آخرین نقشه های ایران قبل از جدا شدن از سرزمیهای تاریخی
( قسمت های رنگی ، مرز ها و شهرهای ایران زمین هستند )
با توجه به تهدید های مرزی موجود علیه تمامیت ارضی ایران بد نیست به این نكته اشاره كنیم كه سرزمین كنونی ایران، تنها سی درصد از ناحیه‌ای وسیع است كه در تاریخ با نام‌های "ایران‌زمین" ،"ایران‌بزرگ " یا "ایرانشهر" و در جغرافیا با نام "فلات ایران" شناخته می شود. ترفند ها و دسیسه های بیگانگان و سستی پادشاهان بی كفایت گذشته بخش های زیادی از این سرزمین كهن را در طول فاصله كوتاه 196 ساله از ایران بزرگ جدا نمود كه مروری بر چگونگی هر یك از این جدایی ها به رغم تلخی بسیار برای میهن گرایان ایرانی جهت الزام جدیت و حساسیت ما دست كم برای حفظ سرزمین های باقیمانده موجود بسیار آموزنده خواهد بود ...
گستره سرزمین‌های جدا شده از ایران در قراردادهای تركمانچای، گلستان، آخال، پاریس و... به قرار زیر است:
سرزمین های جدا شده قفقاز بر اساس قرارداد های گلستان و تركمانچای با روسیه (1813 و 1828 میلادی) :
آران و شروان: ۸۶۶۰۰ كیلومتر مربع؛
ارمنستان: ۲۹۸۰۰ كیلومتر مربع؛
گرجستان: ۶۹۷۰۰ كیلومتر مربع؛
داغستان: ۵۰۳۰۰ كیلومتر مربع؛
اوستیای شمالی: ۸۰۰۰ كیلومتر مربع؛
چچن: ۱۵۷۰۰ كیلومتر مربع؛
اینگوش: ۳۶۰۰ ;كیلومتر مربع
جمع كل: ۲63700 كیلومتر مربع
سرزمین‌های جدا شده ایران شرقی بر اساس پیمان پاریس و پیمان منطقه ای مستشاران انگلیسی :
هرات و افغانستان: ۶۲۵۲۲۵ كیلومتر مربع؛
بخش‌هایی از بلوچستان و مكران: 3۵۰۰۰۰ كیلومتر مربع؛
جمع كل: ۹۷۵۲۲۵ كیلومتر مربع
سرزمین‌های جداشده ورارود (ماوراءالنهر) بر اساس پیمان آخال با روسیه(1881 میلادی) :
تركمنستان: ۴۸۸۱۰۰ كیلومتر مربع؛
ازبكستان: ۴۴۷۱۰۰ كیلومتر مربع؛
تاجیكستان: ۱۴۱۳۰۰ كیلومتر مربع؛
بخش‌های ضمیمه شده به قزاقستان: ۱۰۰۰۰۰كیلومتر مربع؛
بخش‌های ضمیمه شده به قرقیزستان: ۵۰۰۰۰ كیلومتر مربع؛
جمع كل: 1226500 كیلومترمربع
سرزمین های جداشده جنوب خلیج فارس بر اساس پیمان منطقه ای مستشاران انگلیس
امارات: 83600كیلومتر مربع
بحرین: 694 كیلومتر مربع
قطر: 11493كیلومتر مربع
عمان: 309500كیلومتر مربع
جمع كل: 405287كیلومتر مربع
مساحت سرزمین‌های جدا شده از ایران درونی به همراه دو سوم كردستانات (كه در دوره صفویه به اشغال عثمانی در آمد و بعدها در بین سه كشور تركیه، عراق و سوریه تقسیم شد) به مساحت تقریبی 200000 كیلومتر مربع و نیز عراق به مساحت 438317 كیلومتر مربع. در جمع حدود 5/3 میلیون كیلومتر مربع بالغ می شود كه این مقدار تجزیه برای یك كشور در كل تاریخ ایران و دنیا بی سابقه است !
