آينده دلار؛ سقوط يا صعود؟
آينده دلار؛ سقوط يا صعود؟ دنياي اقتصاد- ارزش دلار در ماه‌هاي اخير در برابر 12 پول معتبر جهاني به صورت تدريجي اما مداوم رو به نزول بوده است؛ اگر چه اين موضوع در برخي از كشوهاري توسعه نيافته كه داراي رويكردي ضدآمريكايي هستند به عنوان نشانه‌اي از اضمحلال پول آمريكايي تعبير و تفسير مي‌شود، اما همين اتفاق در جهان توسعه‌يافته به عنوان نشانه‌اي از برنامه‌ريزي آمريكايي‌ها براي فتح بازارجهاني اعلام مي‌شود. البته اين برنامه‌ريزي كه ظاهرا برگرفته از الگوي چيني‌ها است، چندان هم مخفيانه نيست؛ چرا كه هم وزير خزانه‌داري دولت بوش صراحتا آن را بر زبان آورده و هم وزير خزانه‌داري دولت اوباما كه اخيرا جهش غيرمنتظره اقتصاد آمريكا در فصل سوم 2009 پس از بحران كم سابقه اخير را نشانه‌اي از موفقيت اين سياست در حركت به سوي اقتصادي صادرات محور ارزيابي كرد.تنها مانع آمريكا در اين مسير چيني‌ها هستند كه سال‌هاست مشغول كاهش ارزش پول ملي خود براي پيشروي در بازار جهاني‌اند. در صورتي كه آمريكايي‌ها بتوانند اروپايي‌ها را در وضعيت فعلي مهار و چيني‌ها را وادار به عقب‌نشيني هرچند ناچيز از اين سياست بكنند، بايد گفت كه كاهش كوتاه مدت ارزش دلار در ميان‌مدت و بلندمدت قطعا جبران خواهد شد.
آينده دلار چگونه خواهد بود؟
جوانا اسلیتر، ویلیام مالارد و باب دیویس
مترجم: پریسا آقاکثیری، دومان بهرامی‌راد
منبع: وال‌استریت ژورنال
كاهش ارزش دلار و افزايش يوآن در بلندمدت يك واقعيت اقتصادي است
دولت‌های جهان تمام تلاش خود را به کار برده‌اند تا کاهش ارزش‌دلار را متوقف کنند. در عین حال مقامات هر روز بیشتر از قبل نگران تاثیر ضعیف شدن‌دلار بر اقتصادهایشان هستند.
پس از آنکه ارزش‌دلار به کمترین مقدار خود در پانزده ماه اخیر رسید تایلند، کره جنوبی، روسیه و فیلیپین در هفته جاری به منظور پایین نگه داشتن ارزش پول خودشان مقادیر قابل توجهی‌دلار خریداری کردند. در آمریکای لاتین نیز، وزیر اقتصاد برزیل اعلام کرد که ارزش پول رایج این کشور به شدت بالا است و اکنون انتظار می‌رود که دولت این کشور اقداماتی جهت کاهش ارزش پول انجام دهد. همچنین چند روز قبل، تایوان به منظور جلوگیری از افزایش ارزش پول رایج‌اش از سپرده‌گذاری مدت دار سرمایه‌گذاران خارجی در این کشور ممانعت کرد.
با شدت گرفتن زمزمه‌هایی در مورد کاهش بیشتر ارزش‌دلار، تیموتی گایتنر وزیر خزانه ایالات‌متحده آمریکا تاکید کرد که دولت اوباما متعهد است که ارزش‌دلار را حفظ کند. هنوز، واشنگتن هیچ گامی برای متوقف کردن کاهش ارزش‌دلار صورت نداده است. هر چه باشد‌دلار ضعیف باعث بالا باقی ماندن صادرات ایالات‌متحده خواهد شد و می‌تواند آن را از رکود بیرون بکشد.
از سوی دیگر، چین دوباره تحت فشار کشورهای حاشیه اقیانوس آرام قرار گرفته تا ارزش یوآن را افزایش دهد. بانک مرکزی چین جدیدا، حداقل در ظاهر، در رابطه با سیاست‌های مربوط به بازار ارز انعطاف پذیری بیشتری را در پیش گرفته است. بانک مرکزی این کشور اخیرا اعلام کرده که در سیاست‌گذاری‌های خود تغییرات نرخ‌های ارز را در نظر خواهد گرفت. البته هنوز معلوم نیست که ارزش یوآن در آینده چه طور تغییر خواهد کرد.
ایالات‌متحده می‌خواهد ارزش یوآن افزایش یابد. با این وجود واشنگتن از اعمال فشار مستقیم بر چین خودداری کرده است. البته آقای گایتنر صراحتا اعلام کرده که چین باید ارزش یوآن را افزایش دهد. در سرمقاله چند روز پیش وال‌استریت ژورنال آسیا نیز بر مزایای «سیاست نرخ‌های ارزی منعطف نسبت به شرایط بازار» تاکید و ادعا شد که «این سیاست با بنیادهای بازار هماهنگ‌تر است».
همانطور که گفتیم چند روز پیش، ارزش‌دلار دوباره به شدت کاهش یافت و به حداقل خود طی 15 ماه اخیر رسید. ارزش‌دلار در مقابل یورو نیز 7درصد کاهش نشان داده است.
انتظار می‌رود که وزرای اقتصاد کشورهای آسیایی که در سنگاپور در جریان اجلاس سنگاپور سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا- اقیانوس آرام (APEC ) گرد هم آمده‌اند، نگرانی‌های خود در مورد کاهش ارزش‌دلار و انعطاف‌ناپذیری یوآن چین را ابراز کنند. این نگرانی‌ها دوگانه‌اند. اگر ارزش‌دلار باز هم کاهش یابد، توان کشورهای منطقه برای رقابت در بازارهای جهانی تحلیل رفته و صادرات آنها کاهش می‌یابد. از آن مهم‌تر این که یکی از رقبای اصلی یعنی چین ارزش پول خود را به‌دلار متصل کرده است. این بدان معنی است که همچنان که ارزش یوآن همراه با ارزش‌دلار کاهش می‌یابد، چین می‌تواند ارزش صادرات خود را کاهش دهد و رقبا را از بازار خارج کند.
انتظار می‌رود که سران شرکت‌کننده در اجلاس APEC بر اهمیت نرخ‌های ارز (به خصوص یوآن) انعطاف‌پذیر برای رشد پایدار جهانی تاکید کنند. این احتمال وجود دارد که چنین تلاش‌هایی در آینده نزدیک نتیجه بخش نباشد، بنابراین این کشورها باید از افزایش ارزش پول خود ممانعت کنند. کارشناسان تخمین زده‌اند که با توجه به رشد ذخایر بین‌المللی، برخی از اقتصادهای بزرگ نوظهور ممکن است در طول دو ماه گذشته حتی تا 150میلیارد‌دلار را صرف مداخله در بازار ارز کرده باشند. البته این مبالغ در بازارهای ارز که حجم معاملات آن از 3 تریلیون‌دلار در روز فراتر می‌رود، رقم قابل‌توجهی نیست. آنچه برای معامله‌گران بازار ارز اهیمت دارد این است که مقامات چه سیاست‌هایی را اجرا خواهند کرد و چه زمانی دست به مداخله خواهند زد.
در مصاحبه‌ای که وزیر اقتصاد تایلند داشت اعلام کرد که این کشور به تنهایی 15میلیارد‌دلار را خریداری کرده تا بتواند ارزش‌دلار را در مقابل واحد پولش افزایش دهد. وی در مصاحبه مذکور گفت، «واضح است که تمام بانک‌های مرکزی کشورهای آسیایی لازم دیده‌اند که مداخله کنند و این امر به ضرر ما تمام می‌شود».
جیم اونیل، رییس تحقیقات اقتصادی گلدمن ساکس می‌گوید، مقامات چینی قرار نیست قبل از تغییر سیاست‌های ارزی به فعالان بازار اطلاع دهند. اما این حقیقت که آنها ادبیات خود در زمینه این سیاست‌ها را تغییر داده‌اند می‌تواند به مثابه تلاشی برای پاسخ به توجه روز افزون همه کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه به ارزش پایین یوآن به شمار رود.
وی می‌گوید، «چین می‌تواند ایالات‌متحده و اروپا را سر بدواند، اما نمی‌تواند کشورهای در حال توسعه عضو گروه بیست را نادیده بگیرد».
در سه سال اخیر، صندوق پولی بین‌المللی به چین فشار وارد کرده تا ارزش پول خود را کاهش دهد. در جلسه اخیر وزرای اقتصاد گروه بیست در اسکاتلند، صندوق بین‌المللی پول بار دیگر اعلام کرد که «ارزش یوآن با یک دید میان مدت به طرز معنی داری پایین است».
کشورهای در حال ظهور از بحران جهانی سریع‌تر از کشورهای توسعه یافته نجات پیدا کردند و اکنون سرمایه‌گذاران به سهام و اوراق قرضه این کشورها توجه خاصی نشان می‌دهند. همین امر باعث می‌شود که ارزش پول این کشورها افزایش یابد.
شایان ذکر است که تلاش‌هایی که برای جلوگیری از ورود سرمایه خارجی یا برای مداخله در بازارهای ارز وجود دارد برای دولت‌ها چالش‌های جدی ایجاد می‌کند و همیشه هم موفقیت آمیز نیست. در صورتی که یک دولت اقدامات ریشه‌ای صورت ندهد، نمی‌تواند ارزش پول خود را تغییر دهد. با این حال، وین تین استراتژیست می‌گوید با کاهش سرعت بالا رفتن ارزش پول می‌توان خلاف جریان ایستاد. اقتصادهای در حال توسعه تنها کشورهایي نیستند که با کاهش ارزش‌دلار مشکل دارند. دولت‌های اروپایی به خصوص دولت آلمان نیز به طور روز افزونی از بالا رفتن ارزش یورو در برابر‌دلار نگران اند. دولت‌هایی که سعی می‌کنند افزایش ارزش پول خود را تحت کنترل بگیرند اغلب مجبور می‌شوند دلاری را که به آن احتیاجی ندارند، انباشت کنند. وزیر اقتصاد تایلند می‌گوید، «من قانع شده ام که احتمال زیادی وجود دارد که در بلندمدت ارزش‌دلار کاهش یابد. این بدان معنی است که ما در حال ذخیره‌سازی دارایی‌هایی هستیم که ارزش‌شان در طول زمان کاهش می‌یابد و این اصلا خوب نیست». پس می‌توان گفت که این کشورها در یک دو راهی قرار گرفته‌اند: همچنان که‌دلار آمریکا ذخیره می‌شود، پول‌های دیگر ارزش بیشتری پیدا می‌کنند. زمانی که ارزش این پول‌ها افزایش می‌یابد، صادرات کاهش یافته و این بدان معناست که کشورهای متکی بر صادرات دچار مشکل می‌شوند. بنابراین، این کشورها باید دلار آمریکا را خریداری کنند تا ارزش پول خود را کاهش دهند. وضعیت بدی است. این طور نیست؟
