انواع لامپ های التهابی یا رشته ای
انواع لامپ های التهابی یا رشته ای
معمولی ترین لامپ های رشته دار لامپ های معمولی میباشند که در منازل مورد استفاده قرار می گیرد . نوع دیگری از لامپ های رشته ای میباشد که به لامپ های منعکس کننده معروف می باشند که شار را در جهت معینی افزایش میدهند .نوع سوم این لامپ ها لامپ های هالوژنی می باشد در لامپ های هالوژنی برای جلو گیری از تبخیر سطحی تنگستن مقدار کمی از یکی از گاز های ها لوژن مثل ید یا برم را به داخل لامپ اضافه می کنند.
در مجاورت حباب لامپ که در درجه حرارت ( حدود 250 درجه سانتی گراد ) است تنگستن تبخیر شده با ید ترکیب میشود و یدور تنگستن را به وجود میا ورد . در حوالی رشته که درجه حرارت بیشتری دارد یدور تنگستن تجزیه شده و تنگستن روی رشته می نشیند . در این لامپ ها به علت کم بودن نگرانی از تبخیر تنگستن میتوان رشته را در درجه حرارت بالا تری به کار برد . به این ترتیب لامپ های هالوژنی با توان 10 کیلو وات با بهره نوری در حدود 25 لومن بر وات و عمری حدود دو برابر لامپ های رشته دار معمولی توليد می کند.
نكته: البته تنگستن تجزیه شده همیشه در قسمتی از رشته که نازک شده است نمی نشيند و بلا خره لامپ در اثر تبخیر سطحی خواهد سوخت . و به منظور داشتن حرارت 250 درجه در
این حوالی حباب لامپ را باریک و دراز به شکل لوله می سازند .
(توليد نور در اثر عبور جريان برق در گاز ها ( تخليه الکتريکی در گاز ها
گاز ها در حالت عادی هادی الکتریسته نمی باشند . یک روش برای تحریک اتم های گاز و تولید نور عبور دادن الکترون های پر انرژی از داخل گاز می باشد . که در برخورد با اتم های خنثی گاز سبب تحریک ان ها می شود مقدار گاز را مطابق شکل زیر در داخل لوله بسته با سه الکترود و دو انتها در نظر می گیرند . با عبور دادن جریان برق از داخل فیلاما ن لامپ های سديم به دو دسته معمولا تقسیم می شود ( 1/لامپ سدیم با فشار زیاد 2/ لامپ سدیم با فشارکم(
لامپ سديم با فشار كم: لامپ سدیم با فشار کم شامل یک لوله داخلی با دو الکترو د اصلی می باشد که در آن قوص الکتريکی ایجاد می شود با تو جه به این که درجه حرارت این لوله زیاد و در حدود 270 می باشد برای جلو گیری از اتلاف حرارتی از یک حباب خارجی استفاده می شودکه در ان خلاء ایجاد شده وسطح داخلی ان با یک ماده منعکس کننده اشعه حرارتی مادون قرمز مثل اکسید انيدیوم پوشیده شده است . برای این که لوله داخلی که برای طول قوس الکتریکی بلند ساخته می شود جای زیادی را نگیرد ان را به شکل u می سازند با این عمل هم حجم لامپ کم می شود و هم از تلفات انرژی حرارتی جلو گیری میشود .
گازداخل لامپ ذرات سدیم که در درجه حرارت کمتر از 98 درجه سانتی گراد به صورت جامد می باشد . در داخل لوله تخلیه قرار دارد و نظر بر این که فشار تبخیر سدیم خیلی کم می باشد لذا لازم است مقداری گاز خنثی جهت شروع یونیزاسیون و گرم کردن سدیم داخل لوله قرار دهند بدین منظور از گاز نئون استفاده می شود و مقداری ارگون حدود یک در صد جهت پایین اوردن فشار استارت به گاز نئون افزوده می شود .
برای این که لامپ های سد یم بهره کامل را داشته باشد فشار بخار سدیم باید در میلیمتر جیوه و درجه حرارت 500درجه فارنهایت باشد و چنان چه این مقدار تغییر پیدا کند ضریب بهره نوری به مقدار زیادی کاهش پیدا می کند. مدت زمانی که لازم است لامپ به صورت کامل روشن شود و نور نهايی خود را تولید کند بین 7 تا 15 دقیقه میباشد . که بستگی به نوع لامپ دارد.
الکترودها : از رشته مارپیچ تنگستن درست شده است که روی ان مقداری اکسید فلز که دارای قدرت صدور الکترون به طوراسان می باشد قرار گرفته است .
طيف نوری لامپ سديم :
در لامپ های سدیم با فشار کم حدود 5/99 در صد از تشعشعات مرئی در ناحیه زرد رنگ با طول موج 589 تا 6/589 نانو متر می باشد . در شروع کار ( زمان استارت ) نور قرمز تولید شده ناشی از تخليه ای در گاز نئون می باشد که کم کم به نور زرد ناشی از بخار سدیم تبدیل می شود .
اتصال لامپ به شبکه به طور کلی در لامپ های تخلیه پس از روشن شدن مقاومت گاز لامپ کاهش پیدا کرده و در نتیجه جریان لامپ افزایش پیدا می کند جهت کنترل و جلو گیری از افزایش جریان می توان از چوک ( با لاست ) یا ترانسفور ماتور با پرا کندگی زیاد استفاده شود در شکل زیر نحوه روشن کردن و اتصال به شبکه لامپ سدیم نشان داده شده است .
اگناتور ( یک استارت می باشد که با دو سر لامپ سدیم موازی بسته شده است و برای راه اندازی لامپ در لحظه اول مورد استفاده قرار می گیرد )
مزایا و موارد استعمال لامپ سدیم با فشار کم
1- نوری که لامپ های سدیم تولید میکنند زرد رنگ می باشد که چشم انسان بیشترین حساسیت را به ان دارد .
2- حشرات به نور ابی علاقه داشته و از نور زرد فرار میکنند به همین دلیل در تابستان حشرات به دور این لامپ ها جمع نمی شوند.
3- درخشندگی لامپ در حدود 10 استیلب می باشد لذا باعث چشم زدگی نمی شود.
4- در صورتی که به هر دلیل لامپ را خاموش کنیم می توان در سرعت کم تر از یک دقیقه ان را روشن کرد .
5- ضریب بهره نوری بالا و نور لامپ در تمام عمر لامپ تقریبا ثابت می باشد .
این لامپ ها بیشتر د رخیابانها – جاده های اصلی – تقاطع ها – راه اهن ها – فرودگاه ها و کارخانجات و در جاهای که رنگ نور مطرح نیست و قدرت تمیز و تشخیص مورد نظر است مورد استفاده قرار می گیرد.
