«مار سرخ» گرگان، كهنتر از ديوار چين

«مار سرخ» گرگان، كهنتر از ديوار چين

جام جم آنلاين: باستانشناسان كشورمان در جديدترين كاوشهاي خود موفق به كشف راز جديدي از ديوار باستاني گرگان شدند كه نشان ميدهد قدمت اين ديوار از ديوار چين نيز بيشتر است.
http://www.jamejamonline.ir/Media/im...0876425682.jpg
ديوار گرگان، يكي از طولانيترين ديوارهاي جهان است كه به آن لقب «مار سرخ» را نيز دادهاند. بنا بر مطالعات هياتهاي باستانشناسي، قدمت اين ديوار به دوران ساساني ميرسد. اين ديوار از آن رو به «مار سرخ» معروف شده كه در ساخت هسته مركزي و قسمتهاي مياني آن آجرهاي سرخرنگ به كار رفته است.

به گزارش روابط عمومي سازمان ميراث فرهنگي، مطالعات روي ديوار گرگان توسط هياتي مركب از باستانشناسان ايراني و باستانشناسان دانشگاههاي ادينبورگ و دورهام صورت گرفته است. باستانشناسان توانستهاند اين نكته را به اثبات برسانند كه توان مهندسي ايرانيان برابر يا حتي بيشتر از توان مهندسي امپراتوري روم در ساختن سازههاي دفاعي بوده است.

در طول خط سير ديوار از ارتفاعات شرقي تا گوميشان و كرانه ساحلي بيش از 30 دژ دفاعي وجود دارد كه محل استقرار سربازان بوده است. ابعاد دژها از 120 در 120 متر تا 240 در 300 متر متغيرند. جوي يا كانال انتقال آبي به عمق 5 متر كه در سراسر ديوار امتداد داشته، آب را به نقاط مختلف آن ميرسانده است. سال 1316، اريك اشميت، خلباني آمريكايي كه با هواپيماي خود از نقاط باستاني ايران عكاسي ميكرد، در منطقه گرگان متوجه وجود ديوار قرمزرنگي شد كه از سمت دريا به طرف كوههاي پيشكمر ميرود. عكسبرداريهاي او اسناد مهمي را براي باستانشناسان بعدي برجاي گذاشت. سال 1350، محمديوسف كياني باستانشناس ايراني با انجام مطالعاتي طول ديوار را در حدود 175 كيلومتر برآورد كرد. پيش از آغاز تحقيقات علمي، برخي ساخت اين ديوار را به اسكندر مقدوني نسبت ميدادند و برخي ديگر آن را متعلق به زمان كوروش هخامنشي يا دوران اشكاني ميدانستند. از اين ديوار در برخي متون به عنوان سد سكندر و سد نوشيروان نيز نام برده شده است. باستانشناسان ميگويند در ساخت اين ديوار عظيم دهها ميليون قالب آجر به كار رفته است. آنها شواهدي از تعداد زيادي كوره و كارگاه ساخت آجر در طول ديوار و در فواصل نزديك به آن يافتهاند كه نشاندهنده يك پروژه صنعتي بسيار بزرگ براي احداث اين ديوار است.

طبق برآوردها، 30 هزار سرباز ميتوانستند در طول ديوار مستقر شوند. باستانشناسان با نمونهبرداري و آزمايش خاكسترها و زغالهاي برجاي مانده در كورههاي آجرپزي، نشان دادند كه قدمت ديوار به قرنهاي پنج و ششم ميلادي ميرسد. با تخمين قدمت ديوار، اكنون راحتتر ميشود به دليل اصلي ساخته شدن آن پي برد: پادشاهان ساساني كه با امپراتوري روم شرقي جنگهاي مداومي داشتند از سوي شمال نيز با تهديد قوم هون (Hun) و ساير اقوام شمالي روبهرو بودند. بنابراين ديوار ميتوانست محل رخنه اين اقوام را به داخل ايران در فواصل كوهستانهاي قفقاز و خط ساحلي درياي مازندران ببندد.