آشنایی با داروی سفیکسیم (Cefixime)

سفیکسیم، یک آنتی بیوتیک نیمه سنتتیک و ازجمله سفالوسپورینهای نسل سوم می باشد، که به صورت خوراکی مصرف می شود و به فرمهای قرص(mg 200 ، mg 400) و سوسپانسیون (mg5/ml100) در دسترس می باشد.

فارماکوکینتیک:
سفیکسیم به میزان مناسب (۴۰ تا ۵۰ درصد) توسط دستگاه گوارش جذب می شود، غلظت حداکثر بین دو تا پنج ساعت بعد از دریافت دوز به دست می آید. حدود ۶۵ درصد به پروتئین متصل می شود. حدود ۵۰% از دارو بدون تغییر از ادرار طی ۲۴ ساعت، دفع می شود. نیمه عمر دارو در سرم حدود ۳ تا ۴ ساعت است. اما (در افراد سالم) تا ۹ ساعت هم دیده شده است. در افراد مسن و افرادی با نارسایی کلیوی باید تنظیم دوز انجام شود.
اندیکاسیونهای درمانی (موارد مصرف):
به منظور کاهش گسترش باکتریهای مقاوم به دارو و حفظ کارائی سفیکسیم و دیگر داروهای ضدباکتریائی، سفیکسیم می بایست تنها جهت درمان یا پیشگیری از عفونتهائی که قطعا و یا نزدیک به یقین توسط باکتریها ایجاد شده است بکار رود. همانند سایر سفالوسپورینها، عملکرد باکتریوسیدال سفیکسیم ناشی از اثر ممانعت کنندگی آن بر روی سنتز دیواره سلولی می باشد. سفیکسیم در حضور آنزیمهای بتالاکتاماز بسیار پایدار است. درنتیجه، بسیاری از ارگانیسمهای مقاوم به پنی سیلین و برخی از سفالوسپورینها به علت دارا بودن بتالاکتاماز، احتمال دارد به سفیکسیم حساس باشند
گونه های باکتریایی معمول حساس به سفیکسیم:
باکتریهای هوازی گرم مثبت:
Streptococcus pneumonia (حساس به پنی سیلین)
Streptococcus pyogenes
باکتریهای هوازی گرم منفی:
Escherichia coli
Haemophilus influenza
Klebsiella species
Moraxella catarrhalis
Proteus mirabilis
Neisseria gonorrhoeae
گونه های باکتریایی مقاوم به سفیکسیم:
Clostridium difficile
Bacteroides fragilis
Enterococci
Pseudomonas species
Staphylococcus aureus
Streptococcus pneumonia (مقاوم به پنی سیلین)
کاربرد سفیکسیم می بایست به عفونتهائی که ارگانیسم عامل آن مشخص و به عوامل ضدباکتریائی دیگر مقاوم است اختصاص داده شود و یا زمانیکه درمان با سایر عوامل ضدباکتریائی معمول خطرناک باشد و یا امکانپذیر نباشد.
از جمله عفونتهائی که برای درمان آنها می توان از سفیکسیم استفاده کرد عبارتند از:
- تشدید حاد برونشیت مزمن ناشی از Streptococcus pneumonia و Haemophilus influenza
- پنومونی
- عفونت مجرای ادراری تحتانی
- عفونت مجرای ادراری فوقانی
همینطور در درمان:
- عفونت گوش میانی
- سینوزیت
- فارنژیت
- تانسیلیت
- عفونتهای ناشی از سالمونلا و شیگلا
- سوزاک غیر پیچیده ناشی از Neisseria gonorrhoeae
همچنین از این آنتی بیوتیک می توان جهت پیشگیریاز ایجاد عفونتدر افرادیکهتحتعملجراحیقرار گرفتهاند یا بههر علتیمستعد عفونتهستند، استفادهکرد.
توجه: از سوسپانسیون خوراکی سفیکسیم جهت درمان عفونت گوش میانی استفاده کنید زیرا سطح خونی بالاتری از دارو را ایجاد می کند.
دوز مصرفی سفیکسیم
بالغین: دوز پیشنهادی برای بالغین ۴۰۰-۲۰۰ میلی گرم روزانه با توجه به شدت عفونت می باشد، که به صورت تک دوز و یا دو دوز جداگانه تجویز می شود.
سالخوردگان: برای بیماران سالخورده احتمال دارد دوز مشابه با دوز پیشنهاد شده برای بزرگسالان تجویز شود البته می بایست عملکرد کلیه ها بررسی شود و در صورت وجود اختلالات کلیوی شدید تنظیم دوز صورت گیرد.
نوجوانان بالاتر از ۱۲ سال: در مورد این گروه از افراد دوز مشابه با دوز پیشنهاد شده برای بزرگسالان تجویز می شود.
کودکان بین سنین ۶ ماه تا ۱۱ سال: پیشنهاد می شود که برای این دسته از افراد سفیکسیم به صورت سوسپانسیون خوراکی تجویز شود، زیرا ۲۰۰ میلی گرم سفیکسیم برای این گروه سنی مناسب نمی باشد. دوز پیشنهادی برای کودکان در این گروه سنی ۸ میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم وزن بدن روزانه، به صورت تک دوز یا دو دوز جداگانه می باشد.
نوزادان کمتر از ۶ ماه: ایمنی و کارائی سفیکسیم در نوزادان کمتر از ۶ ماه هنوز مشخص نشده است.
دوز مصرفی سفیکسیم در بیماران مبتلا به نارسائی کلیوی:
سفیکسیم ممکن است با وجود اختلالات کلیوی در بالغین، نیز تجویز شود. در این صورت، در مورد بیماران با mg/min 20 Cratinin Clearance، دوز و زمانبندی نرمال سفیکسیم پیشنهاد می شود. در بیمارانی که mg/min 20 Cratinin Clearance باشد نباید دوز مصرفی از ۲۰۰ میلی گرم تجاوز کند. دوز و رزیم برای بیمارانی که تحت دیالیز ambulatory peritoneal مزمن یا همودیالیز می باشند، می بایست مشابه با دوز پیشنهاد شده برای بیماران دارای min 20 Cratinin Clearance باشد.
اطلاعات کافی در مورد مصرف سفیکسیم در گروه سنی نوجوان و کودکان با نارسائی کلیوی وجود ندارد. مصرف سفیکسیم در این گروه از بیماران توصیه نمی شود.
تداخلات داروئی:
غلظت خونی کاربامازپین را زیاد می کند.
مصرف همزمان با وارفارین باعث افزایش زمان پروترومبین (PT) می شود.
تداخلات با تستهای آزمایشگاهی:
ممکن است منجر به نتیجه مثبت کاذب در تست قند خون شود (بر روشهای آنزیمی اثری ندارد).
ممکن است منجر به مثبت کاذب در تست کتونوری و کومبس مستقیم شود.
هشدار:
کشتها و آزمایشات حساسیت آنتی بیوتیکی مناسب باید جهت تعیین اگانیسم عامل و حساسیت آن نسبت به سفیکسیم صورت پذیرد. اگرچه ممکن است در ضمن آماده شدن جواب آزمایش درمان با سفیکسیم آغاز شود، ولی چنانچه مشخص شد ارگانیسم عامل مقاوم به سفیکسیم است، درمان با سفیکسیم می بایست متوقف شود و یا داروی جایگزین مناسب به کاربرده شود.
قبل از درمان با سفیکسیم باید از بیمار سوالات دقیقی صورت پذیرد، به منظور اطمینان از اینکه آیا بیمار سابقه واکنشهای hypersensitivity نسبت به سفالوسپورینها، پنی سیلین و دیگر داروها را دارد یا نه. چنانچه این محصول برای بیماران حساس به پنی سیلین تجویز شود باید احتیاط لازم صورت گیرد، زیرا cross hypersensitivity در میان آنتی بیوتیکهای بتالاکتام اثبات شده است و احتمال وقوع آن در ۱۰ درصد بیماران دارای زمینه حساسیت به پنی سیلین وجود دارد. چنانچه یک واکنش آلرژیک نسبت به سفیکسیم رخ دهد، می بایست از ادامه درمان با این دارو خودداری شود.

درمان با آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف از جمله سفیکسیم فلور نرمال کلون را تغییر می دهد و احتمال دارد منجر به رشد زیاد کلستریدیومها شود. مطالعات نشان می دهد که توکسینی که توسط Clostridium difficile تولید می شود، عامل اصلی اسهال شدید مرتبط با آنتی بیوتیک از جمله Pseudomembranous Colitis می باشد. علائم Pseudomembranous Colitis احتمال دارد در ضمن درمان یا بعد از درمان آنتی بیوتیکی رخ دهدو ممکن است رنج حساسیت از خفیف تا شدید باشد. موارد خفیف آن تنها با قطع دارو برطرف می شود و در مواردیکه رنج علائم از متوسط تا شدید باشد می بایست مایعات، الکترولیتها و مکملهای پروتئینی تجویز شود. چنانچه Pseudomembranous Colitis بعد از قطع دارو بهبود نیابد و یا علائم شدید باشد، ونکومایسین خوراکی، داروی انتخابی برای Pseudomembranous Colitis ناشی از مصرف آنتی بیوتیک می باشد.
تجویز سفیکسیم در نبود یک عفونت باکتریائی اثبات شده، به عنوان یک عامل پیشگیری کننده نه تنها سودی برای بیمار ندارد، بلکه خطر افزایش باکتریهای مقاوم را بالا می برد به عبارت دیگر، احتمال ظهور ارگانیسمهای مقاوم که ممکن است بارشد بالا نیز همراه باشد وجود دارد، بویژه در طی درمان طولانی مدت، که می بایست بیمار مورد بررسی دقیق قرار گیرد. چنانچه superinfection در طی درمان رخ دهد راه حل مناسب باید اتخاذ شود.

سفیکسیم همون آنتی‌بیوتیک معروفه که برای عفونتای باکتریایی مثل گلودرد، عفونت ادراری یا حتی عفونت گوش تجویز میشه. خیلی قوی کار می‌کنه، ولی باید دوره‌اش رو کامل کنی، حتی اگه حس کردی بهتر شدی، چون اگه نصفه رهاش کنی، باکتریا قوی‌تر برمی‌گردن! ������ یه نکته دیگه هم اینکه ممکنه بعضیا باهاش دل‌درد یا اسهال بگیرن، پس بهتره بعد غذا بخوریش. دقیقاً مثل طراحی سایت پزشکی که باید اصولی جلو بری تا سایت درست کار کنه، اینجا هم باید با دقت و طبق نسخه پزشک عمل کنی تا دارو حسابی اثر بذاره و سریع‌تر خوب بشی. ✨������