روشهای مختلف دم کردن قهوه
قهوه نوعي نوشيدني گرم است که از دانه برشته شده قهوه که از گياه قهوه به دست مي آيد، تهيه مي شود. اين نوع نوشيدني همچون چاي، جايگاه خاصي در انواع نوشيدني هاي گرم دارد. با اضافه نمودن مواد مختلف به نوشيدني قهوه و همچنين با روش هاي مختلف دم کردن آن، انواع متفاوتي از اين نوع نوشيدني را تهيه مي کنند.
دم کردن قهوه
براي تهيه نوشيدني قهوه، قهوه را مي توان به صورت هاي مختلف دم کرد. تمام اين روش ها را به چهار دسته کلي تقسيم بندي نموده اند که تفاوت اين روش ها تنها به اين نکته بستگي دارد که چگونه آب را به قهوه اضافه مي کنند.
1 ) جوشاندن: يکي از روش هاي قديمي دم کردن قهوه که هنوز در خاورميانه، آفريقاي شمالي، ترکيه و يونان به کار مي رود، اين است که قهوه را به همراه آب، داخل قوري مي ريزند و اجازه مي دهند که آرام به جوش آيد. اين نوع قهوه را گاهي شيرين مصرف مي کنند. براي اين کار چند حبه قند داخل قوري مي ريزند و مي گذارند تا همراه قهوه به جوش آيد. گاهي به اين قهوه هل هم اضافه مي کنند. قهوه ترک به اين روش تهيه مي شود. قهوه به دست آمده، نوشيدني غليظي است که رويش کف دارد و پودر قهوه هم در ته فنجان، ته نشين شده است.
2 ) تحت فشار قراردادن: قهوه اسپرسو، با تحت فشار قرار دادن آب داغ تهيه مي شود. اين روش براي تهيه انواع نوشيدني هاي قهوه به کار مي رود. قهوه اسپرسو طعم متمايزي داشته و به علاوه رويش ماده خامه مانندي جمع مي شود. در اين روش از نوعي قوري که سه بخش دارد استفاده مي کنند. در قسمت پاييني، آب مي ريزند. پس از آن که آب به جوش مي آيد، با فشار وارد قسمت مياني مي شود که پودر قهوه در آن قسمت قرار دارد. در نهايت، نوشيدني قهوه در قسمت بالايي قوري جمع مي شود. معمولا قوري را روي گاز مي گذارند تا عمليات تهيه قهوه صورت گيرد.
3 ) کمک گرفتن از نيروي جاذبه: روشي ديگر براي تهيه نوشيدني قهوه، قراردادن پودر قهوه داخل يک صافي است که آب جوش قطره قطره روي قهوه مي چکد. طعم اين قهوه به ميزان آب و قهوه بسيار بستگي دارد. اما کلا طعم قهوه اسپرسو از اين قهوه بهتر است. در اين روش با استفاده از نيروي جاذبه، آب از ميان پودر قهوه عبور مي کند و قهوه خوش طعمي را ايجاد مي نمايد.
4 ) خيس کردن: در اين روش از استوانه اي شيشه اي که داراي پيستون صافي داري است استفاده مي کنند. قهوه و آب جوش در استوانه با هم مخلوط مي شوند (معمولا به مدت چند دقيقه) قبل از آن که پيستون که به شکل فويل است، پايين بيايد. در اين هنگام نوشيدني قهوه در قسمت بالايي آماده ريختن است. قهوه هاي کيسه اي نسبت به چاي کيسه اي کمياب ترند. اين امر به دليل آن است که در تهيه قهوه کيسه اي بايد مقدار زيادي قهوه آسياب شده (نسبت به چاي به کار رفته در چاي کيسه اي) به کار برد که از نظر اقتصادي براي توليدکنندگان اين محصولات، با صرفه نمي باشد. در تمام اين روش ها از مخلوط آب جوش با قهوه آسياب شده (دانه قهوه اي که برشته و آسياب شده است) استفاده مي شود. پودر قهوه يا پشت صافي باقي مي ماند يا همراه نوشيدني داخل فنجان ريخته مي شود. ميزان ريز بودن دانه قهوه بستگي به نوع نوشيدني دارد که قرار است با آن تهيه شود. دستگاه هاي برقي تهيه قهوه، آب را جوش مي آورند و سپس مواد لازم را بدون اين که لازم باشد انسان کمک زيادي کند، با هم مخلوط مي کنند. اين دستگاه ها بر اساس برنامه زمان بندي خاصي عمل مي کنند. افرادي که در تهيه نوشيدني قهوه مهارت دارند، دانه هاي سبز قهوه خام و دم کردن آنها به روش سنتي را ترجيح مي دهند.
انواع نوشيدني قهوه
- قهوه تلخ: نوعي قهوه دم کرده است که بدون شکر، شير و ديگر مواد افزودني مصرف مي شود.
- شير قهوه: قهوه اي است که پس از تهيه آن، شير و گاهي شکر اضافه مي کنند.
- کاپوچينو: نوعي اسپرسو است که با شير کف کرده و گاهي شکر و کاکائو تهيه مي شود.
- قهوه معطر: در برخي کشورها، به نوشيدني قهوه مواد مختلفي اضافه مي نمايند. شکلات يکي از مرسوم ترين اين مواد است که يا روي قهوه آماده شده مي پاشند يا همراه با قهوه هنگام دم کردن، مخلوط مي کنند. البته از برخي ادويه جات از جمله دارچين، جوز هندي، هل و... هم براي معطر نمودن قهوه استفاده مي کنند.
- قهوه يوناني يا قهوه ترک: اين نوع قهوه را با جوشاندن پودر بسيار ريز قهوه در آب تهيه مي کنند. اين نوع قهوه را داخل قوري مسي که دسته بلندي دارد و سر آن باز است درست مي کنند. زماني که قهوه را داخل فنجان مي ريزند، صافي نمي گذارند و بنابراين، پودر قهوه که ديگر به تفاله قهوه تبديل شده است هم داخل فنجان مي ريزد. معمولا فنجان را تا مدتي حرکت نمي دهند تا اين پودر قهوه کاملا ته نشين شود. گاهي به اين نوع قهوه ادويه و شکر هم اضافه مي کنند.
- قهوه فوري: قهوه فوري پودري است که قابل حل شدن در آب يا شير مي باشد. اين نوع قهوه به روشي بسيار متفاوت از قهوه هايي که در بالا در موردشان توضيح داده شد، تهيه مي شوند. البته اين نوع قهوه مسلما طعم قهوه هايي که براي درست کردن آنها زمان صرف مي شود، را ندارد. برخي اين نوشيدني را غيرقابل تحمل بشمار مي آورند و بعضي عقيده دارند که جانشين خوبي براي نوشيدني قهوه واقعي است. برخي هم اعتقاد دارند که اين نوشيدني، اصلا قهوه نيست و نوعي نوشيدني خاص خود مي باشد.
