-
تاریخچۀ بانکداری
تاريخچه بانكداري به قرنها قبل از ميلاد مسيح برميگردد. مردم يونان، روم، بابل و چين در معابد خودشان كه در واقع اماكني مورد اعتماد و اطمينان بود، حفظ و نگهداري اموالشان را به روحانيون ميسپردند. پس از آن، مؤسسات خصوصي به فكر افتادند كه جايگاهي براي اعتماد مردم ايجاد بكنند و چون در برابر سپردهاي كه مردم به آنها ميدادند سود ميپرداختند، در يك نوع رقابت با معابد قرار گرفتند.
در ايران قبل از دوره هخامنشي، بانكداري به طرز ابتدايي مرسوم ولي در انحصار معابد وشاهزادگان بود و در زمان هخامنشيان بازرگاني رونق يافت و پول مسكوك رواج گرفت ومعروفترين اين بانكها، بانك اجيبي در بابل بود که بكليه امور بانكي از قبيل قبول سپرده و اعطاي وام و رهن گرفتن املاك مي پرداخت وسرمايه آن براي خريد و فروش منازل، احشام، غلامان كشتي هاي حامل كالا بكار ميافتاد.
دوره جديد بانکداري
دوره جديد بانکداري با پيشرفت تدريجي تجارت و داد و ستد در جهان و كشف مناطق و راههاي دريائي جديد و استقرار روابطبازرگاني بين شرق و غرب شکل گرفت و كم كم دامنه فعاليت اقتصادي از سواحلدرياي مديترانه بهكشورهاي سواحل اقيانوس اطلس گسترش پيداكرد. اين پيشرفت توام با استفاده روز افزون از خدمات بانكي و نتيجتاً ازدياد حرفهبانكداري در كشورهاي مختلف جهان شد. اما در ايران اولين بانك ايراني كه با سرمايهي ايراني شكل گرفت «بانك پهلوي و قشون» بود كه در حال حاضر تبديل به «بانك سپه» شده است، بعد از انقلاب تاريخچهي بانكداري دچار تحول شد و در 17 خرداد ماه سال 1358 شمسي، شوراي انقلاب، نظام بانكداري کشور را ملي اعلام كرد.
بانكداري اسلامي
آنچه در بانکداري اسلامي مدنظر است كارآمدي بانكداري بدون ربا در ايجاد عدالت اجتماعي است. بانكداري اسلامي بايستي اولين هدف نظام اقتصاد اسلام را كه عدالت اجتماعي است تأمين کند.
در ايران به دنبال پيروزي انقلاب اسلامي و برقراري جمهوري اسلامي، لزوم استقرار نظاماقتصاد اسلامي بعنوان يكي از ضرورتهاي اساسي كشور مطرح شد.مهمترين اقدام عملي دراين جهت مي توانست ريشه كن كردن ربا از سيستم بانكي كشور باشد تا بدينوسيله بنيانيك اقتصاد توحيدي مبتني بر قسط و عدل گذارده شود. بهمين منظور پس از انقلاب در سال1358اقداماتي در جهت اسلامي كردن نظام بانكي بعمل آمد، كه اين اقدامات را مي تواندر كوششهاي اوليه براي حذف بهره و برقراري كارمزد در سيستم بانكي و تأسيس بانكاسلامي و توسعه صندوقهاي قرض الحسنه خلاصه نمود
تعدادبانکهاي اسلامي در دنيا ظرف سالهاي 1997 -2004 از 176 به 267 بانک رسيده است. بانک توسعه‌اسلامي idb از اولين بانک هاي اسلامي است که در دسامبر سال1973 به‌عنوان يک مؤسسه‌مالي بين‌المللي تأسيس شد وکار خود را از بيستماکتبرسال 1975 ميلادي بطور رسمی آغاز کرد.
هدف از تاسيس بانک، تسريع توسعه اقتصادي و پيشرفت اجتماعي کشورهاي عضو و جامعه‌هاي مسلمان بر پايه شرع مقدس بود. بر اساس آخرين آمار در سال 2004 دارايي بانکهاي اسلامي با نرخ رشد سالانه 5/23 درصد، از مرز 260 ميليارد دلار گذشت. اين امر حاکي از اين مطلب است که قوانيـن اسلامي مانعي در راه توسعه بانك‌هاي اسلامي نيست و هدف از اجراي ايـن قـوانيـن اجـراي معاملات به صورت مشروع و سالم است.
