل ها معمولاً حجمی كمتر از یك مگابایت دارند. البته این اندازه ها نسبی هستند.
● گام پنجم
یك احتمال دیگر كه در مورد سی دی ها ( و یا فلاپی دیسك ها ) قابل تصور است، این است كه بر روی دیسك، یك نرم افزار كاربردی وجود داشته باشد. در این صورت باید سعی كنید به دنبال فایل های اجرایی با انشعاب EXE ،Com و ... بگردید. كلیه ی برنامه های تحت ویندوز، برای آن كه بتوانند در محیط ویندوز به درستی اجرا شوند، باید قبلاً روی كامپیوتر نصب گردند. برای این كار به طور معمول یك برنامه ی اجرایی با نام setup (و گاهی install) وجود دارد كه برای نصب نرم افزار باید از آنها استفاده كرد.
به این منظور باید توسط My Computer برنامه ی setup (و یا install) را بیابید و بر روی نام آن دوبار كلیك نمایید. بعد از اجرای این برنامه و سپس پیگیری دستورات آن می توانید برنامه را نصب كنید و بعد از نصب، از برنامه ها استفاده نمایید.
ـ تذكر۱:
بسیاری از برنامه ها برای نصب صحیح و كامل به یك شماره سریال نیاز دارند. در صورتی كه این شماره سریال را در اختیار ندارید توجه داشته باشید كه اكثر فروشندگان نرم افزار این شماره سریال را در یك فایل متنی نوشته و با اسامی sn. txt ، Serial. txt و امثال اینها بر روی سی دی كپی می كنند. پس سعی كنید چنین فایلی را بر روی سی دی بیابید.
ـ تذكر۲:
بیشتر نرم افزارها یك راهنمای كامل در خصوص نحوه ی نصب و استفاده از نرم افزار را همراه دارند كه معمولاً در یك فایل متنی و با نام هایی همچون Readme. txt ، Readme.Doc ، Help. txt ، setup. txt ، setup. Doc و مانند این ها تهیه شده و در همان فولدری كه نرم افزار قرار دارد آن را خواهید یافت و می توانید با دوبار كلیك كردن روی نام آنها، توسط ویندوز آنها را باز كرده و راهنمایی های مربوطه را مطالعه نمایید.
ـ تذكر۳:
امروزه بسیاری از سی دی های نرم افزار، ویژگی مهم و جالبی به نام اجرای خودكار (AutoRun) دارند. به این معنی كه با قراردادن سی دی در درایو و بستن درب درایو، برنامه ی اصلی نرم افزار به طور خودكار اجرا می گردد و دیگر نیازی ندارید كه روی سی دی جستجو كنید تا بتوانید برنامه ی نصب سی دی را بیابید. بعد از اجرای برنامه AutoRun كافی است مراحل خواسته شده در برنامه را دنبال كنید تا برنامه به طور مناسب روی سیستم شما نصب گردیده و قابل استفاده باشد.
● گام ششم
اگر فایلِ روی سی دی از نوع فشرده شده باشد، در این صورت تا زمانی كه آن را از حالت فشرده خارج نكنید نمی توانید از آن استفاده كنید. لذا اگر به یك فایل فشرده شده (با انشعاب zip و ...) برخورد كردید در قدم اول باید سعی كنید فایل را از حالت فشرده خارج نمایید. در این رابطه نرم افزار Winzip راهگشای خوبی است.
● گام هفتم
اگر در نهایت نتوانستید از محتوای سی دی سر در بیاورید و اگر پی بردن به آن چه روی سی دی است برایتان خیلی مهم است حداقل یك كپی از آن را بر روی دیسك سخت كامپیوتر خود نگه دارید تا شاید در آینده با كسب تجربه ی بیشتر، مطالعه و گفتگو با دوستان تان توانستید دلیل عدم موفقیت اولیه ی خود را درك كنید و یا كد رمز یا شماره سریال نرم افزار خود را كشف نمایید.



کامپیوتر جوان