سوء مصرف دارو و مصرف افراطی آرام بخش
سوء مصرف آرام بخشها چیست؟ سوء مصرف آرام‌بخشها به صورت مصرف بیش از حد یا سوء مصرف داروهای قانونی است که موجب تسکین یافتن یا بهبود خواب می‌شوند. در این بروشور درمان مصرف بیش از حد این داروها مورد بحث قرار می‌گیرد.
آرام بخشها داروهایی هستند که از طریق کاهش ( خمودگی ) فعالیت سیستم عصبی مرکزی نوعی تسکین به بار می‌آورند. این داروها شامل مسکن‌ها ، داروهای ضد اضطراب و قرصهای خوا ب می‌باشند. مشهورترین مسکن‌ها عبارتند از: بنزودیازپین‌ها،
باربیتوراتها و داروهای خواب آور .مشهورترین مسکن‌های مورد سوء مصرف را باربیتوراتهای سریع العملی از قبیل آموباربیتال، فنو باربیتال وسکوباربیتال تشکیل می‌دهند.
چگونه سوء مصرف ایجاد می‌شود؟
سوء مصرف ارادی زمانی بوقوع می‌پیوندد که شما بطور دانسته و بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف کرده و یا بدون اجازه طبی میزان و یا زمانهای مصرف را بیشتر کنید.
سوء مصرف غیر ارادی زمانی ایجاد می‌شود که شما زمان و مقدار داروی مورد مصرف را فراموش کنید و یا نظام دقیقی برای مصرف آن نداشته باشید.
نشانه‌های سوء مصرف چیستند ؟
نشانه‌های مسمومیت حادآرام بخشها عبارت هستند از :
· خواب آلودگی و خواب
· کاهش حافظه و توانایی تفکر
· بی ثباتی جسمانی واشکال در ایستادن و راه رفتن
· تغییرات خلقی
· عدم وضوح دیداری ( تیرگی بینایی)
· تکلم کند ونامفهوم
· فقدان بازداری یا گفتن و انجام دادن چیزهایی که در مواقع معمول شرم آور هستند
· فقدان جهت یابی
نشانه های مصرف بیش از حد عبارتند از:
· کاهش تنفس ( کاهش توانایی نفس کشیدن )
· کاهش فعالیت معدی ـ روده ای
· سندرم شوک
· مرگ
· کاهش شدید یا فشار خون
· بهت
· اغما
چگونه می‌توان سوء مصرف را تشخیص داد؟
دکتر با شما حرف می‌زند، سابقة طبی‌تان را بررسی می‌کند وشما را معاینه می‌نماید. به خاطر داشته باشید که پزشک به این دلیل در آنجاست که به شما کمک کند. به هر حال، برای دریافت این کمک شما باید رفتار خود را با دقت هرچه بیشتر توضیح دهید. دکترتان ممکن است تستهای آزمایشگاهی هم بخواهد.
در مواردی جهت کمک به تشخیص eeg 0 نگارة برقی مغز ) گرفته می‌شود.eeg روشی بدون درد برای ثبت تکانه‌های برقی مغزاست. در این روش الکترودها بر روی سر شما قرار گرفته و به دستگاه ثبت کننده تکانه‌های مغز متصل می‌شوند.
چگونه دورة حاد مصرف بیش از اندازه آرام بخشها درمان می‌گردد؟
دروهلة اول پزشک شما را تحت نظر دائمی قرار می‌دهد تا خطر ناتوانی تنفسی وضعف دورهای برطرف گردد. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
· ایجاد استفراغ
· تجویز داروی ادرارآور جهت خالی کردن مثانه از ادرار
· مراقبت روانپزشکی در مورد افراد خودکشی کننده
· شستشوی معده
· تجویز دارو جهت کمک به دفع دارو از طریق روده‌ها
· تنظیم مایعات بدن از طریق وریدی
اگر مورد شما شدید باشد می توانید از دستگاه تنفس برای بهبود تنفس و دستگاه دیالیز برای دفع مواد ناخواسته از خون استفاده کنید.
چگونه سوءمصرف آرام بخشها درمان می‌شود؟
شما به ترک تدریجی مسکن‌ها نیاز دارید. ترک آرام بخشها کاری خطرناک است و باید به تدریج صورت پذیرد. خطرناکترین مسکن‌ها عبارتند ار: باربیتوراتها، گلوتمید، اتکلورونیول، متی پریلون ومتاکوالون.ترک باربیتوراتهای تند عمل در مقایسه با بنزودیازپین‌های طولانی اثر خطرناکتر است.. اگر به سرعت دارو را ترک کنید، حملات تشنجی ایجاد می‌شوند.
نشانه های محرومیت ( ترک) باربیتوراتهای تند عمل عبارتند از:
· بی قراری و عصببیت
· اضطراب
· ضعف عضلانی
· دلیریوم همراه با توهمات، فقدان جهت یابی و افکار پارانوئیدی ( گزند و آسیب)
· تشنج‌های فراگیر
· لرز
· عدم تحمل سرو صدا ونور
· کاهش فشار خون وضعیتی (افت فشاربه هنگام بلند شدن سریع )
کناره‌گیری از (ترک ) آرام بخشهای طولانی اثر، دورة درمانی طولانی‌تری داشته ونشانه‌هایش خفیف تر است برای پیشگیری از تشنج، برنامه ترک باید تدریجی باشد. پزشک به شما جهت کمک به ترک تدریجی بنزودیازپین تجویز می‌کند و به تدریج از میزان دارو می‌کاهد.
روان‌درمانی بخش مهمی از درمان است. روان‌درمانی قبل از کامل شدن ترک باید شروع شود. هدف درمان ارزیابی مشکلات دراز مدتی است که موجب سوء مصرف دارو شده است، همچنین یک هدف دیگر درمان بهبود احساس ارزشمندی و لذت بردن از زندگی بدون نیاز به دارو می‌باشد.
اثرات تا چه زمانی باقی می‌ماند؟
تداوم اثرات آرام بخشها به میزان مصرف داروها توسط شما بستگی دارد . طول دوره ترک نیز به وسعت ومدت سوء مصرف داروها بستگی دارد.
در طی زندگی ممکن است تمایل به سوء مصرف مواد در شما وجود داشته باشد. شما باید از این مشکل آگاه بوده و از مسکن ها وتا حد امکان سایر مواد اعتیاد آور دوری نمائید.
چگونه می توانم از خودم مراقبت کنم؟
درمان تجویز شده توسط دکترشامل مشاوره و برنامه‌های پیگیری را دنبال کنید. علاوه برآن، تغییرات زیر را اگر بتوانید در شیوه زندگی خود به عمل بیاورید به سلامتی‌تان کمک زیادی خواهد کرد.
· به مدت ۲۰ دقیقه و در هر هفته ۳یا ۴ بار ورزش کنید.
· از تغذیه مناسب استفاده کنید.
· مصرف قهوه و سایر داروها را کم کنید.
· هر شب ۶ الی ۸ ساعت بخوابید.
· هفته‌ای یک یا دو بار به تفریح بپردازید.
· سرگرمی‌هایی را برای خودتان انتخاب کنید.
· به موسیقی گوش دهید.
· بطور روزانه از تمرینات آرامش آموزی و تصویرهای ذهنی در مورد تجارب مثبت زندگی استفاده کنید.
· در مواقع فشار از تمرینات تنفس دیافراگمی استفاده کنید.
· با دوستانتان صحبت کرده و از سایر نظامهای حمایتی کمک بگیرید.
· جهت مقابله با اضطراب وایجاد روشهای مقابله‌ای مثبت بدنبال کمک‌های حرفه‌ای باشید.
· این نگرش را در خود ایجاد کنید که مشکلات تمام خواهند شد.
· وقتی فشار بر رویتان زیاد می‌شود از اعضای خانواده و محل کار کمک بگیرید.
چگونه می‌توانم از سوءمصرف آرام بخشها جلوگیری کنم ؟
از مصرف داروها اجتناب کنید مگر اینکه توسط یک پزشک متخصص تجویز شده باشد و شما میزان و دفعات مصرف را بدقت متوجه شده باشید. همچنین از موقعیت‌هایی که در آنها دارو مصرف می‌شود اجتناب نمائید. از مصرف الکل خودداری کنید زیرا کنترل شما بررفتارتان راسست کرده و موجب آغاز مصرف مجدد دارو و یا افزایش اضطراب و افسردگی می‌شود.
