غار کرفتو تخته سياه يادگاري نويس‌ها
غار کرفتو تخته سياه يادگاري نويس‌ها
جام جم آنلاين: غار کرفتو درحالي تخته سياه شده است که يادگاري‌ها بيشتر توسط گردشگران ايراني نوشته شده و براي نوشتن آنها از رنگ يا کندن سنگ استفاده شده است. اين يادگاري‌ها نه تنها چهره اطاق‌هاي دست‌کند را زشت کرده كه باعث تخريب اين اثر ملي نيز شده است.
استفاده از رنگ‌هاي سبز، زرد، سفيد، مشکي، قرمز و نوشته‌هاي به زبان فارسي و انگليسي که عموما اسامي يادگاري نويس‌ها است بدنه ديوار اطاق‌هاي اين غار باستاني را شکل مي‌‌دهد.
نبود مراقبت کافي و عدم حفاظت به موقع از غار کرفتو در استان کردستان، اين غار باستاني که بيش از 10 هزار سال قبل محل زندگي انسان بوده را تبديل به تخته سياهي براي نوشتن يادگاري کرده است. درحال حاضر اطاق‌هاي دست‌کند اين غار باستاني مملو از يادگاري‌هايي است که با رنگ نوشته شده است.
به گزارش خبرگزاري ميراث فرهنگي، غار باستاني کرفتو به عنوان يكي از آثار شاخص و حايز اهميت استان كردستان؛ تحت شماره 330 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده و در طول سال مورد بازديد علاقمندان داخلي و خارجي قرار مي‌گيرد.
اين غار از انواع غارهاي آهكي و طبيعي بوده و به احتمال زياد در دوران سوم زمين شناسي شكل گرفته است. در گذشته بر اثر سكونت اقوام گوناگون تغييرات و دگرگوني‌ها و دخل و تصرفاتي در غار ايجاد شده و فضايي به صورت اطاق‌هاي تودرتو راهرو و دالان عبوري و... به وجود آمده و از اين جهت در ميان غارهاي دست كهن از شهرت خاصي برخوردار است.
به گفته کارشناسان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان کردستان؛ غار کرفتو امروز تبديل به تخته سياهي براي نوشتن يادگاري بدل شده است و جاي جاي آن را با رنگ نوشته‌اند.
يادگاري‌ها بيشتر توسط گردشگران ايراني نوشته شده است و براي نوشتن آنها از رنگ و يا کندن سنگ استفاده شده است. اين يادگاري‌ها نه تنها چهره اطاق‌هاي دست‌کند را زشت کرده باعث تخريب اين اثر ملي نيز شده است.
استفاده از رنگ‌هاي سبز، زرد، سفيد، مشکي، قرمز و نوشته‌هاي به زبان فارسي و انگليسي که عموما اسامي يادگاري نويس‌ها است بدنه ديوار اطاق‌هاي اين غار باستاني را شکل مي‌‌دهد.
غار کرفتو يکي از غارهاي شگفت‌انگيز ايران است. ارتفاع دهانه ورودي غار(دهانه ورودي فعلي) از سر تپه در حدود20 الي 25 متر بوده كه در گذشته راهي نسبتا سخت و دشوار در كمر كوه و صخره بيروني هدايت بازديدكنندگان به داخل غار را به عهده داشت؛ به صورتي‌كه با قرار دادن تعدادي سنگچين و استفاده از پلكان‌هاي چوبي علاقمندان مي‌توانستند با دشواري به داخل راه يابند.
در قسمت جلوي غار چهار طبقه معماري صخره اي و دست كن ايجاد شده كه در هر طبقه علاوه بر ايجاد اطاق‌هاي تو در تو با پنجرهها و نورگيرهايي به فضاي بيروني و درگاهي‌هاي مربوطه، دالانها وراهروهاي عبوري به منظور ارتباط به طبقات پله‌ايي تراشيده شده درسنگ و... حتي اقدام به ايجاد جاي مناسب كلون و چفت و بست پنجرهها و درگاهي‌ها کرده‌اند. تا بيش از پيش امنيت هر قسمت را تامين نمايند و اين موضوع نشان از نوعي معماري پيشرفته و بكارگيري خاص ان دارد.
البته به دليل ريزش‌هايي كه در اثر گذشت زمان در صخره‌هاي بيروني وپيرامون دهانه ورودي در مجموعه معماري صخرهاي غار ايجاد شده، تعداد اطاق‌ها و راهروهاي موجود در كليه طبقات در حال حاضر مشخص نيستند و بنظر مي‌رسد مجموعه معماري صخرهاي و دست ساز غار بسيار گسترده‌تر از وضعيت كنوني آن باشد و آثار اين تخريب‌ها هنوز هم كاملا مشخص و واضح است.
برسي ديواره برخي از اطاق‌هاي طبقات غار و راهروهاي عبوري آنها نقوش از جانوران و گياهان وجود دارد. زيباترين بخش معماري غار طبقه سوم آن است كه علاوه بر دقت تراشيدن و كندن اطاق‌ها فرم خاص سقف‌ها به صورت كماني و ايجاد درگاهي‌ها و پله‌اي آستانه آن در پنجرهها و نور گيرهاي از نظر تزيينات بكاررفته و... از اهميت خاصي برخوردار است و از نظر تزيينات موجود در پنجرهها قابل مقايسه با آثار موجود در معماري نوشيجان تپه همدان از دوران مادهاست.
روي سر در و ورودي يكي از اطاق‌هاي طبقه سوم كتيبه‌اي يوناني وجود دارد كه تا حد زيادي صدمه ديده است. در اين كتيبه از الهه هراكس ياد شده و به همين دليل بسياري اين غار را معبد الهه يوناني نامگذاري كرده‌اند در اين كتيبه امده است «اين خانه هراكس است هر كس در آن وارد شود در امان است.»
وجود اين كتيبه سبب شده تا برخي را بر اين عقيده باشد كه احتمالا اين غار مدتي به صورت موقت مورد سكونت و استقرار سلوكيان (جانشينان پس از اسكندر مقدوني) قرار گرفته كه پس از فتوحات مهرداد دوم اشكاني به سمت غرب ايران حركت کرده اند.
ستون فقرات اصلي غار قريب به 750 متر طول دارد كه در اين مسير پر پيچ و خم دهانه‌ها و دالان‌هاي گوناگوني منشعب مي‌شود و به همين جهت تا كنون كسي قادر به شناسايي تمامي اين مسير‌ها و تهيه نقشه كامل از آن نبوده است.
مسير طبيعي غار در طول خود داراي تفاوت‌هاي بسياري است. به طوري كه در برخي بخش‌ها علاوه بر وسعت خاص دالانها و تالارهاي طبيعي و ارتفع زياد سقف آنها قسمت‌هايي وجود دارد كه بايد به حالت سينه خيز و به دشواري از آنها عبور کرد.
همين وضعيت خاص باعث شده تا افسانه‌ها و داستان‌هاي بسياري در ميان اهالي منطقه وجود داشته باشد و بسياري از طلسم غار و نحوه ايجاد آن سخن به ميان آورند حتي اين امر در نوشته‌هاي مولفين محلي استان تاثير گذارده و به ذكر چنين مطالبي پرداخته اند.
