ازدواج فامیلی خوب است یا بد؟

حتی المقدور افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی و روانی به سمت ازدواج فامیلی نروند. اگر هم ازدواج فامیلی صورت گرفت، مشاوره ژنتیک و مشاوره روان شناسی بسیار ضروری است …
اکثریت کارشناسان معتقدند که احتمال بروز مشکلات ژنتیکی در ازدواج‌های غیرخویشاوندی ۲ تا ۳درصد است در حالی که این رقم برای ازدواج‌های خویشاوندی به ۴ تا ۵ درصد می‌رسد.
خیلی از پدر و مادرها در مورد ازدواج کردن و به قول خودشان عاقبت به خیری تمایل دارند کسی را برای دختر یا پسرشان انتخاب کنند که بهترین باشد و چه کسی بهتر از بچه‌های خواهر و برادرشان که هم دیده و شناخته شده هستند و هم حیف است چنین کسی با این شرایط اخلاقی خوب و امکانات تحصیلی و شغلی مناسب را از دست بدهند؟! آنها پیشنهاد می‌دهند و در ظاهر، شما را آزاد می‌گذارند که پاسخ مثبت یا منفی بدهید اما اگر جرات دارید، بگویید نه!
بدری السادات بهرامی، مشاور خانواده در این باره می‌گوید: “قبل از هر ازدواجی لازم است دو طرف یکدیگر را مورد ارزیابی قرار دهند و بررسی کنند که آیا با هم تناسب دارند یا خیر. این مورد در ازدواج‌های فامیلی نباید فراموش شود. بسیاری از مردم گمان می‌کنند چون خانواده دختر و پسر یکدیگر را می‌شناسند، پس نسبت به بررسی و ارزیابی این تناسب‌های مهم نیازی احساس نمی‌کنند. اتفاقا اکثر مشکلات هم از این طرز فکر ناشی می‌شود که دو خانواده بی گُدار به آب می‌زنند.
در این جا به دلیل وجود چنین تناسب‌هایی که با فامیل خود داریم، گمان می‌کنیم تناسب شخصیتی و عاطفی هم بین فرزندان ما برقرار است.
این باور غلط می‌تواند زمینه بی انگیزه و بی‌رغبت شدن دختر و پسر جوان یا خانواده‌های آنها شود و آنها را از ارزیابی و بررسی اینکه آیا در تناسب اخلاقی و شخصیتی با هم هستند منصرف کند.
بنابراین توصیه می‌کنم همه دختر و پسرها قبل از حرکت به سمت عواطف و دلباخته شدن در مورد این تناسب‌ها و این که آیا مناسب هم هستند یا نه، بررسی کنند و خانواده‌ها اجازه دهند آزادانه تصمیم بگیرند.
از مزایای ازدواج فامیلی می‌توان به تناسب‌های بیشتر اشاره کرد. تناسب خانوادگی و سبک تربیتی که افراد با آن رشد کرده‌اند یکی از مهمترین موارد است.
تناسب دیگری که حتما باید وجود داشته باشد، تناسب فرهنگی است. یعنی فرهنگ که عبارت است از بایدها و نبایدها و ارزش ها و ضدارزش های ما باید با همسرمان در تناسب باشد. بایدها و نبایدهای یک دختر اهل آذربایجان با دختر یا پسری که در شمال کشور یا جنوب بزرگ شده است، یکسان نیست. فاصله ای در این میان هست که به تناقض می انجامد. این اختلاف فرهنگی نقطه آغازین دعواها و اختلافات آنهاست.
مساله دیگر، تناسب اعتقادی است. از آن جا که اعتقادات، جنس محکمی دارند و هر فردی با هر اعتقادی چه شیعه و سنی، چه بودایی و حتی لائیک حاضر است پای عقاید خود بایستد، نداشتن تناسب اعتقادی واقعا مساله ساز است. هر کدام از ما برای خود اعتقاداتی داریم که فقط به خودمان ربط دارد اما وقتی قرار شد در کنار هم و به عنوان زوج زندگی کنیم نمی توانید بگویید موسی به دین خود، عیسی به دین خود.
در ازدواج فامیلی جنس اعتقادات خانواده از یک نوع است و همین مساله یعنی نداشتن یک دسته از درگیری ها و مشکلات. پس تناسب اعتقادی هم منتفی می شود. ”
* معایب ازدواج فامیلی

غلامحسین قائدی روانپزشک و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شاهد هم در این باره می‌گوید: “مساله مهمی که در ازدواج فامیلی مطرح است این است که معمولا اختلاف های خانوادگی و فامیلی به زندگی زوجین کشیده می شود و بر روابط آنها تاثیر می گذارد و زندگی زناشویی آنها را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
از این گذشته در ازدواج‌های فامیلی، نقش حمایتی خانواده‌ها در زمان اختلاف زن و شوهر با همدیگر بیشتر است و ممکن است مشکل‌ساز شود. البته باید گفت نمی‌توان قانون کلی صادر کرد و گفت چنین حمایت‌هایی همواره اختلاف ها را بیشتر می‌کند. این موضوع رابطه مستقیم با بلوغ فکری، عاطفی زوجین و خانواده آنها دارد.
ممکن است بسیاری از زوجین مشکلات و مسایل خودشان را در چارچوب خانه شان حل و فصل کنند. اما باید این نکته را در نظر گرفت که برای مسایل عاطفی و احساسی خیلی نمی توان چارچوب گذاشت و امکان دارد، اختلاف های خانوادگی یا اختلاف زن و شوهر بر یکدیگر اثر بگذارد.
بنابراین توصیه می‌شود، حتی المقدور افراد به دلیل مشکلات ژنتیکی و روانی به سمت ازدواج فامیلی نروند. اگر هم ازدواج فامیلی صورت گرفت، مشاوره ژنتیک و مشاوره روان شناسی بسیار ضروری است و حتما باید سلامت روان زن و مرد سنجیده شود و زمانی که سلامت آنها تایید شد، به تشابهاتی که قبلا ذکر شد حتما توجه شود تا ازدواج موفقی پیش رو داشته باشند. ”
از همه اینها گذشته، همه کارشناسان این مساله علمی را قبول دارند که احتمال بروز مشکلات ژنتیکی در ازدواج های غیرخویشاوندی ۲ تا ۳درصد است در حالی که این رقم برای ازدواج های خویشاوندی به ۴ تا ۵ درصد می‌رسد. هر چند شاید به نظر این تفاوت یک درصدی اندک باشد اما با احتساب آمار موالید سالیانه عدد قابل توجهی می‌شود.