پنی‌سیلین یکی از مهم‌ترین آنتی‌بیوتیک‌‌هایی است
پنی‌سیلین یکی از مهم‌ترین آنتی‌بیوتیک‌‌هایی است که به طور معمول استفاده می‌شود. هر چند از زمان کشف این دارو تاکنون آنتی‌بیوتیک‌های متعدد دیگری نیز تولید شده است، ولی باز هم پنی‌سیلین جایگاه خود را حفظ کرده و انواع مختلف آن علیه بسیاری از بیماری‌های عفونی، دارویی انتخابی به حساب می‌آید.
● حساسیت به پنی‌سیلین
حساسیت به پنی‌سیلین شایع‌ترین حساسیت دارویی است. پاسخ‌های حساسیتی به پنی‌سیلین از مشکلات پوستی تا واکنش‌های بسیار شدید مانند اختلال در تنفس متغیر است. اغلب حساسیت به پنی‌سیلین را معادل شوک و غش کردن می‌دانند البته این واکنش به پنی‌سیلین محسوب می‌شود ولی ته خط است.
در واقع واکنش‌ها معمولا خفیف‌تر است. در شوک حساسیت ناشی از پنی‌سیلین، فشار خون سریعا پایین می‌آید. از آنجایی که جریان خون کمتر می‌شود، اکسیژن کمتری به مغز و دیگر اعضای حیاتی بدن می‌رسد و این اعضا نمی‌توانند به درستی کار کنند و بدن وارد شوک می‌شود. از عوارض شوک، آسیب به مغز، اختلال در عملکرد کلیه و مرگ است.
در اولین ساعت پس از استفاده از پنی‌سیلین واکنش‌های فوری تزریقی اتفاق می‌افتد. شایع‌ترین واکنش، کهیر و شدیدترین واکنش، شوک است. کهیر، اغلب همراه با خارش شدید همراه است.
گاهی یک تا ۷۲ ساعت پس از شروع درمان با پنی‌سیلین کهیر، ضایعات پوستی، خارش چشم‌ها و بندرت تورم حلق روی می‌دهد ولی افت فشارخون و مرگ و میر در این ساعات، دیگر نادر است.
پس از گذشت ۷۲ ساعت از تزریق واکنش‌های تاخیری دیده می‌شوند. این واکنش‌ها با تظاهرات پوستی مانند ضایعات پوستی مخملک مانند یا کهیری مشخص می‌شوند. تب می‌تواند تنها نشانه واکنش حساسیتی به پنی‌سیلین در این ساعات باشد. تب به حد بالا رسیده و دوام پیدا می‌کند، سپس فروکش می‌کند و لرز هم گهگاهی وجود دارد.
● چند نکته
- پنی‌سیلین همانند سایر آنتی‌بیوتیک‌‌ها تاثیری بر بیماری‌های ویروسی از قبیل آنفلوآنزا یا سرماخوردگی ندارد.
- استفاده از پنی‌سیلین حتما نیازمند تجویز پزشک است. پزشک بسته به شرایط، میزان بخصوصی از دارو را برای شما تجویز خواهد کرد. دارو را دقیقا مطابق با دستور پزشک معالج خود مصرف و از تغییر خودسرانه دوز دارو پرهیز کنید.
- اگر در پایان دوره درمانی با پنی‌سیلین هنوز علایم بالینی شما برطرف نشده است، به پزشک خود اطلاع دهید.
- بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. حتی در صورت احساس بهبودی دارو را تا انتها مصرف کنید، در غیر این صورت ممکن است دچار عود شدیدتر عفونت بشوید.
- تاثیر قرص‌های پیشگیری از بارداری هنگام استفاده از پنی‌سیلین ممکن است کاهش یابد.
- پنی‌سیلین ممکن است نتایج قند ادرار را تحت تاثیر قرار دهد. در صورت ابتلا به دیابت، با پزشک خود درخصوص کنترل مناسب قند خود صحبت کنید.
- حتما قبل از مصرف محلول خوراکی، آن را به خوبی تکان دهید. قرص‌ها را به طور کامل و همراه با یک لیوان آب ببلعید.
