هاوکر فیوری نخستین شکاری نیروی هوایی ایران

هاوکر فیوری نخستین شکاری نیروی هوایی ایران


جنگنده تک سرنشین فیوری سومین هواپیمی بریتانیایی و اولین شکاری نیروی هوایی ایران محسوب می شودطرح و توسعه


http://img.tebyan.net/big/1390/01/17...1051125725.jpg
فیوری در حقیقت نمونه بهبود یافته جنگنده اف 20/27 بود. طراحان شرکت هاوکر تصمیم گرفتند تا موتور ستاره ای آن جنگنده را با یک موتور رولزرویس با نام کسترل عوض کنند. این موتور در بمب افکن سبک هاوکرهارت بکارگرفته شده بود و طراحان هاوکر از عملکرد آن رضایت داشتند. در نتیجه هواپیمای جدیدی متولد که "هورنت" نام گرفت و در مارس 1929 اولین پرواز آزمایشی خود را انجام داد.

در سال 1930 وزارت هوانوردی به جنگنده جدید هاوکر علاقمند شد و 21 فروند از آنها را با نام جدید هاوکرفیوری سفارش داد. فیوری اولین جنگنده عملیاتی نیروی هوایی سلطنتی بود که می توانست در پرواز افقی از سرعت 320 کیلومتر بر ساعت فراتررود. فیوری در زمان خود جنگنده ای پیشتاز بود و هنگامی که وارد خدمت شد از بولداگ ،جنگنده اصلی و ستون فقرات دفاع هوایی بریتانیا، یک سروگردن بالاتر می ایستاد.این جنگنده سطوح فرمان حساسی داشت که مانور پذیری آن را به صورت معنی داری افزایش داده بود. فیوری-1 برای رهگیری سریع بمب افکنها طراحی شده بود و نرخ اوج گیری آن به 730 متر بر دقیقه می رسید. بعدها، در فیوری-2 موتور قوی تر و اصطلاحاتی درنظرگرفته شد که فیوری-2 را به سرعت بیشتر و نرخ اوج گیری بالاتری نائل ساخت. هاوکر در ساخت اسکلت فیوری به جای چوب از فولاد و آلومینیوم استفاده کرد و این ترکیب تا زمان جنگ جهانی دوم در سیمای تمامی تولیدات هاوکر تکرار شد. ترکیب اصلی بدنه این هواپیما بعدها در جنگنده معروف "هاریکن" تکرار شد و به نوعی می توان فیوری را نیای هاریکن به حساب آورد. فیوری یکی از بهترین هواپیماهای دوباله ای بود که نیروی هوایی سلطنتی در طول تاریخ خود بکارگرفته است.

تسلیحات


http://img.tebyan.net/big/1390/01/74...6133201194.jpg
سلاح اصلی فیوری ،مانند دیگر جنگنده های آن دوران بریتانیا، مسلسل ویکرز بود. مسلسلهای فیوری ،که از میان ملخ هواپیما شلیک می کردند، دارای نرخ آتش 450 تا 600 گلوله در دقیقه بوده و برد مؤثر آنها به 740 متر می رسید.
http://img.tebyan.net/big/1390/01/91...6922825192.jpg
علاوه بر مسلسلها، فیوری به جایگاه هایی در زیر بال برای حمل بمبهای سبک مجهز شده بود.

تاریخچه عملیاتی


در مجموع، 3 اسکادران فیوری-1 به نیروی هوایی سلنطنتی پیوستند اما در سال 1936 تعداد بیشتری فیوری-2 سفارش داده شدند و این هواپیماها تا زمان آغاز جنگ جهانی دوم در خدمت بودند. پس از آغازبه خدمت هاریکن، فیوری ها برای انجام مأموریتهای آموزشی کنارگذاشته شدند. نیروی هوایی اسپانیا تعدادی از جنگنده های فیوری را سفارش داده بود که در جنگهای داخلی توسط هر دو طرف درگیر بکارگرفته شدند. دیگر کاربر عمده فیوری نیروی هوایی یوگوسلاوی بود که جنگنده هایش نتوانستند در برابر شکاری های پیشرفته تر هیتلر عرض اندام کنند. بیشتر آنها در رزم هوایی یا بر روی زمین از بین رفتند و چند فروند باقیمانده نیز توسط ایتالیایی ها به غنیمت گرفته شدند.http://img.tebyan.net/big/1390/01/15...5018111523.jpg
اولین شکاری نیروی هوایی ایران


از میان 262 فروند فیوری تولید شده 22 فروند نیز نصیب نیروی هوایی ایران شد. از آن میان، 16 فروند به موتورهای ساخت "پرت اندویتنی" با ملخ 3 پره مجهز شده بودند که این هواپیماها در ژانویه 1933(1313ه.ش) به نیروی هوایی ایران تحویل داده شدند. 6 فروند باقی مانده به موتورهای قوی تر مرکوری ،ساخت "بریستول"، با ملخ دوپره و توان 550 اسب بخار مجهز شدند و در سال بعد به ایران رسیدند.جنگنده تک سرنشین فیوری سومین هواپیمای بریتانیایی و اولین شکاری نیروی هوایی ایران محسوب می شود. تا قبل از به خدمت گرفته شدن فیوری هواپیماهای نیروی هوایی ایران دونفره و چند منظوره بودند و اغلب برای عملیات شناسایی یا پشتیبانی از پیاده نظام بکارگرفته می شدند. چابکی و مشخصات پروازی عالی فیوری این امکان را به نیروی هوایی جوان ایران می داد تا اولین اسکاداران صیاد (شکاری) خود را تأسیس کند.
از اینکه نیروی هوایی ایران از این هواپیماها در نبردهای هوایی استفاده کرده باشد اطلاعاتی در دست نیست اما با توجه به تسلیم شدن ایران در برابر تجاوز متفقین در سال 1320 احتمال درگیری هوایی بین شکاری های ایران با هواپیماهای جدیدتر و مجهزتر شوروی و بریتانیا کم می باشد.

فراوری:محسن مرادی
بخش دانش و زندگی تبیان

منابع:
جنگها و تاریخ، warbirdregistry.org