سودآوری ارمنستان از دلارهای مسافران ایرانی

آمار رسمی اداره کل حمل و نقل و پایانه های آذربایجان شرقی نشان می دهد که ورود گردشگران ایرانی به کشور ارمنستان که تنها ۳۳ کیلومتر مرز خاکی با ایران آن هم از طریق استان آذربایجان شرقی دارد ، هر روز در حال افزایش است ، بطوری که در ایام تعطیل آخر هفته نیمه خرداد بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر از اتباع ایرانی از مرز نوردوز آذربایجان شرقی تنها مرز ایران و ارمنستان ، وارد این کشور شدند .
به گزارش واحد مرکزی خبر،‌ ارزان بودن هزینه مسافرت به این کشور ، کوتاهی مسیر و سفر با خودروی شخصی ، اختصاص بودجه‌های کلان دولت ارمنستان برای جذب گردشگر از مهم‌‌ترین عوامل اقبال روز افزون گردشگران کشورمان برای سفر به ارمنستان است .
کشور ارمنستان از شمال با گرجستان ، از جنوب با ایران و جمهوری نخجوان ، از غرب با ترکیه و از شرق با جمهوری آذربایجان همسایه است.
ارمنستان در حد فاصل آسیا و اروپا در یک منطقه کاملاً کوهستانی اما سرسبز قرار دارد و سه و نیم میلیون نفر جمعیت دارد و وسعت این کشور حدود ۳۰ هزار کیلومترمربع است.
دام زنده و چوب ، صادرات ارمنستان به ایران و صادرات ایران به ارمنستان هم سوخت ، محصولات غذایی ، خانگی و صنعتی است .
کریمی کارشناس ارشد توریسم به واحد مرکزی خبر گفت : کشور ارمنستان تک محصولی است و به لحاظ انرژی نفت و گاز وابسته به روسیه است برای همین با تکمیل زیرساخت های موجود صنعت گردشگری ، چشم به جذب گردشگر خارجی دوخته است .
وی افزود: در دو سال اخیر گردشگران ایرانی بزرگترین گروه گردشگران ورودی به این کشور را تشکیل می دهند که آثار آن را می توان در خیابان های ایروان یافت .
به گفته این کارشناس توریسم ، گشایش رستوران های بزرگ با غذاهای متنوع ایرانی و خارجی و همچنین ساخت هتل های جدید در شهرهای بزرگ این کشور به منظور جذب بیشتر گردشگران ایرانی است .
کارشناس امور گمرک مرز نوردوز آذربایجان شرقی نیز گفت : در تعطیلات آخر هفته بیش از یک هزار نفر و روزانه بیش از ۴۰۰ نفر از اتباع ایرانی وارد کشور ارمنستان می شوند و این روند روبه گسترش است .
مشفقی افزود : در مقابل یک هزار ایرانی که روزانه وارد ارمنستان می شوند ۵۰ نفر از اتباع ارمنی نیز وارد کشورمان می شوند .
وی گفت : بیشتر گردشگران ایرانی به ارمنستان ، جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله هستند .
میزانیس خلفیان از کارشناسان گمرک ارمنستان گفت : دولت و ملت این کشور ورود انبوه جوانان ایرانی به ارمنستان را به فال نیک می گیرد و خواستار تداوم و گسترش ورود ایرانیان به ارمنستان هستند .
وی افزود : اقتصاد ارمنستان بیمار و نحیف است و ورود گردشگران ایرانی و صرف هزینه های دلاری آنان ، خدمات گردشگری از جمله هتلداری این کشور را رونق داده است .
میزانیس خلفیان افزود : ۹۵ درصد ایرانی هایی که به ارمنستان می آیند در پایتخت این کشور یعنی شهر تاریخی ایروان اقامت می کنند و در بین آنان عده کمی از ارامنه ایران نیز دیده می شوند که برای دیدن بستگان و نزدیکان خود به ارمنستان سفر می کنند .
فاندوف مدیر هتل ایروان نیز گفت : روزانه ۵۰ نفر از اتباع ایران را در هتل سه ستاره خود پذیرایی می کنم .
وی افزود : جوانان ایرانی پس از گشت و گذار در ایروان وارد هتل می شوند و برخی از آنان درخواست مکانی برای اقامه نماز می کنند بطوری که مجبور شدیم برای همسایگان خوب ایرانی خود اتاقی را برای اقامه نماز آنان اختصاص دهیم .
فاخاچاییان مدیر یک آژانس خصوصی تاکسی جاده ای گفت : ایرانیانی که در ایروان اقامت می گنند به هنگام بازگشت به ایران از ما تاکسی های ون و بنز می خواهند .
وی افزود : معمولا هر ایرانی بسته به نوع خودرو بین ۲۵ تا ۶۰ دلار برای برگشت مسیر ۴۰۰ کیلومتری ایروان به مرز نوردوز هزینه می کند و در داخل شهر ایروان نیز تاکسی های دربستی حدود ۱۰۰۰درام معادل ۳۵۰۰ تومان ایرانی از آنان کرایه می گیرند .
فاخاچاییان گفت : با افزایش ورود گردشگران ایرانی به ایروان و نیاز به سرویس دهی مناسب مجبور شدیم چند دستگاه خودرو مدرن بنز آلمانی را نیز وارد شرکت خود کنیم .
موسائیان ، راننده لادا ( خودروی روسی ) گفت : برای رساندن ۴ ایرانی از ایروان به مرز ایران ۱۰۰ دلار کرایه می گیریم .
وی گفت : لاداها خودرو سواری ساخت روسیه است که عمر بیشتر آنها ۳۰ سال است ولی با آمدن ایرانیان و استفاده مجدد از این نوع خودرو برای جابجایی آنان ، درآمد را در بین ما رانندگان افزایش داده است .
محمدباقر واصلی ازگردشگران ایرانی که به ارمنستان مسافرت کرده گفت : در ایام تعطیل که گردشگران ایرانی زیادی به ارمنستان می آیند تاکسی ها ، آژانس ها و حتی رستوران ها و هتل ها قیمت ها را افزایش می دهند .
وی افزود : در روزهای معمولی با پرداخت ۲۰ دلار می توان یک اتاق ۲ نفره اجاره کرد اما وقتی تقاضا زیاد می شود این نرخ تا ۶۰ دلار افزایش می یابد .
واصلی گفت : دولت ارمنستان هیچ کنترل و نظارتی بر نرخ کالا و خدمات به ویژه در حوزه هتلداری و گردشگری ندارد.
قاسم غنی زاده دبیر و استاد بازنشسته تاریخ از شهر ارومیه که با یک آژانس جهانگردی در آذربایجان غربی همکاری می کند گفت : آژانس مسافربری ما در ارومیه تورهای گردشگری به جنوب قفقاز دارد و ما از طریق بندر ترابوزان ترکیه به گرجستان می رویم و با هتل های تفلیسی و ایروانی در کشورهای گرجستان و ارمنستان به توافق رسیده ایم و قرارداد امضا کرده ایم و بزودی تورهای ارومیه به تفلیس و ارومیه به ایروان را هم راه اندازی می کنیم .
این استاد تاریخ گفت : چند موزه و مکان تاریخی و قلل به علاوه دشت های وسیع و سرسبز ، جنگل و دریاچه های زیبا از جاذبه های گردشگری این کشورها هستند .
وی گفت: هم اکنون پرواز تهران – ایروان فعال است و علاوه بر آن دهها تور گردشگری زمینی در تبریز ، ارومیه ، اصفهان ، کرج ، تهران ، شیراز ، رشت و … نیز به ارمنستان مسافر می برند .
مهندس ذبیح اللهی صادرکننده تبریزی صنایع دستی به کشورهای حوزه قفقاز از لزوم برنامه ریزی اقتصادی برای نفوذ در بازارهای مصرف این کشورها سخن گفت و افزود : بازار مصرف این کشورها بیشتر بکر و دست نخورده است و با برنامه ریزی لازم و منسجم ملی می توان برخی از مایحتاج عمومی مردم این کشورها را از طریق ایران برطرف کرد و علاوه بر کسب درآمدهای ارزی به پویایی اقتصادی کشور نیز کمک کرد .
وی افزود : متاسفانه هم اکنون مایحتاج عمومی و کالاهای مورد نیاز این کشور بیشتر از طریق ترکیه ، روسیه ، آمریکا و برخی کشورهای اروپایی تامین می شوند و به ندرت کالاهای ایرانی در فروشگاه های این کشورها یافت می شود که مسئولان باید در زمینه تامین بازار این کشورها با تولیدات ایرانی برنامه ریزی کنند .
رنجبر فرماندار شهرستان جلفا که تنها گمرک ایران و ارمنستان در حوزه ماموریت وی قرار دارد از برنامه ریزی منسجم استانداری آذربایجان شرقی برای ساماندهی مسافرت های خارج از کشور در گمرک ها و مرزهای خروجی این استان خبر داد .
وی گفت : یک کارگروه تخصصی درباره مسایل گردشگران ایرانی عازم سفر به کشور ارمنستان و مسایل مربوط در استانداری آذربایجان شرقی تشکیل شده است که جلسات متعدد آن با حضور مدیران ذی ربط استانداری در تبریز و جلفا برگزار شده است .
رنجبر گفت : بر اساس مصوبات این کارگروه مقرر شده است نسبت به ایجاد یا تکمیل زیرساخت های گردشگری در مناطق مرزی ایران و ارمنستان اقدامات عملی صورت گیرد و علاوه بر احداث پارک کوهستانی جلفا ، ایجاد کنسرت های موسیقی فاخر ایرانی و موسیقی عاشیقلار آذربایجان برای گردشگران و جوانان ایران نیز در نظر گرفته شده است .
فرماندار جلفا با اشاره به اینکه یکی دیگر از علل رغبت جوانان ایران برای ورود به کشور ارمنستان ، کسب اطلاعات لازم برای ادامه تحصیل است گفت : هم اکنون حدود ۷ هزار ایرانی در این کشور به ادامه تحصیل در رشته های تحصیلات تکمیلی می پردازند .
وی افزود : چون منطقه آزاد تجاری – صنعتی ارس در مرزهای ایران با نخجوان و ارمنستان قرار گرفته است طبق برنامه ریزی های بعمل آمده ما نیز درصدد جذب دانشجویان برخی از این کشورها و ایجاد تسهیلات لازم برای ادامه تحصیل علاقمندان به تحصیل در دوره های تحصیلات تکمیلی هستیم .
رنجبر افزود : خوشبختانه ایجاد ۸ نمایندگی از دانشگاههای معتبر ایران از جمله دانشگاه تهران ، دانشگاه تبریز و دانشگاه علوم پزشکی تبریز … در جلفا و پذیرش هزاران دانشجوی مشتاق ایران در این مراکز از برنامه های گسترده ای است که برای جلوگیری از خروج دانشجویان ایران به منطقه مرزی به بهانه نبود امکان ادامه تحصیل در رشته های کارشناسی ارشد و دکترا در منطقه مرزی در جلفا انجام شده است .
وی از وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزارتخانه های ذی ربط به ویژه وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست که در ایجاد و تکمیل زیرساخت های لازم در مناطق مرزی ایران با کشورهای جمهوری آذربایجان ، جمهوری نخجوان و جمهوری ارمنستان اقدامات علمی و عملی لازم را انجام دهند .
حسن داداش زاده رئیس گمرک نوردوز گفت : روزانه حدود ۴۰۰ نفر به طور متوسط به کشور ارمنستان سفر می کنند که گروه سنی ۹۰ درصد آنان جوانان ۲۰ تا ۳۵ سال هستند و چون قبلاً ویزای ورود به ارمنستان ۲۰ دلار بود این کشور برای جذب بیشتر گردشگران ایران این ویزا را به ۱۰ دلار تقلیل داد .
وی گفت : تنها در ایام تعطیل خرداد بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ نفر ایرانی وارد ارمنستان شدند و معمولا اقامت آنان۳ روزه ، ۷ روزه و ۱۰ روزه است .
وی به صادرات کالاهای ایرانی اشاره کرد و گفت : بیشتر محصولات تولیدی صادرشده به ارمنستان از سوی تجار و بازرگانان تبریزی صورت می گیرد و مصالح ساختمانی ، قیر و گاه مواد غذایی عمده محصولات صادرات ایران را تشکیل می دهد .
وی گفت : برخی کشورها نیز از طریق مرز نوردوز آذربایجان شرقی به صدور کالا به ارمنستان اقدام می کنند که کشور عراق هم اینک سوخت و گاز به ارمنستان صادر می کند و ترکمنستان نیز سوخت هواپیما به ارمنستان می فرستد .
رئیس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال غرب کشور گفت : به علت مدیریت ضعیفی که در استان و کشور در زمینه جذب گردشگر وجود دارد متاسفانه مراجعه به کشورهای همسایه و هم مرز آذربایجان شرقی روز به روز در حال افزایش است .
رضا یعقوبی افزود : از سوی دیگر گردشگرانی که به کشورما می آیند افراد پیر و مسنی هستند که برای دیدن جاهای تاریخی آمده اند یا محققانی هستند که به دنبال کارهای پژوهشی هستند .
وی با اشاره به اینکه باید با ایجاد جذابیت های مختلف همه قشرهای گردشگر را به کشور جذب کنیم افزود : الان در وزارت امور خارجه معاونت های مختلف اقتصادی ، فرهنگی و غیره تشکیل شده که اطلاعات لازم را در اختیار تاجران ، بازرگانان ، نهادهای فرهنگی و غیره کشور و کشورهای مقابلی که درصدد حضور و سرمایه گذاری در ایران هستند قرار می دهد که این خود می تواند به گسترش صنعت توریسم در استان و کشور کمک کند .
یعقوبی همچنین از موافقت اخیر وزارت امور خارجه با ایجاد کنسولگری ارمنستان در تبریز خبر داد و افزود : مقدمات ایجاد این کنسولگری در تبریز فراهم شده است که دولت ارمنستان می تواند به این مهم اقدام کند .
یعقوبی گفت : برای هماهنگی های بیشتر و همچنین کسب اطلاعات و اخبار لازم و بررسی های علمی ، کارشناسی ، دفتر نمایندگی وزارت امورخارجه در شمال غرب کشور در مناطق مرزی استان مستقر شده و امور محوله را به نحو احسن انجام می دهد.
به هر حال باید گفت با این که کشورمان با تمدن چند هزارساله ، وجود شرایط اقلیمی متنوع و داشتن جاذبه‌های طبیعی و تاریخی ، توانمندی فراوانی برای رونق گردشگری داخلی و نیز جذب توریست دارد اما بی‌توجهی به شکوفا کردن این استعدادهای ، فعالیت کشورهایی نظیر ارمنستان را برای جذب گردشگر ایرانی بیشتر می کند .
بی تردید با توجه به سرمای هوا در ارمنستان و شمال غربی ایران در ابتدای سال ، سفر گردشگران ایرانی به ارمنستان در تابستان بیشتر می شود ، پس دور از انتظار نیست در ماههای پیش رو افزایش گردشگران ایرانی به ارمنستان بیشتر شود .
رضا یعقوبی رئیس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در شمال غرب کشور معتقد است : باید با اتخاذ راهکارهای مناسب و فراهم کردن شرایط لازم و ایجاد زیرساخت های مناسب گردشگری و تفریحی مانند هتل های مناسب و کم هزینه ، کم کردن هزینه ها ، معرفی جاذبه های گردشگری استان های شمال غرب کشور ، علاوه بر جذب گردشگران داخلی ، زمینه جذب گردشگران خارجی را نیز فراهم کرد .