فريب نخوريد؛يك شبه زيبا نمى شويد

فريب نخوريد؛يك شبه زيبا نمى شويد




http://images.jupiterimages.com/comm...7/22186754.jpgاين روزها زنان و دختران جوان به صورت مكرر و دائمى از مواد آرايشى استفاده مى كنند. مواد آرايشى توسط كارخانه هايى ساخته مى شود كه در تبليغات خود ادعا دارند ساخته هايشان باعث زيبايى و سلامت بيشتر مى شوند. اين تصويرى است كه سازندگان ارائه مى دهند ولى اين مصرف كننده است كه بايد تصميم بگيرد آيا اين مواد آرايشى واقعاً زيبايى و جاودانگى به همراه دارد؟ امروزه مصرف كنندگان مصر هستند تا مواد اوليه ساخته شده مواد آرايشى را بدانند. دكتر عفت السادات فربود - دكتراى داروسازى از دانشگاه علوم پزشكى تبريز و استاديار دانشكده داروسازى دانشگاه علوم پزشكى تهران - در گفت وگويى به اين مبحث نكاتى را در اين زمينه روشن مى كند.

از چه زمانى بشر به سوى مواد آرايشى و استفاده از آن گرايش پيدا كرد؟
از بدو تمدن بشرى لوازم آرايشى و بهداشتى همواره توسط زنان براى بالابردن جذابيت و آراستگى مورد استفاده قرار گرفته است. قدمت استفاده از مواد آرايشى خصوصاً انواع سايه هاى چشم به پنج هزار سال قبل از ميلاد مسيح برمى گردد. استفاده از لوازم آرايشى و بهداشتى به اشكال جديد در اروپا اززمان جنگ هاى صليبى آغاز شد. جالينوس دانشمند يونانى در حدود ۱۵۰ سال قبل از ميلاد مسيح «كلد كرم» را ساخت كه هنوز پس از گذشت قرن ها با كمى تغييرات به عنوان كرم آرايشى و پايه كرم هاى دارويى مورد استفاده قرار مى گيرد.
مواد آرايشى از چه چيزهايى ساخته مى شوند؟
مواد مصرفى در فرآورده هاى آرايشى به چند دسته تقسيم مى شوند: دسته اى از عصاره هاى گياهى و روغن ها كه برخى اثرات دارويى آنها ثابت شده است و البته اثر بسيارى از آنها ثابت نشده است و تنها بر پايه ملاحظات تجربى و ادعاها مصرف مى شوند. دسته ديگر مواد معدنى خصوصاً سيليس، روى، سلنيوم و املاح آلومينيوم كه مورد مصرف قرار مى گيرند و دسته سوم محصولاتى است كه از بفت هاى گياهى و حيوانى استخراج مى شوند، محصولات گرفته شده از ماهى، صدف، حشرات، محصولاتى كه از جداكردن بخش هايى از پوست، مو يا ناخن به دست مى آيد و يا از اجزاى انسانى استفاده مى شود از اين گروهند. بخش بعدى محصولات خالص است اين مواد خالص شده از بفت هاى گياهى و حيوانى هستند كه برخى سابقه مصرف طولانى تر دارند مانند پروتئين ها و ويتامين ها و برخى به تازگى جداسازى و ارائه شده اند و مانند كلاژن، DNA، الاستين و ملانين. دسته بعدى محصولات طبيعى يا مصنوعى تغيير يفته اى هستند كه جهت بالابردن كارايى محصولات فزوده مى شود.
در هنگام خريد مواد آرايشى چه نكاتى را بايد در نظر داشت؟
در انتخاب يك فرآورده آرايشى مسائلى از قبيل: اولويت هاى زيبايى (داشتن آرايش سبك يا غليظ)، نوع احساس مطلوب مورد نظر (مثل نوع عطر)، نوع پوست فرد مصرف كننده (خشك، چرب، معمولى)، شرايط آب وهوايى و محيطى (مثل دما و رطوبت محيط زندگى)، رنگ پوست (سفيد، گندمگون و سياه و ...) محل مصرف فرآورده در روى بدن (دست، صورت، بدن و ...)، شغل (استفاده از حلالها، آلودگى و ...)، سن (جوانى، ميانسالى و پيرى) اهميت دارند و انتخاب بايد براساس موارد بالا انجام گيرد.
چرا روى مواد آرايشى تاريخ انقضا نوشته نمى شود؟
طبق قوانين اداره دارو و غذا (FDA) در آمريكا بر مبناى تعريفى كه براى فرآورده هاى آرايشى و بهداشتى شده نوشتن تاريخ انقضا روى بسته بندى ضرورتى ندارد درحالى كه اتحاديه اروپا براى محصولاتى كه داراى عمر قفسه اى كمتر از ۳۰ ماه هستند نوشتن تاريخ انقضا خصوصاً با عبارت Best used before the end of (بهتر است قبل از تاريخ...) را ضرورى دانسته و براى باقى فرآورده ها الزامى ندارد.

http://images.jupiterimages.com/comm...2/22897252.jpgدر مورد لوازم آرايشى و كشورهاى سازنده آن توضيح بفرماييد؟
نهضت فرآورده هاى آرايشى و مراقبت شخصى در دنياى امروزى يك قطب بزرگ اقتصادى به شمار مى رود. كفى است سرى به فروشگاههاى بزرگ زنجيره اى، داروخانه ها و فروشگاههاى بزرگ و كوچك در سرتاسر دنيا زده شود تا مقدار و چرخش فروش اين فرآورده ها را مشاهده كرد. جهان از نظر كشورهاى سازنده محصولات آرايشى به سه بخش تقسيم مى شود: آمريكا، اتحاديه اروپا و ژاپن. اين سه منطقه بزرگترين توليدكنندگان و صادركنندگان فرآورده هاى آرايشى و بهداشتى هستند. در هر سه منطقه تعريف خاصى براى فرآورده هاى آرايشى و بهداشتى وجود دارد. قوانين، مقررات، كنترل، ثبت، مواد اوليه مجاز در هر منطقه خاص آنجا است. در اتحاديه اروپا بزرگترين سازنده فرانسه بوده است. اعتبار جهانى هر يك از كارخانجات موجود به مؤسسه تحقيقات، بررسى ايمنى، بررسى حساسيت، بررسى كاربرد، انتخاب نوع بسته بندى، ظاهر، رنگ، عطر مطابق با سليقه مصرف كنندگان و در نهايت بازاريابى آنها است. متأسفانه در اكثر موارد مصرف كننده اطلاعات بسيار كمى در مورد مصرف، انتخاب و ارزيابى اين سرى محصولات دارد و در بيشتر مواقع تصميم براى خريد، برمبناى ادعاى فروشنده و شكل ظاهرى بسته بندى و يا توصيه دوستان صورت مى گيرد.
كشور ايران از لحاظ توليد مواد آرايشى و بهداشتى چگونه است و آيا ايران در اين زمينه پيشرفتهايى داشته است؟

صنعت ساخت فرآورده هاى آرايشى و بهداشتى در قبل از انقلاب نظير صنايع دارويى يك صنعت وابسته بود. در سالهاى پس از انقلاب متأسفانه اهميتى به ساخت اين فرآورده ها به صورت اصولى داده نشده و اين اصل فراموش گرديد كه بشراز روز نخست تولد تا آخرين لحظه زندگى خود نياز به استفاده از فرآورده هاى بهداشتى به طور روزمره دارد. صابون، خميردندان، شامپو، ضدفتاب، مرطوب كننده و ... فرآورده هايى هستند كه ما روزانه ناگزير از مصرف آنها هستيم و نبايد به پوست و موى ما آسيبى برسد. صنعت ساخت و فرمولاسيون اكنون سالهاست كه پى به اهميت كيفيت محصولات خود برده و در اين جهت كوشش نموده است. ورود بى رويه فرآورده هاى آرايشى و بهداشتى ازكشورهاى خارجى مزايا و معايب خاص خود را به همراه آورده است. مزيت آن توسعه عرصه رقابت و تلاش درجهت بالابردن كيفيت محصول داخلى بوده لذا محققين داخلى تلاش نمودند كه با به كارگيرى تكنولوژى نوين و آميزه آن با هنر محصولات داخلى را رونق بخشند و عيب بزرگ ورود فرآورده هاى خارجى نداشتن استانداردهاى لازم در كشور براى مقايسه و ارزيابى و كنترل فرآورده هاى فوق است. اكنون در كشور محصولاتى به فروش مى رسد كه دركشورسازنده شناخته شده نيستند و استانداردهاى كشور خود را ندارند.

محصولات زيادى دركشورهاى همجوار و يا در داخل با نام هاى معتبر تقلب مى شوند و از اين نظر آشفته بازارى فراهم شده است. بجاست درهمين جا يادآور شد كه ايمنى و سلامتى محصول آرايشى و بهداشتى در درجه اول اهميت قراردارد و علت آن مصرف روزانه ما بوده است. اگر يك محصول آرايشى و بهداشتى كوچكترين آسيبى به سلامتى انسان وارد سازد تمام آن محصولات بايد جمع آورى و سازنده تحت پيگرد قانونى قرارگيرد. توصيه دوستانه و تخصصى اينجانب اين است كه به جاى استفاده ازمحصولات خارجى كه به سلامتى، كيفيت، اعتبار و شرايط نگهدارى آن اعتمادى نيست از فرآورده هاى داخلى كه توسط آزمايشگاههاى كنترل و ديگر بخش هاى وزارت بهداشت بررسى و ارزيابى مى گردند استفاده شود.

آيا مواد آرايشى از بقاياى جنينى مانند جفت ساخته مى شود و اگر اينگونه است آيا امكان انتقال بيماريهايى نظير هپاتيت و ايدز و... ازطريق بقاياى جنينى و جفت به وسيله مواد آرايشى به انسان وجوددارد؟
جفت لايه تغذيه كننده جنين در رحم مى باشد كه پس ازتولد دورريخته مى شود. بسيارى از كارخانجات از آن براى تهيه مواد آرايشى استفاده مى كنند. البته استعمال آن ممنوع اعلام شده است ولى توليدكنندگان فرآورده هاى آرايشى ادعادارند كه موادموجود درجفت باعث رشد بفتى و برطرف شدن چين و چروك مى شود. درحالى كه تحقيقات نشان مى دهد اين مواد هيچگونه اثر ضد چين و چروك ندارند و فقط اثر مرطوب كنندگى بالايى دارند. سازندگان مواد آرايشى ازجفت، با استفاده از الكل و ساير مواد پاك كننده سعى مى كنند جفت را ازهرگونه آلودگى ميكروبى پاك كنند ولى بايد درنظرداشت اين مواد همانقدر كه ميكروبها را مى كشند اثر سمى روى سلولهاى بدن هم دارند و ازسويى امكان انتقال هپاتيت و ايدز نيز وجوددارد. به طور مثال از آلبومين و كلاژن گاوى در فرآورده هاى آرايشى استفاده مى كنند. گاوهايى كه جنون گاوى دارند امكان انتقال اين بيمارى را به انسان مى دهند.


اhttp://images.jupiterimages.com/comm...2/22897269.jpgستفاده از مواد آرايشى تاچه حدى مجاز است؟
استفاده از مواد آرايشى سليقه اى است ولى اگر كشورهاى شرقى و غربى را با هم مقايسه كنيم مى بينيم كه درمناطق آسيايى مانند كشورهاى عربى، تركيه، ايران و هند بيشتر فرآورده هاى آرايشى رنگى استفاده مى شود.
اما دركشورهاى اروپايى و آمريكايى فرآورده هاى آرايشى بيشتر جنبه مراقبتى از پوست را دارد و بيشتر از تقويت كننده ها، مرطوب كننده ها و جلوگيرى كننده ها از ريزش مو استفاده مى شود.
آيا از كرم پودر و سفيدكننده هاى آرايشى مى توان به جاى كرم ضدفتاب استفاده كرد؟
كرم پودر و سفيدكننده ها داراى تركيبات معدنى مانند اكسيدروى و تيتانيوم هستند كه منعكس كننده نور خورشيدند. بنابراين به عنوان ضدفتاب با SPF پايين يعنى درحد ۱۰-۸: SPF عمل مى كنند ولى بهتر است ابتدا يك لايه ضدفتاب با SPF كه براى شرايط آب و هوايى لازم است ماليده شود و بعد از كرم پودر و سفيدكننده ها استفاده شود. ا
ستفاده از كرم پودر و سفيدكننده ها و ريمل، خط چشم و... چه اثرات منفى روى پوست و چشم دارد؟
اگر در تهيه مواد آرايشى ماده اوليه مشكل داشته باشد فرآورده باعث ايجاد عوارض جانبى خواهدشد. مانند درماتيت پوستى، ريزش مژه ها، سوزش چشم و... بنابراين سلامتى و ايمنى فرآورده اى كه استفاده مى شود در درجه اول اهميت قرار دارد. البته يك سرى فراد نسبت به هر تركيب واكنش تحريكى نشان مى دهند مثلاً با استفاده از لاك ها با رنگ تيره دچار عفونت قارچى و زردشدن ناخن ها مى شوند. لذا اين فراد در استفاده از محصولات آرايشى حتماً با متخصصين پوست و زيبايى مشورت كنند.

آيا مصرف مواد آرايشى در فصل گرما كه تعريق بيشتر است داراى اثرات منفى بيشترى نسبت به فصل سرما است يا بالعكس؟
در فصل تابستان به علت گرما و فزايش تعريق بايد از فرآورده هاى سبك (Light) استفاده كرد كه امكان تعريق و دفع گرماى بدن را فراهم كند. درحالى كه در فصل سرما استفاده از فراورده هاى (heavy) كه با خشكى پوست مقابله كند بيشتر ترجيح داده مى شود. لذا در فصل تابستان مصرف مرطوب كننده ها و در فصل زمستان مصرف نرم كننده ها فزايش مى يابد.
فرادى كه ازمواد آرايشى استفاده مى كنند چه مراقبت هاى ويژه اى را براى پوست درطول شبانه روز بايد انجام دهند؟
افرادى كه از فرآورده هاى آرايشى استفاده مى كنند بايد به عواقب سوء مصرف هرمحصول نيز واقف باشند. مثلاً استفاده مداوم از رنگ موها، فركننده ها و صف كننده هاى مو مى تواند باعث خشكى پوست و مو به علت فزايش PH شود. لذا استفاده از شامپوهاى اسيدى و فرآورده هاى نرم كننده مو دراين هنگام ضرورى است. موبرها همين عمل را در پوست انجام مى دهند و مصرف كرم هاى نرم كننده بايد پس از به كار بردن موبر فزايش يابد.