آنتی بادیهای ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (Anti cyclic citrullinated peptide) (Anti CCP)

آرتریت روماتوئید (RA) شایعترین بیماری التهابی مفاصل به شمار میرود .که بطور متوسط حدود 1% جمعیت جوامع مختلف را مبتلا می کند .
RA یک بیماری اتوایمیون با مشخصه اصلی تخریب پیشرونده در مفاصل می باشد .دلایل متعددی وجود دارد که نشان می دهد با تشخیص زود رس و شروع به موقع درمانهای موثر امروزی ، می توان از تخریب مفاصل وناتوانی ناشی از آن جلوگیری کرد.
یکی از تستهای با ارزشی که در چند سال اخیر مطالعات زیاد ، اهمیت آنرا در تشخیص زودرس RA نشان داده است ، آنتی بادیهای ضد پپتیدهای حلقوی سیترولینه (Anti cyclic citrullinated peptide) (Anti CCP) می باشد.
سیستم آتوآنتی بادی ضد CCP یک گروه از اتو آنتی بادیها هستند که واکنش گسترده بر علیه پروتئینهای حاوی آرژینین که به سیترولین تغییر یافته اند ، نشان میدهد . این اتوآنتی بادی ها شامل: آنتی پری نوکلئر فاکتور(APF) ، آنتی کراتین آنتی بادی(AKA) ، آنتی فیلاگرین آنتی بادی(AFA) و آنتیCCP از نوع IgG می باشند.
نتایج تحقیقات مختلف بیانگر این نظریه است که سیترولینه شدن پروتئینها در داخل فضای ملتهب موضع که مبتلا به RA می باشد ممکن است در اثر آپوپتوزیس (مرگ برنامه ریزی شده وتریجی سلول) باشد.
انجام تست Anti CCP به روش الایزا انجام می شود که در اینصورت 98% Specificity در سرم خون بیماران با RA قطعی (Definite or Established ) و 96% اختصاصیت در سرم خون بیماران با RA Early (کمتر از یکسال از شروع علایم بیماری) نشان می دهد.
البته RF که تست سرولوژیک استاندارد برای تشخیصRA به شمار میرود فقط 95-90% Specificity دارد (تنها در روش ELISA ، نه روشهای ضعیف تر دیگر مثل آگلوتیناسیون، نفلومتری و...). اما RF نوع IgM نه اختصاصی ونه جهت تشخیص RA کاملا حساس می باشد.




بنابراین تعیین آنتی بادی های Anti-CCP امکان تشخیص بهتر Early RA را از سایر پلی آرتریتهای التهابی(non-RA) فراهم می کند.
اگرچه حساسیت تست آنتی بادی CCP کمتر از RF(68% در مقابل 80%( می باشد، اما آنتی بادیهای ضدCCP در سرم خون بیماران RA که RF منفی باشند ، یافت می شود .
در کاربرد های کلینیکی ترکیب آزمایش Anti-CCP وRF حساسیت سرولوژیک تشخیص RA را بهبود می بخشد.
IU/mL 15 Anti-CCP> در سرم ، مثبت تلقی می شود.
سیستم اتوآنتی بادی های ضد CCP ، RA نوع مخرب (Erosive ) وسیربیماری خیلی شدید ارتباط فراوان دارد. بنابراین سیستم یاد شده می تواند در تصمیم گیری کلینیکی برای درمان RA ،تعیین کننده باشد .
نکته ظریف تر اینکه Anti-CCP در تعیین افراد مبتلا به RA حتی سالها قبل از شروع علایم و سینوویت مخرب می توان بکار برد (البته در حدود یک سوم موارد بصورت Predictor هستند).
مسلماً این پیشگویی ابتلا به RA، همراه در ترکیب با ارزیابی جهت سایر ریسک فاکتورهای پیدایش RA یعنی زمینه مساعد ژنتیک ، سابقه فامیلی مثبت و وجود سایر اتوآنتی بادیها موثرتر خواهد بود. نکته آخر اینکه تحقیقات اخیر نشان می دهد اگر طول مدت بیماری RA کوتاهتر باشد، با درمان سطح آنتی CCP بیشتر کاهش می یابد

منبع :www.med-labjour.com