برای زیباتر شدن عجله نکنید
این سکه هم دو رو دارد
زیبایی
انسان رو به تکامل است و خواسته‌ها و نیازهایش هم کامل‌تر از مثلا 50 سال پیش شده. آن موقع اگر برای سفری، یک ماه زمان لازم بود امروزه یک ساعت است. و کسی حاضر نیست این سفر را حتی در مدت چندین ساعت طی کند و خیلی ها از آن صرفنظر خواهند کرد. در سال‌های گذشته فقط افرادی که مشکلات جدی در ظاهر و اندامشان داشتند مراجعه می‌کردند. اما حالا اگر آقایی گوش‌های بزرگ و بیرون آمده دارد نیز به پشتوانه پیشرفت علوم درخواست جراحی می‌کند.
چرا زیبایی؟
امروزه بسیاری از افراد خواهان جراحی زیبایی هستند و شمار آن به دلایل فشار اجتماعی و رسانه‌های دیداری رو به افزایش است. جراحی پلاستیك، لیپوساكشن و بینی از متداول‌ترین جراحی‌ها در بین مردم است. افرادی كه به این جراحی ها تن می‌دهند معتقدند كه این كار باعث بهبود عزت نفس و شادی درونی‌شان می‌شود. اما این یك روی سكه است، زیرا برای برخی دیگر، جراحی زیبایی می‌تواند منجر به مشكلات هیجانی فراوانی شود. برخی افراد به جراحی زیبایی خوب عكس‌العمل نشان می‌دهند و از نظر روان آماده‌ترند، در حالی كه برخی دیگر این‌گونه نیستند.
اغلب افراد معتقدند كه ظاهر جوان، شانس آنها را برای به دست آوردن شغل مناسب و پردرآمد افزایش می‌دهد. این مسئله به ویژه در مورد بازیگران سینما، مدل‌ها، سیاستمداران و مجری‌های مشهور تلویزیونی صحت دارد. به این ترتیب، این افراد نامزدهای مناسبی برای عمل جراحی هستند.
دکتر مظاهری، روان پزشک معتقد است حدود20درصد افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام می‌دهند مبتلا به اختلالات روان نژندی مانند اضطراب، وسواس و افسردگی و حدود 70 درصد نیز مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت وسواسی هستند و فقط10درصد اعمال جراحی ناشی از حالت واقعا غیرطبیعی بینی است. به‌طور قطع باید پیش از اقدام به این عمل از مشاوره یک روان‌پزشک بهره گرفت.
از نظر شخصیتی نیز اغلب افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام می‌دهند، ویژگی‌های وسواسی بارزی دارند و در درجه دوم، افراد دارای شخصیت خودشیفته که کمال‌گرایی آنها متمرکز به خود و با هدف افزایش جذابیت است، این اعمال را انجام می‌دهند.
زیرا این افراد قبل از عمل در ارتباط میان فردی دارای مشکل هستند، اغلب گوشه‌گیر و افسرده هستند، نسبت به ناراحتی‌های خود بصیرت و بینش کافی ندارند، ناراحتی خود را به اشتباه به ظاهر خود نسبت می‌دهند و با عمل جراحی زیبایی برای از بین بردن آن اشکال اقدام می‌کنند. از نظر شخصیتی نیز اغلب افرادی که جراحی زیبایی بینی انجام می‌دهند، ویژگی‌های وسواسی بارزی دارند و در درجه دوم، افراد دارای شخصیت خودشیفته که کمال‌گرایی آنها متمرکز به خود و با هدف افزایش جذابیت است، این اعمال را انجام می‌دهند. در روان‌پزشکی اختلالی به نام بدشکلی بدن وجود دارد که نوعی اختلال شبه جسمی (سوماتوفرم) است و یک احساس ذهنی مداوم درباره زشت بودن برخی از جنبه‌های ظاهر یا چهره در افراد وجود دارد، با وجود اینکه ظاهر آنها طبیعی و یا تقریبا طبیعی است. اساس این اختلال، باور یا ترس قوی بیمارگونه است از اینکه ظاهر جذابی ندارد و یا حتی نفرت‌انگیز است. این افراد بیشتر به متخصصان پوست یا جراحان پلاستیک مراجعه می‌کنند تا روان‌پزشکان. علایم این بیماری عبارتند از باور یا هذیان واضح انتساب (اغلب درباره توجه دیگران به عیب ادعایی بدن)، اجتناب از آینه و سطوح شفاف و یا برعکس، نگاه کردن بیش از حد در آینه و کوشش برای پنهان کردن نقص فرضی (با آرایش یا تغییر لباس).
خودپنداره
درمان از طریق روش‌های جراحی یا درمان‌های پوستی تقریبا بدون استثنا ناموفق است. به همین علل، چنین افرادی پس از عمل نیز دچار مشکل خواهند بود و چه بسا پس از عمل جراحی، بینی آنها وضعیتی بدتر از قبل پیدا می‌کند و افسردگی آنها را افزایش می‌دهد.
بسیاری از افراد هستند كه جراحی زیبایی انتخاب خوبی برای آنها نیست. مثال معروف آن بیماری است كه انتظارات زیادی از وضع ظاهری خود دارد و معتقد است باید بعد از عمل، زندگی اجتماعی‌اش در حد وسیعی بهتر شود، اما در واقع این عقیده می‌تواند منجر به سرخوردگی شدید او شود. حال به برخی از افرادی كه نامزد مناسبی برای جراحی نیستند اشاره می‌شود:
1ـ آرمانگرا: این شخص انتظارات غیر واقع‌گرایانه‌ای از جراحی دارد، مثلاً شخصی كه معتقد است بعد از جراحی دارای ظاهری كاملاً جوان می‌شود یا شخصی كه به خود به عنوان فردی پرآوازه و مشهور نگاه می‌كند.
2ـ آشفته: این شخص در بحران به سر می‌برد و نیازمند ثبات و آرامش است. مثلاً عزیزی را از دست داده، طلاق گرفته یا مورد طرد واقع شده است. تمام این موارد مثال‌هایی از «فقدان» هستند، ولی شخص فكر می‌كند كه جراحی زیبایی می‌تواند غم و اندوه او را از بین ببرد.
3ـ بی‌ثبات: این شخص ممكن است از نظر روانی بی‌ثبات، دارای اختلال شدید شخصیتی و یا روان‌پریش باشد. جراح ممكن است حس كند كه این فرد «عجیب» است، اما چون در زمینه‌های روان‌پزشكی آموزش ندیده، شاید به این مسئله پی نبرد. خوشبختانه اكثر جراحان به این مسئله واقف هستند و جراحی خود را تا زمان درمان این افراد به تعویق می‌اندازند.
4ـ بلندپرواز: این فرد مدام از این جراح به آن جراح مراجعه می‌كند تا دقیقاً آنچه را دوست دارد بشنود. دوست ندارند كه جراحش برخلاف چیزی كه مدنظرش است سخن بگوید. شخصی كه وسواس دارد معتقد است كه نقصش را كسی غیر از خودش نمی‌تواند ببیند. مثال دیگری كه می‌توان آورد فردی است كه خواستار عملی است كه انجام آن امكان‌ناپذیر است یا عملی كه تهدیدی جدی برای سلامت جسمانی او به همراه دارد.
تصویری كه از خودمان داریم با نوع نگاه دیگران به ما تعیین نمی‌شود، بلكه به این بستگی دارد كه ما خودمان را چگونه می‌بینیم. افرادی موفق هستند كه در زندگی برای آنچه كه خود فكر و عمل می‌كنند بیشتر از موارد تحمیلی ارزش قائلند.
5ـ شیفته: این فرد جراحی را به خاطر فرد دیگری می‌خواهد. امیدوار است كه با عمل زیبایی بتواند مورد قبول و تأیید دیگران قرار گیرد. مثلاً خانمی كه همسرش به او گفته اگر این‌گونه باشی، من تو را دوست خواهم داشت. فرد شیفته نمی‌تواند درك كند كه عمل جراحی نمی‌تواند شخصیت همسر او را تغییر دهد، زیرا اگر همسر او قبل از جراحی احساس رضایت از قیافه او نداشته باشد، چه تضمینی وجود دارد كه بعد از عمل این احساس حاصل شود.
خصوصیات یک بیمار مناسب اول این است که از سلامت روح و روان برخوردار باشد یعنی دم‌دمی مزاج نباشد، بداند که چه می‌خواهد. دوم اینکه عضو مورد درخواست او قابل اصلاح باشد و به قولی به درد عمل کردن بخورد. سوم اینکه تمایلات او منطقی باشد و در گفتگو با پزشک جراح پلاستیک خوب گوش کند تا متوجه شود در چه راهی قدم خواهد گذاشت. اگر تمایل او صرفا به خاطر شبیه شدن به فردی موفق است، او را قانع می‌کنیم که به جای شبیه کردن بینی یا لبت به او، شبیه به او تلاش کن. یا اصلا برو خوب مطالعه کن، ببین آیا فرد مورد نظرت موفق است؟
واقع‌گرا باشید
شما باید به برخی از سؤالات پاسخ دهید: چه دلایلی برای جراحی دارید؟ چه عضوی از بدنتان را می‌خواهید عمل كنید؟ چه انتظاری (جسمانی و هیجانی) از عمل زیبایی دارید و چه فكری باعث شده كه به این نتیجه برسید با جراحی زیباتر می‌شوید؟
مخاطرات بعد از عمل
افراد بسیاری از افسردگی بعد از عمل جراحی بی‌خبر هستند. افسردگی می‌تواند بلافاصله بعد از عمل اتفاق بیفتد و هفته‌ها و حتی ماه‌ها ادامه پیدا كند. برخی تأثیرات موقتی بعد از عمل نظیر ورم و كبودی عضو عمل شده می‌تواند افسردگی را تشدید كند. درد شدید پس از عمل نیز می‌تواند در تشدید افسردگی افراد سهیم باشد. بسیار مهم است كه از بیمار حمایت روانی به عمل آید و هیچ قضاوتی در مورد ظاهر او با قبل از عملش انجام نشود.
سخن آخر
شكی نیست كه در جامعه امروز ما به دلایل متعدد، از جمله رسانه‌های جمعی و تأكید بر برخی از استانداردها وضع ظاهر از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار شده است و باز شكی نیست كه جراحی زیبایی می‌تواند به ما كمك كند تا در بعضی از جنبه‌های ظاهری‌مان بهبود حاصل شود.
