همه چیز درباره F-5
پس از تكمیل مطالعات زیاد كه كارخانجات نورث روپ (NorthRop)در راه تشكیل یك هواپیمای بر جسته هوائی (رهگیر)بعمل آورد، موفق شد در 30 جولای 1959 زحمات خود را به ثمر رسانده و جنگنده ی پر قدرت جدیدی بنام ان-156-اف(N-156-F)به جهان پرنده های آتشین عرضه كند كه بعدا نام آن به اف-5-آ تغییر نمود این جنگنده ها بنام مستعار فریدوم فایتر(Freedom Fighter)بمعنای جنگنده ی آزادی معروف شد و شاید بهتر بود اسم آنرا جنگنده ی آزادی به سبك آمریكایی می گذاشتند!
در 25 آوریل 1962 نیروی هوایی آمریكا اعلام كرد كه اف-5-آ را در برنامه ی جدید تسلیحات نظامی قرار داده و بالاخره در ژانویه ی 1963 هواپیمای اف-5-آ در نیروی هوائی آمریكا به پرواز در آمد و بعد از آن اولین كشور كه اف-5-آ تحویل گرفت ایران بود كه در سال 1343 (1965) نیروی هوایی خود را با جت ما فوق صوت اف-5 مجهز نمود و بعد از آن عربستان سعودی،كشورهای آفریقای جنوبی و تركیه نیز اف-5-آ دریافت نمود.
بعد از مدتی كمپانی نورث روپ تصمیم به تكمیل اف-5-آ گرفت و اف-5-ئی یا تایگر2-تولید نمود كه در سال 1970 به عنوان شكاری بین المللی انتخاب و سفارش تولید 325 فروند اف-5-ئی به نورث روپ داده شد كه برای كشورهای تایلند-تایوان-ویتنام جنوبی و كره جنوبی بود.پرواز آزمایشی اف-5-ئی برای اولین بار در سال 1972 انجام شد و اولین تولید كلی آن از سال 1973 شروع گردید.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/23...7117123852.jpg
بعد از مطالعه زیاد روی اصول آیرودینامیكی و امكاناتپرواز هواپیماهای دیگر و تجاربی كه از اف-5-آ بدستآمده بود نورث روپ تصمیم به انجام اصلاحاتی روی اف-5-آ گرفت كه اولین آنها اضافه كردن رادار روی آنبود.و بعد از آن استفاده از فلاپهای مانور كننده در دو طرف لبه ی حمله و عقب بال هواپیما است. این فلاپها سبب میشود كه هواپیما در زاویه ی حمله ی معین نسبت به نمونه ی قبلی دچار پسای كمتری گردد و تعادل خود را از دست ندهد و برای بیشتر بدست آورد بدون آنكه در كنترل هواپیما خللی وارد شود و در نتیجه استفاده از آنها اف-5-ئی میتواند در15000 پا 10.3 درجه در ثانیه بگردد و در صورتی كه اف-5-آ و هواپیما عای مشابه در ثانیه 8.9 درجه میگردند و میزان گردش گود را نیز از 15.5 درجه در ثانیه به 17.5 درجه افزایش داده و شعاع گردشهای پایدار نیز از 4500 به 2800 پا كاهش یافته و به عبارت دیگر 38 درصد كم شده.با اضافه كردن یك ردیف كمپرسور به موتور بدون اینكه در شكل یا حجم آن تغییر زیادی داده شود 23 درصد به قدرت موتور آن افزوده شده .اصلاح موتور باعث گشته كه 15 اینچ به طول هواپیما و 16 اینچ به فاصله ی دو نوك بال اضافه شود.دهانه ی ورود هوا نیز بزرگتر شده تا ورود هوای بیشتر را امكان پذیر سازد. با افزایش حجم بدنه بر ظرفیت مخازن سوخت داخلی 570 پوند اضافه شده و همچنین از آسیب پذیری آن در مقابل آتش مسلسل جلوگیری شده. قدرت هر یك از موتورها در سطح دریا 5000 پوند است و در مصرف سوخت نیز كاهش قابل توجهی داده شده و تغییر عمده در موتور همان اضافه شدن یك ردیف كمپرسور استتغییرات فنی در موتور باعث شده كه موتور به اصطلاح زودتر جواب بدهد. و یا به عبارت دیگر زودتر دور بردارد.لذا طول باند لازم برای برخاستن از7300 پا به 5300 پا كاهش یافته . با كلیه تجهیزات برای رهگیری (دو سایدوینر و دو توپ) طول لازم برای بلند شدن با وزن 16050 پوند 2050 پا است سرعت اوجگیری نیز از 28700 پا در دقیقه به 31600 پا افزایش یافته. اف-5-ئی دارای شعاع عمل زیادتری نسبت به اف-5-آ است. مثلا قادر است 3200 پوند بمب را در مسافت 400 مایلی بریزد و به پایگاه برگردد.
اف-5-ئی به دلایل زیر شكاری برگزیده ی جهان است.هواپیمای ما فوق صوت یك نفره ..سبك ..دارای سهولت عملیاتی فوق العاده و مشخصات پروازی و امكانات رزمی برجسته بوده،ارزانی و سهولت نگهداری نیز یكی دیگر از دلایل می باشد.
اف-5 قادر به حمل بمبهای 350 یا 500 ،750 و 1000 پوندی و یا بمبهای ام-كا-36(m-k-36)است و قادر به حمل بمبهای ناپالم وراكتهای 75/2 میلیمتری نیز هست.اف-5 برای ماموریت رهگیری دارای دو موشكآ-ای.ام.9(AIM-9) و دو توپ 20میلیمتری از نوع ام-29(M-29)با هر كدام 280 تیراست.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/13...6105141113.jpg
اف-5-ئی دارای یك رادار كوچك از نوع امرسون(Emerson)با برد 20 مایل است و برای بدست آوردن زاویه و مسافت شكاری های دشمن در جنگ های هوائی به كار میرود.
اف-5 همچنین مجهز به سیستم كشف هدف لیزریگردیده. این سیستم به خلبان امكان میدهد تا از وجود هواپیمای دشمن در فاصله دورآگاهی پیدا نماید و خود را برای درگیری آماده سازد و ضمنا اطلاعاتی از هواپیمای دشمن را در اختیار خلبانان میگذارد كه بوسیله سایت چشمی كه بر روی كلاه نصب میشود ودر اختیار خلبان قرار میگیرد. بعضی از مدلهای متاخر اف-5 ئی قادر به حمل موشكهای ماوریك با سیستم هدایت تلویزیونی نیز هستند.اف-5-آ به تعداد 12فرونددر اتیوپی ،40 فروند یونان كه بعدا با اف-5 ائی تعویض شد.
اف 5های ایران
در ابتدای دهه 60 شاه دست به انجام سلسله کارهایی برای افزایش فشار،کنترل فعالیت مخالفان و قویتر کردن پلیس مخفی خود (سازمان وحشتناک ساواک) زد و با فشار به مجلس خواهان افزایش کنترل ها شد، با این وجود با اعتراضات مردم و فشار کندی رئیس جمهور آمریکا،شروع به برنامه گسترده ای برای بهبود وجهه حکومتش و افزایش دموکراسی در سال 1963 در کشور کرد که طی یک دهه منجر به افزایش رشد اقتصادی وثبات سیاسی در کشور شد، شاه همچنین با افزایش قدرت نظامی سعی کرد تا نقش موثر تری در منطقه خلیج فارس و در برابر همسایه قدرتمند شمالی ایران یعنی شوروی کند.
http://img.tebyan.net/big/1389/03/16...7250724206.jpg
پس از کناره گرفتن انگلستان از خلیج فارس، شاه آشکار کرد که قصد دارد نقش اساسی را برای برپایی امنیت در این منطقه کند،این جریانات مصادف بود با استراتژی ریچارد نیکسون که شروع به تشویق متحدان آمریکا برای ایفا کردن نقش موثرتری برای برقراری امنیت جهانی کرده بود؛ در حین دیدار سال 1972 او از ایران،اجازه بی سابقه ای به شاه برای خرید تجهیزات پیشرفته نظامی اعطا کرد.
پیرو برنامه های جاه طلبانه شاه، او سفارش خرید مقدار زیادی تجهیزات پیشرفته نظامی از غرب بخصوص آمریکا را داد، قسمتی از این سفارشات خرید تعداد زیادی از هواپیماهای اف 5 ئی و اف 5 اف بود، که اولین نمونه ها در ژانویه 1974 تحویل داده شد.
F-5 F نیروی هوایی
اولین نیروی هوایی دنیا كه اف ـ?ای را دریافت كرد نیروی هوایی ایران بود. در بین سال های دهه 1960 و 1970 نیروی هوایی ایران به بزرگترین و مجهزترین نیروی هوایی منطقه (نیروی هوایی) اولین اسكادران از این هواپیما به تعداد 13فروند را اوایل فوریه 1965 به خدمت گرفت. در آن تاریخ 11 فروند اف ـ5ای و دو فروند اف ـ5بی در پایگاه یكم شكاری در مهرآباد جایگزین اف ـ84 تاندرجت شدند تا نقش تهاجمی نیروی هوایی را برعهده بگیرند.اف ـ5ی های ارتش ایران به استانداردهای بالا تجهیز شده بودند، این تجهیزات پیشرفته سیستم ناوبری آنبرد لیتون و كامپیوتر مركزی تسلیحات بود. در آن زمان ایران مدل های قبلی اف ـ5 (اف ـ5ای و بی)را به كشورهای یونان، تركیه، اتیوپی، ویتنام جنوبی و اردن فروخت، اما چند فروند برای انجام پروازهای تمرینی در ایران نگه داشته شدند.
با شروع جنگ و متعاقب آن تحریم تسلیحاتی غرب علیه ایران، ایران به دلیل عدم توانایی خرید قطعات و لوازم یدكی به سرعت در حال از دست دادن تعداد هواپیماهای عملیاتی خود بود. اما بعدها كه ایرانیان به پیشرفت های زیادی در صنایع هوایی دست یافتند، خود به ساخت و تهیه قطعات موردنیاز برای تعمیر و عملیاتی نگه داشتن این هواپیماها زدند ایران در پروژه ای به نام »افق« این هواپیماها را به روز كرده است از جمله می توان به دوبرابر كردن برد رادار ای پی كیو ـ159 و سواركردن سیستم پرتاب موشكی پی ال ـ،7 ای ای ام ـ9 پی سایدوایندر و آرـ60 آمیدز اشاره كرد. به هرحال عمر عملیاتی این جنگنده ها كه در كنار اف ـ5 به افسانه های فراموش نشدنی جنگ تبدیل شدند رو به پایان است و ایران به دنبال جایگزینی برای آنهاست.
منبع:aerospacetalk.ir
تنظیم برای تبیان: محسن مرادی
