کوفتگی و ضرب‌دیدگی شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی هستند
برخلاف تصور بسیاری افراد، آمار نشان می‌دهد که نیاز ورزشکاران جهت مراجعه به مراکز درمانی بیشتر از جمعیت عمومی است…. در واقع احتمال بروز آسیب در ورزشکاران بیشتر از بقیه مردم است. بعضی عوامل مثل سن، جنس، نوع ورزش، محیط ورزش و… می‌تواند بر میزان بروز این آسیب‌ها تأثیر بگذارد.
به عنوان مثال آمار نشان می‌دهد که بیشترین صدمات متوجه کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۴ ساله است ضمنا آسیب‌ها در پسرها هم بیشتر است یا برای مثال، میزان آسیب‌ها در ورزش‌های برخوردی بیشتر است. گرچه در عین حال بیشترین میزان برخوردها در ورزش‌های گروهی است، ولی آسیب‌های وخیم در ورزش‌های انفرادی بیشتر است. بعضی آسیب‌ها در یک فصل و بعضی در فصلی دیگر شایع‌تر است، مثلا بدیهی است که گرمازدگی و کم‌آبی در تابستان و آسیب‌های فیزیکی در زمستان بیشتر است. از نظر نوع آسیب‌ها حدود ۹۰ درصد آسیب‌ها، آسیب بافت نرم یعنی کوفتگی و ضرب‌دیدگی است و شایع‌ترین نشانه آنها هم کبودی و تورم می‌باشد که علت آن آسیب مویرگ‌های سطحی و خون‌ریزی زیرپوستی است.
شایع‌ترین آسیب مفاصل پیچ‌خوردگی است که در واقع آسیب رباط‌های مفصل است. شایع‌ترین مفاصلی هم که در ورزش آسیب می‌بینند مفاصل زانو، مچ پا و انگشتان دست هستند. رباط‌ها رشته‌های محکمی هستند که استخوان‌ها را در محل مفصل به هم متصل کرده و باعث تثبیت مفصل می‌شوند. از دیگر محل‌های شایع آسیب در ورزشکاران تاندون‌ها هستند. تاندون‌ها در واقع رشته‌های انتهایی عضلات هستند که عضلات را روی استخوان‌ها می‌چسبانند. آسیب تاندون‌ها بیشتر وقتی رخ می‌دهد که از عضلات استفاده زیادی نماییم که در این حالت محل اتصال عضله به استخوان یا همان تاندون‌ها دچار التهاب و اغلب درد حاصل ازآن می‌شود.
نوع دیگر آسیب، آسیب‌های استخوانی هستند که تا ۶ درصد کل آسیب‌های ورزشی را تشکیل می‌دهند. شکستگی‌ها می‌تواند به دو صورت حاد و مزمن باشد. شکستگی‌های حاد که همان شکستگی‌های آشنا برای عموم است ولی شکستگی‌های مزمن بر اثر فشار، ضربه و کوبیدن‌های مداوم یک عضو (به‌خصوص پاها) رخ می‌دهد. برای مثال، در ورزشکاران ایروبیک، دوهای استقامت، بسکتبال و والیبال که علامت اصلی آنها درد مداوم در اندام مبتلا است. کلا دردهای مداوم و آزاردهنده اندام‌ها را با تشخیص احتمالی آسیب‌های مزمن عضلانی‌اسکلتی باید جدی گرفت و برای تشخیص نهایی به پزشک مراجعه کرد. آسیب‌های سر و ستون فقرات شاید جدی‌ترین آسیب‌ها باشند که به‌خاطر عوارض مخاطره‌آمیز آن باید توجه خاصی به آنها نمود، چرا که فاصله بین تشخیص و درمان صحیح این آسیب‌ها گاه فاصله بین بهبود کامل تا فلج کامل یا مرگ و زندگی است.
دکتر پویا دانشور متخصص پزشکی ورزشی
