فیلم «فرزند صبح» چگونه شکست خورد؟

http://www.iran-iran.ir/wp-content/u...02/afkhami.jpg
بهروز افخمی دست به قلم شد، منتقدان به نقدهای شفاهی بسنده کردند و تهیه کننده فیلم ترجیح داد با خبرگزاری​ها گفت و گو کند تا شاید کمی از بار انتقادات بکاهد.همه این​ها اما یک معنی بیشتر نداشت؛فرزند صبح خیلی زود تر از آنی که می​شد فکرش را کرد به پروژه​ای شکست خورده در سینمای ایران تبدیل شد.
اولین نمایش پس از گذشت ۱۰ سال از آغاز تولید، سرنوشت فیلمی را که می​خواست متفاوت باشد و به یاد ماندنی به تراژدی تلخی تبدیل کرد که بیش از همه طعمش را بهروز افخمی چشید. کارگردان ۵۴ساله سینمای ایران، پیش از اکران فیلم دوبار دست به قلم شده بود و هربار هم خواسته بود که نامش را از روی فیلم بردارند.نوشته بود که این فیلم فیلم او نیست،نه بر تدوینش نظارت داشته و نه بر صدا گذاری​اش، اما پس از گذشت ۱۴۰ دقیقه از پخش اولین نمای فیلم، نام افخمی به عنوان متهم ردیف اول شنیده می​شد.آن هم از زبان تماشاگرانی که داشتند سالن نمایش برج میلاد را ترک می کردند.
زمانی که این پروژه کلید خورد، بدبین ترین آدم​ها هم فکر نمی کردند که چنین سرنوشتی برای آن رقم بخورد. موسسه تنظیم و نشر آثار امام ره تصمیم گرفته بود فیلمی را بر اساس زندگی بنیانگذار انقلاب اسلامی بسازد،اول قرار بود که این فیلم روایتگر دوران رهبری امام باشد،اما افخمی که به عنوان کارگردان انتخاب شد، مسیر داستان تغییر کرد. او رفت سراغ دوران کودکی امام، و فراز​هایی از زندگی ایشان در دهه ۴۰ .
افخمی، کارگردانی شناخته شده بود با آثاری درخور توجه در کارنامه سینمایی اش، هزینه​ها برآورد شده بود و کم و کسری از لحاظ بودجه وجود نداشت. نگارش فیلمنامه بی سرو صدا آغاز شد، همه چیز به خوبی و خوشی پیش رفت تا زمان انتخاب بازیگران. اولین حاشیه​های فیلم مربوط به انتخاب بازیگران بود، اول جمشید هاشم پور برای ایفای نقش امام در سال ۱۳۴۲ انتخاب​ شد، گریم خوب روی صورتش نشسته بود، اما او خیلی زود از این پروژه کنار رفت تا عبدالرضا اکبری بازیگر نقش امام شود.
انتخاب شریفی نیا به عنوان بازیگر نقش حاج احمدآقا و هدیه تهرانی به عنوان بازیگر نقش دایه امام خیلی زود با واکنش​های مختلفی مواجه شد،اما این واکنش​ها و اعتراض​ها نتوانست راه فیلم را سد کند.افخمی می​خواست سنگ تمام بگذارد و از همه امکانات موجود استفاده کند، فیلمبرداری به شیوه سوپر ۳۵ انجام شد، انتشار اولین عکس​ها بلافاصله به خوراک خوبی برای رسانه​ها تبدیل شد، گریم خوب علی اکبری و چهره خندان افخمی هم تا مدت​ها تنها المان​های تصویری بودند که با شنیدن نام فرزند صبح در ذهن​ها نقش می​بستند.
فیلمبرداری کار ادامه یافت،یکی دوسالی با وقفه مواجه شد،تا بازیگر نقش خردسالی امام بزرگتر شود و همه چیز طبیعی ترجلوه کند. به تدریج بحث بین​المللی شدن پروژه هم با دعوت از انیو موریکونه به عنوان آهنگساز جدی شد. کسی که ساخت موسیقی فیلم​هایی چون «خوب،بد،زشت» و « روزی روزگاری امریکا» را درکارنامه​اش داشت.این ماجرا اما در حد خبر باقی ماند وموریکونه به جمع گروه تولید نپیوست.
فیلمبرداری که تمام شد، سیف الله داد معاون سابق سینمایی وزارت ارشاد و کارگردان فیلم​هایی چون«کانی مانگا» و «بازمانده» آستین بالازد و تدوین را آغاز کرد.همه داشتند خودشان را برای شنیدن خبر پایان پروژه آماده می کردند که داد راهی دیار باقی شد. نسخه​ای که سیف الله داد تدوین کرده بود به گفته افخمی ۹۰ دقیقه شده بود. فیلم قرار بود دوبله شود و در خارج از کشور به شیوه دالبی صدا گذاری شود. اما آرام آرام اختلاف بین تهیه کننده و کارگردان آغاز شد. سفر افخمی به کانادا هم عملا نظارت او بر مراحل فنی کار قطع شود و شرف الدین هم کار تدوین مجدد، صدا گذاری و دوبله کار را آغاز کند.
طی ۳ سال گذشته همیشه قبل از آغاز جشنواره فجر، از «فرزند صبح»به عنوان یکی از فیلم​های حاضر در جشنواره نام برده می شد ،اتفاقی که بالاخره در دوره بیست و نهم جشنواره فجر رخداد و آتش اختلاف این دو نفر را شعله ورتر کرد. ماجرا با نامه اول افخمی آغاز شد، نامه​ای که در آن او گلایه​هایش را صریح تر و شفاف تر به زبان آورده بود. بعد که خبر حضور فیلم در بخش مسابقه جشنواره قطعی شد، نامه دوم افخمی این​بار خطاب به دبیر جشنواره فجر(مسعود شاهی) منتشر شد. کارگردان «شوکران » و «عروس» از مسعود شاهی خواسته بود که مانع اکران این فیلم با نام او در جشنواره شود.
او حتی به این نکته هم اشاره کرد که طبق شنیده​هایش این کار اصلا در شان امام نیست.صحبت​های افخمی بدون پاسخ نماند، شرف الدین تاکید کرد که در تدوین به کار داد وفادار بوده​اند و در صدا گذاری و دوبله هم مسائل فنی را رعایت کرده​اند.
نامه​های افخمی اما از سوی برخی« فرار به جلو» تعبیر شد تا عواقب ناشی از شکست پروژه را به گردن نگیرد. در مقابل برخی هم حق و حقوق معنوی او​ را یادآور شدند و نظارت بر مراحل فنی را حق طبیعی کارگردان دانستند. دود آتش این اختلاف دست آخر به چشم هر دو طرف ماجرا رفت. دوشنبه شب، برای عوامل این پروژه، شب تلخی بود. شبی که حتی حضور افخمی در بین اهالی رسانه و پاسخگویی به پرسش​هایشان هم نتوانست ذره​ای از تلخی ماجرا بکاهد.با این حال اما صحبت​های افخمی دونکته مهم داشت،یک این که کل تصاویر گرفته شده توسط او همین​هایی بوده که در تدوین مورد استفاده قرار گ او همین بوده است.
پس از افخمی نوبت به شرف الدین رسید تا در جواب کارگردان فیلم بگوید پروژه از لحاظ مالی سالم بوده و افخمی هم حق ندارد در مورد مسائلی حرف بزند که در حیطه کارگردان نیست.
با اینحال به نظر نمی​رسد که این پایان ماجرا باشد چراکه کارگردان فرزند صبح در گفتگو با خبر اعلام کرده که حالا مشغول نگارش سومین و آخرین نامه در مورد فیلم فرزند صبح است و می​خواهد همه ناگفته​ها را بر زبان بیاورد.