دیدن زمین از یک گوشه دیگر آسمان
http://www.noojum.com/images/stories...aghale/m43.jpg
اگر دیگر موجودات هوشمند تلسکوپ های بهتر از ما می داشتند، چی اتفاق می افتاد؟ آیا می توانستد زمین را در فاصله چندین سال نوری ببینند؟ یا بصورت دیگر بگویم، چطور اگر ما نشانه های حیات یا موجودات زنده را در یک سیاره دیگر شبیه زمین با همین فاصله که گفتم کشف کنیم؟ در نظر گرفتن این سوالات بسیار جالب است و حالا اطلاعاتی داریم که برای پاسخ به این سوالات به ما کمک می کند. در دسمبر 1990 وقتی سفینه فضایی گالیله در سفر اش بسوی مشتری از کنار زمین عبور کرد، دانشمندان بعضی از ابزار این سفینه را به سوی زمین نشانه گرفتند تا ببیند که خانه کوچک ما از فضا چگونه معلوم می شود. از آنجائیکه میدانستیم موجدات زنده در زمین موجود اند، این آزمایش به ما کمک کرد تا ویژگی های را ایجاد کنیم که در صورت یافتن چنین سیاره ای حیات موجود در آن سیاره را نشان دهد. چطور، اگر آب و هوای زمین نسبت به زمان حال متفاوت بوده؟ آیا می توان باز هم همین ویژگی ها یا نشانه ها را کشف کرد؟
آیا امکان دارد که نشانه های بیولوژیکی یا حیاتی سیارات منظومه های دیگر با هوای سرد تر یا گرمتر نسبت به نشانه های حیاتی روی زمین آشکار تر باشند؟
یک گروه از پژوهشگران در فرانسه بعضی از خصوصیات انباشته شده عصر های مختلف زمین را تحت تحقیق قرار دادند تا این فرضیه را آزمایش کنند. میدانید نتیجه چی بود؟
یکی از موثر ترین ویژگی بدست آمده از پرواز سفینه گالیله از کنار زمین نشان داد که زمین دارای لبه سرخ گیاهی است (یعنی افزایش سریع در بازتاب نور با طول موج 700 نانو متر). این نتیجه نور مرئی و قابل جذب کلوروفیل (ماده سبز گیاهی) بود که بیشتر با نور فراسرخ نزدیک است. تحقیقات سفینه گالیله این شواهد را در سال 1990 کشف نمود.
آقای لوک آرنولد و تیم تحقیقاتی اش در رصد خانه مایکل مقدس در فرانسه می خواست بعضی از پارامتر های اساسی را مشخص کند تا به وسیله آن بتوان سیارات شبیه زمین را بدور یک ستاره دیگر در فاصله های دور از طریق لبه سرخ گیاهی آن سیاره کشف نمود.
تصویر زمین از فضا
در چنین فاصله ای سیاره کشف شده (با نور مرئی )یک نقطه نا مشخص معلوم می شود و اولین سوال مطرح شود، این است که در زوایای مختلف آیا لبه سرخ گیاهی قابل دید دارد یا خیر. به گونه مثال پوشش گیاهی زمین عمدتأ در نیم کره شمالی آن است. اما اگر چنین نیم کره سیاره کشف شده در در برابر زاویه دید ما قرار نداشت، آیا باز هم امکان کشف نشانه های حیاتی در آن است؟ در ضمن به علت تغییرات فصلی، مانند زمستان، پوشش ابری ضخیم و تابستان که نیم کره یک سیاره حاوی نشانه های حیاتی یا گیاهی بیشتر است، امکان رویت چنین خصوصیات باید موجود باشد.
این تیم تحقیقاتی خصوصیات شدید اقلیم چهار گانه را زمین را بکار بردند تا بوسیله جریانات اقلیمی، جریان عمومی اقلیمی را شبیه سازی کنند. این تیم اطلاعات زمان حاضر را با آخرین عصر یخبندان، که حدود 21 هزار سال قبل رخ داد مقایسه نمود. در مقایسه با امروز دما یا حرارت زمین آن زمان 4 درجه سرد تر و اکثر قسمت های نیم کره شمالی هم پوشیده از یخ بود. سپس عصر گرمتر را از (دوره هولوسن – یا گسترش مجدد جنگلها،تنوع گیاهان امروزی)، در 6 هزار سال قبل یعنی زمانی که نیم کره شماری حدود 0.5 درجه گرمتر از امروز بود، بکار بردند. در این دوره سطح ابحار بالا آمد و صحرا های بزرگ افریقا پوشیده از گیاهان بیشتر بود.
با تعجب، پژوهشگران دریافتند که در مقایسه با اقلیم امروزی و حتی در مقایسه با اقلیم گرمتر، در جریان زمستان یک عصر یخبندان، نشانه سرخ گیاهی زیاد کاهش نیافته بود.
پس اگر یک زمین دیگری در آن گوشه های دور وجود دارد، نشانه لبه سرخ گیاهی باید به ما امکان یافتن آن را بدهد. اما برای این کار به تلسکوپ ها و سفینه های بهتری نیاز داریم.
در حال حاضر بهترین امید ما به سفینه کاوشگر سیارات زمینی افق است. سازمان فضایی اروپا یا ایسا نیاز چنین یک ابزار دارد که بنام داروین یاد می شود.
تیم های رهبری کننده این دستگاه ها می گویند که با آشکار سازی حدود دو یا سه ساعت، می توانند سیارات شبیه زمین بدور دیگر ستاره ها را در فاصله 30 سال نوری کشف کنند.
تیم آقای آرنولد می گوید که یافتن نشانه های حیات در این گونه سیاره کمی دشوار است. کشف لبه سرخ گیاهی در این گونه سیارات فقط با تمرکز دید به مدت 18 هفته و با یک تلسکوپ شبیه کاوشگر سیارات زمینی امکان دارد. در ضمن 18 هفته تمرکز یا آشکار سازی یک سیاره بدور یک ستاره دیگر خود یک کار دشوار دیگر است.
پس بلاخره کی می توانیم پوشش گیاهی یک سیاره دیگر را کشف کنیم؟ به نظر میرسد که سفینه کاوشگر سیارات زمینی در سال 2025 به فضا پرتاب شود و احتمال هم دارد که توان انجام چنین کار را نداشته باشد.
تلسکوپ های بلند پروازانه بعدی این قرن مانند تشکیل 150 آینه 3 متری می تواند در 30 دقیقه آنقدر فوتون نور را جذب کند تا گردش سیاره را متوقف سازد و در نتیجه بتواند تصاویری با وضاحت 300 پیکسل را به هزارن پیکسل افزایش بخشد، البته به آرایه های هندسی آن وابسته است.
پژوهشگران می گویند که با چنین سطحی از وضاحت سه بعدی، امکان مشخص ابر ها، ابحار و قاره ها و حتی مناطق پوشیده از گیاه وجود دارد.
نوشته آسمان کابل
