وقتی کشکک زانو حرکت می‌کند
بسیاری از مردم در سنین مختلف از درد زانو رنج می‌برند، این در حالی است که پزشکان معتقدند کم‌تحرکی و دوری از ورزش علل اصلی درد زانوان است.دکتر محمود معتمدی، ارتوپد و فوق تخصص زانو و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره می‌گوید: بیماری نرمی غضروف
زانو اغلب در نوجوانان و جوانان بین ۱۰ تا ۲۵ سال شایع است و اگر محور ران در امتداد محور ساق نباشد، در نتیجه استخوان کشکک در جای خود قرار نگرفته و دچار کجی می‌شود که می‌تواند به داخل، خارج و حتی عقب منحرف شود.
وی اظهار می‌کند: در چنین حالتی، به دلیل این که استخوان کشکک در جای خود قرار ندارد، بیمار دچار نرمی غضروف استخوان کشکک خواهد شد.
دکتر معتمدی دسته دیگری را که دچار نرمی استخوان کشکک می‌شوند را افراد بسیار فعال ذکر کرده و می‌گوید: این دسته از افراد که به اصطلاح می‌خواهند یک شبه قهرمان شوند، با فشار زیاد روی زانوی خود، ناخواسته استخوان کشکک خود را نرم می‌کنند.
وی می‌افزاید: افرادی که اصلا ورزش نمی‌‌کنند نیز مستعد این عارضه هستند، این امر بیشتر در خانم‌ها مشهود است چرا که آنها به‌طور کلی هیچ‌گونه حرکتی به اندام بخصوص پاهای خود نمی‌دهند و در نتیجه عضلات ناحیه ران (عضله چهارسر) آنها لاغر می‌شود. وقتی این عضله (چهارسر) به هر علتی لاغر شود، استخوان کشکک نیز نرم می‌شود.
علائم بیماری
علائم بالینی افرادی که دچار نرمی غضروف استخوان می‌شوند «درد» است، بخصوص هنگامی که در مواقع بالا یا پایین آمدن از کوه و پله‌های زیاده از حد، آن را احساس می‌کنند.» این فوق تخصص زانو با اشاره به این مطلب خاطرنشان می‌کند: دومین علامت بالینی پس از درد، قفل شدن زانو است که به صورت موقتی زانو قفل می‌شود و پس از مدت کوتاهی، از این حالت خارج می‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه می‌گوید: «تورم» هم از علائم این بیماری است که در ناحیه زانوها به وجود می‌آید و باعث پیدایش ترشحاتی در مفصل زانو می‌شود که معمولا رادیوگرافی ساده می‌تواند در تشخیص آن، بسیار کمک‌کننده باشد.
دکتر معتمدی عنوان می‌کند: گاه برای بهتر دیدن مشکل زانو از«mri» و آرتروزکپی استفاده می‌شود.
از نظر علایم آسیب‌شناسی، این بیماری به چهار دسته تقسیم می‌شود که معمولا در مرحله اول غضروف استخوان کشکک نرم می‌شود و در مراحل بعدی به ترتیب غضروف استخوان خط‌خطی و سپس تکه‌ای از غضروف استخوان کشکک از جای خود جدا می‌شود و در مرحله آخر، قطعه‌ای از استخوان جدا شده در بستر می‌افتد.
این پزشک متخصص با اشاره به این مطلب بهترین درمان این بیماری را تقویت عضله چهارسر عنوان می‌کند که چون لاغر شده است بایستی در راستای قوی کردن آن ورزش‌‌های مخصوصی انجام داد. دکتر معتمدی می‌افزاید: در این ورزش بیمار را روی تخت خوابانده و در حالتی که انگشتان پا رو به صورت است، عضلات بالای زانو را سفت می‌کنند و در حالت خوابیده ۵ ثانیه گرفته و سپس آن را رها می‌کنند که این ورزش بایستی روزی ۳ بار و در هر وعده ۲۰مرتبه انجام داد.
وی می‌گوید: در حرکت دوم با قرار دادن بالش زیر زانو، سر انگشتان را به سمت صورت گرفته و عضلات چهارسر را منقبض می‌کنند. یا با بستن وزنه‌ای ۲ کیلویی به مچ پا، سر انگشتان را به سمت صورت برده و عضله چهارسر را به مدت ۵ ثانیه منقبض می‌کنند.
با انقباض عضلات چهارسر، درد از بین می‌رود و به مرور نرمی غضروف استخوان نیز رفع می‌شود. بتدریج مایع داخل مفصل زانو نیز از بین می‌رود.» این استاد دانشگاه با اعلام این موضوع، عنوان می‌کند: برای حل مشکل نرمی غضروف استخوان زانو، بایستی سبک و روش زندگی‌مان را تغییر داده و از دو زانو و چهار زانو نشستن خودداری کنیم.
همچنین تا جایی که ممکن است باید از توالت فرنگی استفاده کرد و با خواندن نماز روی صندلی، از کوهنوردی، دوچرخه‌سواری و عبور از پله‌های زیاد خودداری ورزید تا دیگر نیازی به عمل جراحی ایجاد نشود.
در هر صورت، اگر مشکل لاغر بودن عضله چهارسر این گروه حل نشود، بیمار در سال‌های آتی دچار آرتروز خواهد شد.
دکتر معتمدی در پایان توصیه می‌کند: افرادی که دچار این مشکل در سنین جوانی هستند، می‌توانند با منقبض کردن عضله چهارسر زانوان خود، مشکل خود را مرتفع سازند، ولی در کنار این ورزش، شنا و استخر جهت حل هرچه بهتر بیماری نباید فراموش شود.
