شب پره هندی Plodia interpunctella
شب پره هندی در تمام دنیا و ایران بخصوص در نواحی جنوبی در انبارهای خرما و در قزوین در انبار های پسته و در تهران در انبارهای بادام شیوع دارد .
پروانه مزبور یکی از آفات انباری روی خشکبار ، غلات ، بذور ، حشرات خشک شده و کندوی عسل می باشد و تا کنون حدود 83 نوع ماده غذای نام برده شده که مورد تغذیه لارو این حشره قرار می گیرد .
حشره کامل شب پره ای است به طول 8 میلیمتر و عرض آن با بالهای باز 16 تا 20 میلی متر است . یک سوم بالهای جلوی از جهت از جهت قاعده به رنگ خاکستری روشن و دو سوم بقیه به رنگ قهوه ای متمایل به قرمز است .
در موقع استراحت بالها در اطراف بدن تا می شود و یک سوم بالایی آنها به شکل لکه خاکستری رنگ به نظر می رسد . و شاخک در این موقع در روی بالها تا شده است . بالهای زیری خاکستری یک دست مایل به زرد است و ریشکهای کناره آن زیاد طویل نیست .
لارو جوان به طول 1 میلیمتر و لارو کامل به طول 14 تا 17 میلیمتر به رنگ سفید کثیف و یا صورتی کمرنگ است . سر و پشت سینه اول و پاهای اصلی به رنگ زرد مایل به قهوه ای و تمام حلقه های بدن دارای موهای بلندی است و پاهای شکمی دارای قلابهایی می باشد .
اندازه تخمها بین 0.1 تا 3.5 میباشد . اغلب حشرات بالغ تغذیه نمی کنند و به طور متوسط 7 روز زندگی میکنند . اگر حشره ماده از شهد گلها تغذیه کند میتواند تا 14 روز زندگی کند و تا 1100 تخم بگذارد .
هر چرخه زندگی بین 18 تا 60 روز طول میکشد ، 2 تا 8 نسل در سال می تواند داشته باشد . یک ماده بالقوه می تواند در كمتر از دو ماه 6750000 لارو تولید کند . حل تصور بکنی تغذیه اینها را اگر همه زنده بمانند .
لاروا خورنده های توانمندی می باشند . مرحله لاروی د ر دمای 30 درجه سانتی گراد 6 روز می تواند باشد اما در درجات پایین تر تا 28 روز طول میکشد .
بعد از پیدایش ماده ها فرمونی ترشح میکنند که باعث جدب نرها می گردد . این فرمن مهم ترین عامل در نظارت یا دیدبانی برای این حشره است .
فرمن (Z, E)-9, 12-Tetradecadien-1-ol acetate) به طور مصنوعی ساخته شده است و وسیله ای برای نظارت بر مذکرها میباشد
حشرات کامل سه روز پس از پدیدار شدن جفت گیری میکنند و شبپره ماده از 40 تا 500 عدد تخم و به طور متوسط 150 عدد تخم به طور منفرد یا در دسته های 11 تا 30 عددی روی مواد خوراکی میگذارد .در شرایط مناسب تخمها پس از سه روز تفریخ می شوند و در محیطهای نا مناسب ممکن است 15 روز بعد تفریخ شوند .
این حشره فعالیت شبانه دارد و روزها را روی مواد غذایی و دیوارهای انبار بدون فعالیت میگذراند . طول دوره لاروی بر حسب درجه حرارت محیط و نوع غذا تغییر میکند و در شرایط مناسب 25 تا 30 روز است . اغلب دیده شده است که نشو و نمای لاروهای شبپره هندی از نظم معینی خارج نمی شود .
شبپره هندی روی گندم، رطوبت نسبی 5 + - 70 درصد و دمای 30 درجه سانتی‌گراد بهترین رشد و نمو را دارد و طول دوره زیستی آن کوتاه می شود .
لاروهاي شبپره هندي روي ماده غذايي گندم رشد بيشتري دارند و براي اطمينان بيشتر از اين نتيجه، يک تجزيه شيميايي کامل از ترکيبات موجود در سه نوع ماده غذايي انجام شد و معلوم گرديد که مقدار بسياري از اين ترکيبات در گندم نسبت به خرما و ذرت بيشتر است .
لاروهایی که همزمان از تخم خارج می شوند با وجود اینکه از لحاظ موقعیت محیط زیست و نوع تغذیه در شرایط کاملا برابر قرار می گیرند هر یک از رشد و نمو مشخص به خود دارد به طوری که در مدت 2 ماه بعضی به سن دوم ، برخی به سن سوم و گروهی به سن جهارم میرسند . پس از این مدت لارو پیله ابریشمی نازک تشکیل میشود و در آن شفیره می شود و پس از چهار روز تا چهار هفته حشره کامل خارج می شود . به این ترتیب این حشره در شرایت مناسب می تواند در مدت 40 روز تکامل خود را به پایان برساند و در سال 2 تا 5 نسل داشته باشد . نگه داری مواد داخل ظروف دربسته در کنترل آفت موثر است .
استفاده از قرص فستوکسین تجویز در ضمن زنبور Bracon hebetor پارازیت لاروها می باشد که ابتدا لاروها را بیحس کرده و بعد تخمریزی می کند بطوری که خسارت شدیدی به لاروها وارد می کند .
براي امکان کنترل شبپره هندي توسط باکتري B.t، از فرمولاسيون‌هاي تجارتي با نام‌هاي Bactospine, Thuricide, Dipel استفاده شد. در اين بخش از تحقيق، هشت غلظت مختلف از هر سوش باکتري تهيه گرديد و مقدار 500 گرم از هر نوع ماده غذايي بطور جداگانه توسط غلظت‌هاي مختلف تهيه شده آلوده گرديد و سپس به تعداد مساوي از سنين مختلف لاروهاي شبپره هندي، روي هر يک از مواد غذايي آلوده قرار داده شد. پس از آن با نمونه‌برداري هر 24 ساعت يک بار، تعداد لاروهاي مرده شمارش گرديد و در جداول خاص خود يادداشت شد و نهايتا LC50 مربوط به هر فرمولاسيون، نسبت به هر يک از سنين لاروي مشخص گرديد.
نتيجه کلي اين بخش نشان داد که بهترين سوش براي کنترل شبپره هندي، سوش Dipel است ، زيرا مقدار LC50 اين سوش براي هر سن لاروي کمتر از ديگر سوش‌ها است .
براي امکان کنترل شبپره هندي توسط دماهاي پايين، از دماهاي صفر، -5، -10 و -15 درجه سانتي‌گراد استفاده شد. در اين بخش از تحقيق، هر يک از مراحل زيستي شبپره هندي به تعداد مشخص در دماهاي مورد آزمايش قرار گرفتند و پس از آن با نمونه‌برداري هر 24 ساعت يک بار، تعداد حشراتي که در دما از بين رفته بودند شمارش گرديد و در جدول خاص خود يادداشت شد و مدت زماني که لازم است تا 50 درصد از حشرات موجود در هر دما از بين بروند تعيين گرديد.
نتيجه حاصل نشان داد که اگر يک توده آلوده به شبپره هندي که شامل تمام مراحل زيستي است ، به مدت 1/5-2 ساعت در -15 درجه سانتي‌گراد قرار گيرد، مراحل مختلف شبپره هندي از بين خواهند رفت .
