-
پاندای قرمز
http://www.jamejamonline.ir/Media/im...0935500151.jpg
پانداي قرمز يا پانداي كوچك، پستانداري تقريبا گياهخوار بوده و به نوعي متخصص در خوردن ني است و با حدود 40 تا 60 سانتي‌متر طول و 3 تا 6 كيلوگرم وزن كمي بزرگ‌تر از گربه خانگي است. او بومي رشته كوه‌هاي هيماليا در بوتان، جنوب چين، هند، لائوس، نپال و برمه است و در ايالت «سيكيم» هندوستان از آن به عنوان حيواني تشريفاتي استفاده مي‌شود و نيز بركت جشن‌هاي بين‌المللي «دارجيلينگ» به حساب مي‌آيد.
در حال حاضر جمعيت تقريبي پانداهاي قرمز به كمتر از 2500 عدد مي‌رسد و با از بين رفتن زيستگاه آنها، تعداد اين جانور رو به كاهش است.
دوگونه باقي مانده از پانداهاي قرمز عبارتند از: پانداي قرمز غربي كه در مناطق غربي زيستگاه خود زندگي مي‌كند و ديگري كه اندكي بزرگ‌تر است پانداي قرمز «استاين» نام دارد كه در منطقه شمال شرقي زيستگاه خود زندگي مي‌كند. پانداي قرمز غربي علائم روشن‌تري بويژه در صورت خود دارد، در حالي كه پانداي قرمز استاين علائم واضحي در صورت خود دارد. طبقه‌بندي پانداي قرمز و پانداي عظيم‌الجثه (پانداي سفيد و سياه) به عنوان دوگونه‌اي كه مشخصات خرس و راكون را به طور مشترك دارا هستند، دهه‌هاي متوالي مورد بحث بوده است. آنها از لحاظ نژادي تا اندازه‌اي به نژادهاي اوايل دوره سوم زمين شناسي شباهت دارند. اجداد مشترك آنها كه متعلق به دهها ميليون سال پيش هستند، به طور گستردهاي در اروپا آسيا يافت مي‌شوند. سنگواره‌هاي پانداي قرمز در چين، شرق انگلستان و غرب كشف شده‌اند و بتازگي محققان تعدادي از سنگواره‌ها را كه تصور مي‌كنند گونه جديدي از پانداي قرمز باشد در امريكاي شمالي پيدا كرده‌اند. پانداي قرمز بومي آسياي جنوب شرقي در امتداد نيم دايره‌اي متشكل از تپه ماهورهاي رشته كوه هيماليا از غرب نپال، از جنوب تبت و بوتان و از شمال غربي هند و از شرق به مناطق كوهستاني برمه (ميانمار) و برخي از رشته كوه‌هاي ايالتي از چين هستند. رشته كوه‌هاي هنگخوان (Hengduan) چين در اوايل دوره يخبندان پناهگاه امني براي پانداهاي قرمز و ديگر حيوانات به شمار مي‌آمده است.
پانداهاي قرمز پراكندگي گستردهاي از شمال شرقي چين تا جنوب غربي هندوستان دارند.
پانداهاي قرمز در آب و هوايي متعادل بين 10 تا 25 درجه سانتي‌گراد زندگي مي‌كنند كه در طول سال تغيير دماي كمي دارد و دماي بالاي 25 درجه را نمي‌توانند تحمل كنند. در نتيجه پانداهاي قرمز در طول روزهاي گرم زير سايه درختان مي‌خوابند و روي شاخه‌هاي دو شاخه دراز كشيده و يا به صورت مچاله شده و در حالي كه با دم خود، صورتشان را مي‌پوشانند در شكاف درختان مي‌خوابند و هنگام غروب و صبح‌هاي زود به دنبال غذا مي‌روند. آنها مناطق كوهستاني پردرخت در بلندي‌هاي 1800 تا 4800 متر را براي زندگي ترجيح مي‌دهند و با پانداهاي عظيم‌الجثه در يك مكان زندگي مي‌كنند. پانداهاي قرمز براي زندگي از درختان توخالي قديمي و حفره‌هاي سنگي امن استفاده مي‌كنند. بسياري از پانداهاي قرمز در باغ وحش‌هاي سراسر دنيا اسير هستند.
مشخصات فيزيكي: پانداي قرمز با در نظر گرفتن دم 30 تا 60 سانتي‌متري، حدود 79 تا 120 سانتي متر طول دارد. وزن پانداي نر 5/4 تا 2/6 كيلوگرم و وزن ماده آن 3 تا 5/4 كيلوگرم است. اين حيوان با موهاي بلند و نرم به رنگ قهوه‌اي مايل به قرمز در قسمت‌هاي فوقاني بدن و موهاي مشكي در قسمت‌هاي تحتاني و صورتي با رنگ روشن و علائم اشك مانندي كه دارد براي خوردن ني‌اختصاص يافته است. در صورتش نشانه‌هاي سفيد رنگي دارد كه شبيه راكون است ولي هر يك از اين نشانه‌ها، علائم متفاوتي دارند. آنها داراي سر نسبتا گرد با گوش‌هاي متوسطي هستند، بيني سياه و نيز چشم‌هاي بسيار تيره‌اي دارند. دم پرپشت آنها با شش حلقه به رنگ‌هاي قرمز و زرد اخرايي كه به طور يكي در ميان در عرض دم قرار گرفته‌اند تعادل را در آنها برقرار كرده و نيز در مقابل خزه‌ها و گلسنگ‌هايي كه درخت‌ها را در زيستگاه آنها پوشانده، آنها را استتار مي‌كند. پاها سياه، كوتاه و شبيه پاهاي خرس است كه موهاي پرپشتي كف پنجه‌هاي حيوان را كه غدد معطر در آن پنهان شده پوشانده است و در سطوح پوشيده از برف و يخ در حكم يك عايق حرارتي عمل مي‌كند. پانداي قرمز با پنجه‌هاي قوي، خميده و تيزي كه دارد مي‌تواند هنگام بالا رفتن از شاخه‌هاي باريك درختان و چيدن ميوه و برگ‌ها محكم به شاخه‌ها بچسبد.
رفتارها: اين حيوانات موجوداتي هنرمند و آكروبات باز هستند كه غالبا روي درختان و معمولا به صورت تنها زندگي مي‌كنند و به ندرت به صورت جفت و در گروه به سر مي‌برند. آنها موجوداتي استثنايي در ايجاد صداهايي چون سوت و صداهايي براي برقراري ارتباط هستند. آنها شب‌ها روي زمين يا روي درختان با سرعت و چابكي زياد به دنبال غذا مي‌روند. آنها براي خوردن آب پنجه‌هايشان را داخل آب فرو كرده و سپس پنجه‌ها را مي‌ليسند. شكارچيان پانداهاي قرمز را پلنگ‌هاي برفي، سمورها و انسان‌ها تشكيل مي‌دهند. با پيشروي انسان‌ها به زيستگاه اين جانوران، گونه‌هاي پانداي قرمز با خطر انقراض مواجه شده‌اند.
پانداهاي قرمز فعاليت روزانه خود را با شستن موهاي خود از طريق ليسيدن پنجه‌هاي جلوي بدن و ماساژ پشت و زير شكم و پهلوهاي خود شروع مي‌كنند. آنها پشت و شكم خود را به كناره‌هاي درختان و صخره‌ها مي‌كشند و سپس در ****و خود گشت زده و با ترشح ماده معطر قوي از ناحيه مقعد خود ****و خود را به حيوانات ديگر اثبات مي‌كنند. چنانچه پانداي قرمز احساس خطر كند سعي مي‌كند به بالاي صخره‌ها يا درختان دور از دسترس برود و اگر قادر به فرار نباشد روي پاهاي عقبي خود مي‌ايستد كه ظاهر آنها را ترسناك‌تر كرده و به آنها اجازه مي‌دهد از چنگال‌هاي تيز و برنده پنجه‌هاي جلويي خود استفاه كند كه جراحت‌هاي جدي را به بار مي‌آورد.
تغذيه: غذاي اصلي پانداهاي قرمز ني بوده و مانند پانداي عظيم‌الجثه قادر به هضم سلولوز نيستند بنابر اين براي بقاء معمولا از مقادير زيادي ني تغذيه مي‌كنند. علاوه بر اين، آنها از توت‌ها، ميوه‌ها، قارچ، ريشه‌ها، ميوه‌هاي بلوط، گلسنگ، سبزه و چمن نيز تغذيه كرده و كمبود غذايي خود را با پرندگان جوان، تخم پرندگان، جوندگان كوچك و حشرات جبران مي‌كنند. ولي در زمان اسارت به آساني گوشت مي‌خورند.
خطر انقراض: پانداهاي قرمز گونه‌هاي در معرض خطري هستند. هيچ آمار دقيقي از جمعيت كل آنها در دست نيست ولي به دليل پراكندگي زيستگاه‌هاي طبيعي آنها، تعداد اندك و نوع غذاي خاص و ويژه: بسيار در معرض خطر هستند. در جنوب غربي چين، شكارچيان پانداهاي قرمز را به خاطر مو و بخصوص دم پرپشت و با ارزش آنها كه براي ساخت كلاه از آن استفاده مي‌شود شكار مي‌كنند. در نواحي مختلف چين كه محل اصلي زندگي پانداهاي قرمز است، از موي آنها در جشن‌ها و مراسم محلي و در مراسم ازدواج از آنها استفاده مي‌شود. و نوعروسان چيني از اين كلاه‌هاي زيبا و خوش يمن استفاده مي‌كنند.
تمام موارد گفته شده پاك‌سازي مدام جنگل‌ها، جمعيت پانداهاي قرمز را به طور محسوسي كاهش داده است. در حال حاضر در تمام كشورهاي محل زيست اين حيوان، شكار آن غيرقانوني بوده و محافظت از آن به عمل مي‌آيد، با تمام اين كارهايي كه صورت گرفته، شكار غيرقانوني پانداهاي قرمز همچنان ادامه دارد و شكارچيان آنها را شكار كرده و زير قيمت به باغ وحش‌ها مي‌فروشند.
كارشناسان تخمين مي‌زنند كه با ادامه نابودي جنگل‌ها و شكارهاي غيرقانوني، اين گونه از پانداها در معرض خطر انقراض قرار دارند. آماري كه از دانشگاه جورجيا گزارش شده حاكي از كاهش 40 درصدي جمعيت پانداي قرمز طي 50 سال گذشته در چين شده است و در مناطق غربي هيماليا وضع از اين هم بدتر است. پانداهاي قرمز به طور طبيعي زاد و ولد كمي دارند و اين آمار سالانه به يك يا دو تولد مي‌رسد و در مقابل آمار مرگ و مير آنها بالاست كه اين هم خود دليلي برانقراض آنها به شمار مي‌رود. فرآيندهايي مانند جنگل‌زدايي، ايجاد مرتع و ايجاد زمين‌هاي زراعي كه دولت روي زيستگاه‌هاي پانداهاي قرمز انجام مي‌دهد باعث به خطر افتادن اين حيوانات شده است.
پانداهاي قرمز زيادي در باغ وحش‌هاي سراسر امريكاي شمالي، اروپا و آسيا پرورش يافته‌اند كه با توجه به كاهش تعداد آنها در حيات وحش، نگهداري از آنها در باغ وحش‌ها مي‌تواند مانعي در مقابل انقراض اين‌گونه از جانوران باشد. حفظ گوناگوني ژنتيكي در ميان جمعيت پانداهاي قرمز باغ وحشي در حفظ بقاي آنها بسيار مهم و حائز اهميت است.
نقل قول از سایت نیک صالحی
