آرامگاه ها ، امامزاده ها و زيارتگاه ها درشهرستان كرمانشاه

مقبره فاضل توني
اين مقبره در كنار پل كهنه كرمانشاه مشرف بر رودخانه قره*سو در سال هاي اخير ساخته شده است . ملا عبدالله بن محمد توني بشر وي از علماء و فقهاي دوره صفويه بوده كه در مشهد مقدس ساكن و به تدريس و ترويج اشتغال داشته است . وي در اواخر عمر به قصد زيارت ائمه عراق از خراسان حركت كرد و در روز 16 ربيع الاول سال 1071 هجري قمري در كرمانشاه دنيا را وداع گفت . شيخ عليخان زنگنه حاكم كرمانشاه نزديك پل كهنه ، وي را دفن نمود و بر روي قبر او بقعه اي بنا كرد كه تا سال هاي اخير سالخوردگان كرمانشاه علايمي از آن به ياد داشتند
امامزاده دده بكتر
اين بنا در جنوب روستاي دده بكتر بانين در بخش دينور واقع شده است . بناي امامزاده از دو قسمت تشكيل شده است . قسمت اول به جمع خانه معروف است ، فضايي است مستطيل شكل كه داراي درگاهي كوتاه ، در جبهه شمالي مي باشد . پس از ورود به جمع خانه در سمت راست ، در اصلي ورود به بقعه قرار دارد . بقعه اصلي شامل اتاقي چهارگوش است كه در وسط آن سنگ قبري به خط كوفي وجود دارد كه متأسفانه به دليل سائيدگي بيش از حد ، خواندن آن ميسر نمي باشد
امامزاده شيرخان
اين امامزاده در شمال روستاي شيرخان در بخش دينور واقع شده است . بناي امامزاده بر روي تپه اي بلند به نام تپه امامزاده از آجر و گچ ساخته شده است . بناي اصلي بقعه از خارج چهار ضلعي و از داخل چهار ايواني است . هر يك از ايوان ها داراي طاق هلالي است . فضاي اصلي بقعه به ابعاد 75/5*75/5 متر است كه بر روي آن گنبدي مدور آجري قرار گرفته است . در داخل بنا ، ضريح مشبك چوبي با سقف مسطح قرار دارد كه در ميان ضريح ، سنگ قبري به طول 27/1 متر و عرض 35 سانتي متر وجود دارد . بر حاشيه اين سنگ قبر ، آيه*الكرسي و بر سطح سنگ صلوات كبير نوشته شده است . ورودي بقعه در ايوان غربي است . در هر يك از ايوان هاي شمالي و جنوبي ، سه طاقچه با طاق هلالي و در ايوان شرقي يك طاقچه و در ايوان غربي دو طاقچه با طاق هلالي وجود دارد . بر بالاي هر يك از ايوان ها نورگيري مستطيل شكل با طاق هلالي است . اين نورگيرها محوطه مركزي بقعه را روشن مي كنند .
بقعه سيده فاطمه
اين مقبره در قسمت شمال غربي ميدان آزادي شهر كرمانشاه واقع شده است . در گذشته اين بقعه به صورت چهار طاق سرپوشيده اي بود كه در سال 1287 ه.ق به طوري كه از كتيبه بنا پيداست ، توسط مصطفي قلي ميرزا فرزند امام قلي ميرزا عمادالدوله والي معروف غرب احداث مي شود . ولي در سال هاي اخير توسط اداره اوقاف تخريب و ساختمان آجري جديدي به جاي آن ساخته شده . اين بقعه يكي از زيارتگاه هاي قابل احترام مردم كرمانشاه به ويژه بانوان بوده است .در داخل اين بقعه دو سنگ قبر موجود است كه نوشته هاي هر دو قبر به خط كوفي است و ارتباط قبرها را به قرون اوليه اسلامي مسلم مي دارد . يكي از قبرها به شيخ علي نامي مربوط است و ديگري كه متعلق به سيده فاطمه مي باشد ، مورخ سال 165 هجري قمري است .
سر قبر آقا
مقبره معروف به سر قبر آقا متعلق به محمد علي فرزند آقا محمد باقر بهبهاني فقيه معروف مي باشد . آقا محمد علي در حدود سال 1188 هجري قمري بر حسب تقاضاي اهالي كرمانشاه به اين شهر آمد و به ترويج مذهب و تدريس علوم اسلامي پرداخت . گذشته از فضايل ، مبارزه هايي كه او با درويشان و مخصوصاً معصوم عليشاه هندي نمود ، موجب شد كه نام وي بلند آوازه گردد .مقبره او امروزه در ميان مردم به قبر آقا شهرت دارد .
گوردخمه سان رستم
اين گوردخمه در 64 كيلومتري جنوب كرمانشاه و به فاصله 10 كيلومتري روستاي بوژان در حاشيه رودخانه جزمان در منطقه جلالوند واقع شده است . گوردخمه مورد بحث به صورت اتاقي است كه در داخل قطعه سنگ بزرگي كنده شده است . اين قطعه سنگ به ابعاد 5/7*6 متر و ارتفاع 5 متر مي باشد . اتاق گوردخمه داراي ورودي به عرض 75 سانتي متر ، عمق 60 سانتي متر و ارتفاع 40/1 متر است . سقف ورودي به وسيله شيارهايي تزئين شده است . اتاق گوردخمه نيز داراي سقفي تقريباً قوسي شكل مي باشد . اين اتاق به طول 20/3 متر و عرض 7 متر و ارتفاع 2 مي باشد . كف اتاق در حدود 20 سانتي متر پائين تر از كف در ورودي است . متأسفانه دلايل محكمي براي تاريخ گذاري اين گوردخمه وجود ندارد معهذا برخي از محققين آن را به دوره ساساني نسبت داده اند