تومور بدخیم درون چشمی در اطفال

رتینو بلاستوما شایع ترین تومور بدخیم درون چشمی در اطفال است که از سلول های حساس شبکیه منشا می گیرد. شیوع این تومور خیلی بیشتر از ملانوکارسینوما در بزرگسالان است و حدود یک نفر در هر 20 هزار نوزاد تخمین زده می شود.

علت بروز این تومور چیست؟
این غده بدخیم در 30 تا 40 درصد موارد دو طرفه است و تومورهای دو طرفه موروثی و اتوزومال غالب است. در نتیجه 50 درصد فرزندان در این افراد به تومور رتینو بلاستوما مبتلا می شوند.

سن ابتلا به این بیماری چند سالگی است؟
سن تشخیص فرم های دو طرفه در دو سالگی و یک طرفه در یک سالگی است. معمولا در سنین بالای هفت سالگی این بیماری بسیار نادر است. در ایران سن تشخیص تومور در حدود 5/3 سالگی است.

آیا این تومور علامت خاصی دارد؟
مهم ترین علامت این بیماری وجود یک مردمک سفید است، یعنی چشم طفل مثل چشمان گربه برق می زند. این علامت در بیش از 60 درصد بیماران دیده می شود. علاوه بر این، گاهی اوقات لوچی چشم یا انحراف چشم و هنگام بزرگ تر شدن تومور، کاهش دید نیز بروز می کند.
توصیه می شود، بدون استثناء بچه هایی که با وزن کم به دنیا می آیند (5/1 کیلوگرم) و یا بچه هایی که زودتر از موعد یعنی زودتر از هفت ماهگی متولد می شوند، حتما برای بررسی به نزد چشم پزشک برده شوند.

تشخیص به چه صورت است؟
معمولا چشم پزشک در برخورد با چنین بیماری، برای تشخیص تومور، کودک را بیهوش می کند و با باز کردن مردمک ها، به معاینه و بررسی دقیق می پردازد. البته چون این تومور تمایل گسترش به عصب باصره، مغز و کاسه چشم دارد، با انجام سونوگرافی، سی تی اسکن و mri میزان گسترش این بیماری را می توان تشخیص داد.

روش درمان چگونه است؟
پس از تشخیص این تومور، ابتدا باید طفل از نظر میزان گسترش بیماری و همچنین درگیری به اندام های دیگر مورد بررسی قرار بگیرد.
این تومور در ممالک پیشرفته تا 95 درصد قابل درمان است. اما مهم ترین مسأله، تشخیص سریع بیماری در کودک است.
اگر بیماری در ابتدای راه باشد، با شیمی درمانی و لیزر شروع به درمان می کنیم، اما در فرم های پیشرفته، تخلیه چشم الزامی است.

توصیه هایی به والدین؟
مهم ترین اقدام ما راهنمایی والدین و آگاه کردن آنها از موروثی بودن خطرات این تومور است. همچنین مراجعه والدین کودک بدون هیچ وقفه ای به یک مرکز مجهز چشم پزشکی برای نجات کودک و حتی چشم کودک، بسیار ضروری است.
بنابراین توصیه می شود، بدون استثناء بچه هایی که با وزن کم به دنیا می آیند (5/1 کیلوگرم) و یا بچه هایی که زودتر از موعد یعنی زودتر از هفت ماهگی متولد می شوند، حتما برای بررسی به نزد چشم پزشک برده شوند.

دکتر هرمز شمس- چشم پزشک