اجزای اصلی و تشکیل دهنده تلفن همراه
وقتی صحبت از تعمیرات سخت افزاری گوشی می باشد ، ابتدا باید اجزای سخت افزاری و سازنده این دستگاه شناخته شود و کار هر کدام مشخص باشد ، زیرا بیشتر خرابی ها مربوط به عدم کارکرد همین اجزای ظاهری و سخت افزاری می باشند . در حالت کلی اجزای تشکیل دهنده یک تلفن همراه را می توان به صورت زیر نام برد :
1. قاب و شاسی دستگاه
2. برد اصلی
3. LCD ( صفحه نمایش )
4. Key pad ( صفحه کلید )
5. کانکتورهای سیستم
6. باطری
7. بازر ( کپسول زنگ )
8. بلندگو
9. میکروفن ( کپسول )
10. ویبراتور
11. آنتن
12. آنتن هوایی
13. انواع سوئیچ
14. دوربین
1) قاب و شاسی دستگاه :
قاب و شاسی دستگاه همانطور که از اسمشان مشخص است ، در برگیرنده اجزای داخلی و ظریف دستگاه هستند و به نوعی محافظ آن ها و از طرف دیگر مشخص کننده شکل ظاهری و به اصطلاح مدل دستگاه می باشند . شاید آنچه که ما در نگاه اول از یک گوشی تلفن همراه می بینیم قاب خارجی آن می باشد که این قاب می تواند شامل پانل ( Pannel ) و یا یکپارچه باشد
2) برد اصلی دستگاه :
که تمامی قطعات به آن متصل هستند و آی سی ها و المان های اصلی روی آن قرار دارند . در مورد برد گو شی های تلفن همراه می توان گفت که این بردها از نوع ( Printel Wiring Board PWB )هستند که در واقع از انواع بردهای چند لایه محسوب می شوند که دارای ساختار زیر می باشند .
مزیت های این نوع از مدار چاپی نسبت به مدار چاپی ها و بردهای معمولی در کم حجم و سبک بودن آن و تعداد مدارهای آن است . ذکر این نکته لازم است که همه گوشی ها فقط دارای یک برد نیستند و اغلب گوشی هایی که درب دار یا کشویی هستند یک برد اصلی و چند برد کوچک دیگر نیز دارند .
3) LCD ( صفحه نمایش ) :
LCD که خود مخفف عبارت Liquid Crystal Display ( صفحه نمایش کریستال مایع ) است دارای دو نوع می باشد :
1. LCD تک رنگ ( Mono Chrome ) یا همان سیاه و سفید
2. LCD رنگی ( Color LCD )
همانطور که در ظاهر دیده می شود ، LCD ها دارای کیفیت ها و ابعاد گوناگون هستند و این کیفیت و اندازه بستگی به نوع گوشی و میزان کارایی آن دارد .
اما LCD ها از نظر اتصال به برد دارای انواع گوناگون هستند که شامل موارد زیر می شود :
1. فنر
2. پد ( Pad )
3. سوکت ( Socket )
4. کابل های تخت Flex cable ( قابل انعطاف )
5. لحیم شده
• فنر :
این نوع از اتصال دو حالت دارد یکی اینکه محل اتصال روی برد باشد و فنر روی LCD و دیگری بر عکس حالت اول یعنی فنر روی برد باشد و محل اتصال روی LCD
• پد ( Pad ) :
در این حالت محل اتصال روی برد قرار گرفته و LCD از طریق Pad ، که یک ماده نارساناست که در آن تعدادی مس جهت اتصال به برد قرار دارد ، به محل اتصال متصل می شود . البته این روش در گوشی های جدید کاربرد ندارد.
• سوکت Socket :
در این روش که یکی از روش های بسیار مرسوم برای اتصال LCD می باشد ، از سوکت های نر و ماده که معمولا سوکت ماده روی برد و سوکت نر روی LCD است ، استفاده می شود . سوکت نیز در گوشی های مختلف ، انواع مختلف دارد .
• کابل های Flex cable ( قابل انعطاف ) :
این نوع از اتصال بطور معمول در گوشی هایی مورد استفاده قرار می گیرد که LCD و برد در یک قسمت قرار ندهند و شاسی و قاب این گوشی ها یکپارچه نیست مثل گوشی های درب دار و کشویی . چون برد و LCD با هم در یک قسمت نیستند ، از یک کابل قابل انعطاف برای اتصال آن ها به هم استفاده می شود که شامل دو نوع است :
1. کابل های قابل انعطاف تخت ( معروف به Flat )
2. کابل های قابل انعطاف افشان
• لحیم شده :
این نوع از اتصال در LCD ها که امروزه زیاد مورد استفاده قرار می گیرد از نوع لحیم شده به برد است و تعویض این LCD ها به راحتی انواع قبل نیست
4) صفحه کلید ( Key Pad ) :
صفحه کلید که یکی از اجزای قابل دیدن و ظاهری گوشی است ، می تواند به صورت جدا از برد و یا قسمتی از برد باشد . در مورد گوشی هایی که صفحه کلید جزیی از برد است می توان گفت که این صفحه کلیدها شامل سه قسمت است :
1. Key pad پلاستیکی که رابطی است که کاربر از طریق آن می تواند دکمه ها را فشار دهد .
2. برچسب کاغذی که دارای پولک های فلزی است که کانکتورهای روی برد را به یکدیگر متصل می کند .
3. کانکتورهای روی برد که در صورت اتصال آن ها به یکدیگر کلیدها عمل می کنند .
در صفحه کلیدهایی که به صورت جدا از برد می باشند نیز اجزای بالا دیده می شود اما دیگر کانکتورها جزئی از برد نیستند و این کانکتورها روی یک Flat یا یک برد مجزا از برد اصلی هستند که بوسیله سوکت یا فنر یا Pad ( مطابق آنچه در LCDها گفته شد ) به برد اصلی اتصال پیدا می کنند .
5) کانکتورهای سیستم :
همانطور که از اسم این قطعات پیداست ، قسمت هایی از برد هستند که محل اتصال قطعات خارجی روی برد می باشند در کل می توان از موارد زیر به عنوان کانکتورهای یک گوشی تلفن همراه نام برد :
1. کانکتور باطری
2. کانکتور سیم کارت
3. کانکتور مموری کارت
4. کانکتور دوربین
5. کانکتور LCD ( قبلا توضیح داده شد )
6. کانکتور شارژ
7. کانکتور هندزفری
8. کانکتور کابل USB
9. کانکتور کابل Flash
10. کانکتور صفحه کلید ( قبلا توضیح داده شد )
و ...
که انواع و اقسام و شکل های مختلفی دارند و از مواد گوناگونی نیز ساخته می شوند که در زیر نمونه هایی از آن ها دیده می شود :
6) باطری :
یکی از قسمت های گوشی و در واقع منبع تغذیه اصلی گوشی که خرابی آن می تواند باعث بروز مشکلات بسیاری در گوشی شود ، باطری است . چون این المان بسیار مهم است . در ادامه توضیحات بیشتری در مورد آن خواهیم داد .
باطری گوشی های تلفن همراه را می توان به دو دسته نیکلی و لیتیمی تقسیم کرد که هر کدام به دو دسته تقسیم می شوند :
نیکلی :
1. Ni-CD ( نیکل – کادمیم )
2. Ni-MH ( نیکل – متال هیدرات )
لیتیمی :
1. Li-ON ( یون لیتیم )
2. Li-p ( لیتیم پلیمر )
باطری های نیکلی برای گوشی های قدیمی و لیتیمی برای گوشی های جدید است که باطری های لیتیم از نظر وزن ، طول عمر و مدت زمان نگهداری شارژ از باطری های نیکلی بهتر هستند .
ولتاژ دو سر اکثر باطری های گوشی های تلفن همراه 3.7 , 3.6 یا 4 ولت و مقدار نهایی جریان گذرنده از آنها از 600 تا 1800 میلی آمپر می باشد . یکی از شاخصه های مهم باطری گوشی ، عدم نوسان ولتاژ و ثبات آن است که نوسان آن باعث آسیب رسیدن به CPU و همچنین مدار آنتن می شود . برای تست کردن اینکه مقدار ولتاژ یک باتری دارای ثبات است یا نه می توان از مولتی متر و رنج 20 Vdc آن استفاده کرد که پراب مثبت به پایه مثبت باطری و پراب منفی به پایه منفی باطری اتصال پیدا می کند . اگر به باتری گوشی های تلفن همراه دقت کرده باشیم ، خواهیم دید که این باطری ها غالبا سه یا چهار پایه دارند که از دو پایه آن ولتاژ خارج می شود یعنی پایه مثبت و منفی . اما پایه یا پایه های دیگری که در این باطری ها موجود است به پایه های BSI و یا BTEMP معروفند که وظیفه گزارش دما و میزان شارژ شدن ، باطری را به CPU گزارش می کند و به BDATA نیز معروفند . اگر در نقشه گوشی ها نیز دقت کنید شاهد مداری مستقل برای BTEMP , BSI و یا BDATA خواهد بود که مثلا اگر در طول شارژ دمای باطری از حدی بیشتر شود ، مدار شارژ قطع خواهد شد .
اما از نکات بسیار مفید در مورد باطری ها که باعث افزایش طول عمر باطری شده و از تخلیه سریع آن جلوگیری می کند ، نحوه صحیح شارژ اولیه باطری است . برای این کار گوشی باید در حالت خاموش قرار گیرد و در مرحله اول در3 ساعت عملیات شارژ انجام شود تا پیغام Full charge روی صفحه نمایش گوشی ظاهر شود که پس از آن عملیات شارژ تا مدت نیم ساعت قطع می شود و پس از آن دوباره مرحله دوم شارژ که آن هم 3 ساعت است و در مرحله سوم این کار به مدت دو ساعت انجام می شود تا سلول های باطری کاملا به حالت استاندارد خود در آید .
و آخرین نکته ای که مربوط به باتری است پارامتری است به نام آمپر ساعت Ah که معرف مدت زمان کار کرد باطری است و به کمک آن می توان مدت زمان نگه داشتن شارژ متوسط باطری را محاسبه کرد . یک گوشی سامسونگ C100 را در نظر بگیرید که روی باطری آن مقدار 1000 mAh نوشته شده و روی خود گوشی مقدار 350 mAh ، یعنی بااین گوشی 1000/350 ساعت مکالمه می توان انجام داد یعنی حدودا 2 ساعت و 51 دقیقه یعنی 171 دقیقه . پس روش بدست آوردن حداکثر زمان مکالمه :
تقسیم آمپر ساعت باطری بر حداکثر جریان کشی گوشی می باشد .
Ah = دوام باطری
A
7) بازر ( کپسول زنگ ) Buzzer :
قطعه ای که از آن صدای زنگ ، موسیقی ، و ... پخش می شود و انواع و اشکال متنوع در گوشی های مختلف انواع اتصال آن به برد نیز مختلف است و می تواند به شکل های فنری یا لحیم شده و ... باشد . با نحوه تست کردن آن نیز در بخش الکترونیک آشنا شدیم . در شکل زیر انواع مختلف بازر را می بینیم :
8) بلندگو ( Speaker ) :
قطعه ای که از آن صدای مکالمه و صداهای دریافتی شنیده می شود که از لحاظ ساختمانی و نحوه عملکرد ( شبیه بازر ) مقدار مقاومتی و اهمی آن با بازر تفاوت دارد. که در آن نیز همانند بازر انواع و اقسام مختلفی داشته و نحوه اتصال آن نیز به برد مختلف است و با نحوه تست آن نیز توسط مولتی متر آشنا شدیم .
9) میکروفن ( کپسول دهنی ) :
قطعه ای که صدای دریافتی را به شکل سیگنال صوتی وارد مدار می کند . میکروفن دارای انواع مختلفی است . میکروفن خازنی ، میکروفن دیجیتال و میروفن دیجیتال استریو که هم می تواند داخل قاب قرار گرفته و بصورت فنری متصل شده باشد و هم داخل قاب قرار گرفته و با سیم یا کابل Flat به برد لحیم شده باشد و هم می تواند روی برد قرار گرفته و به آن لحیم شده باشد . با نحوه تست میکروفن در بخش الکترونیک آشنا شدیم و در شکل زیر انواع میکروفن دیده می شود .
10) موتور ویبراتور :
موتوری که باعث لرزش و یا در اصطلاح ویبره زدن گوشی می شود که یک موتور dc کوچک است و مانند سایر قطعات می تواند داخل قاب یا روی برد باشد .
11) آنتن :
همانطور که می دانیم در گوشی ها برای ارسال و دریافت سیگنال به کار می رود و دارای سه نوع مخفی ، پیچی و کشویی است که دو نوع مخفی به علت استفاده از اتصال بدنه یا شاسی دستگاه آنتن دهی بهتر می باشد .
12) مقرٌه آنتن هوایی :
قطعه ای که برای اتصال آنتن هوایی و آنتن دهی بهتر در گوشی ها بکار رفته و در صورت خرابی می تواند باعث قطع مدار آنتن و عدم آنتن دهی گوشی شود .
13) انواع سوئیچ :
سوئیچ ها که در گوشی های تلفن همراه بسیار یافت می شوند مثل سوئیچ پاور ، سوئیچ گرفتن عکس ، سوئیچ های ولوم ، سوئیچ PTT ( Push to talk ) و ... دارای انواع دو پایه ، چهار پایه و ... و سایزهای مختلف هستند .
14) دوربین :
دوربین که قطعه مشخصی است و دارای انواع VGA و MEGAPIXEL است و به صورت های مختلف به برد وصل می شود هم به صورت دارای کابل Flat و هم به صورت سوکتی و ...
