بهاره رهنما و 3 زن قاتل

«ساناز بیان» کارگردان مطرح تئاترنمایش «عامدانه، قاتلانه، عاشقانه» را به روی صحنه برد. این نمایش داستان زندگی سه زن قاتل را حکایت می کند. به همین بهانه با «بهاره رهنما» بازیگری که در این نقش، ایفاگر نقش این زن است از منظری متفاوت به گفتگو نشستیم.

قتل روی صحنه تئاتر آن هم سه بار و توسط سه زن سوژه ای نیست که به راحتی هر کارگردانی بتواند از کنار آن عبور کند چرا که در دل هر یک از این قتل ها انگیزه های بسیار نهفته است. اینکه چه اتفاقی رخ می دهد که یک زن پا روی لطافت های زنانه اش می گذارد و دست هایش را به خون آلوده می کند.«ساناز بیان» کارگردان مطرح تئاتر با هوش و جسارت کم نظیر دست به این کار زد و با ظرافت و دقت خاصی نمایش «عامدانه، قاتلانه، عاشقانه» را به روی صحنه برد. این نمایش داستان زندگی سه زن قاتل را حکایت می کند. در یکی از قسمت های این نمایش به زندگی زنی می پردازد که در لحظه های آخر از اعدام بازمی گردد و توسط خانواده مقتول بخشیده می شود.به همین بهانه با «بهاره رهنما» بازیگری که در این نقش، ایفاگر نقش این زن است از منظری متفاوت به گفتگو نشستیم که در ادامه آن را می خوانید، گفتگویی که محور اصلی آن در مورد زنان قاتل است و بهاره خانم به کالبدشکافی چرایی آن پرداخته است.از کودکی باید حواس مان باشد
با توجه به نگاه روانشناسانه ای که این نمایش داشته آیا به نظرتان توانسته در لایه های زیرین خود به افراد و خانواده ها هشدار دهد؟
- خوشبختانه این موضوع با ظرافت خاصی اتفاق افتاده و تک تک کاراکترها به خوبی شخصیت پردازی شده اند، به گونه ای که مخاطب می تواند با لایه های زیرین این شخصیت ها آشنا شود و از همه مهمتر به این نکته پی ببرد که نقش خانواده و البته جامعه در رشد افراد به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی بسیار پررنگ است و در این دوران اگر مواظب برخی از اتفاقات نباشیم ممکن است در آینده دچار مشکل شویم. چون من خودم مادر یک دختر نوجوان هستم بسیاری از این مسائل را با تمام وجودم لمس کرده ام و سعی داشتم با بازی در این اثر به نوعی به خانواده ها هشدار دهم و سطح آگاهی آنها را در برخورد با فرزندانشان افزایش دهیم.http://www.beytoote.com/images/stori.../new09-247.jpg
نقش زن قاتل
در تئاتر «عامدانه، قاتلانه، عاشقانه» که مدتی قبل روی صحنه رفت شما ایفاگر یک نقش متفاوت بودید و نقش یک زن قاتل را با پیچیدگی های شخصیتی بسیار ایفا کردید کمی در مورد بازی در این اثر صحبت کنید؟
- این تئاتر براساس مستندات زندگی سه زن ایرانی بود که در زندگی شان مرتکب قتل می شوند. این نمایش در سه پرده به روی صحنه رفت. در دو قسمت اول زن ها سرنوشت شان به اعدام منتهی می شود اما زن سوم که نقش آن را من ایفا می کنم شامل عفو می شود و از مجازات اعدام می گریزد.ظاهرا تمام شخصیت های این نمایش و اتفاقاتی که در آن رخ داده واقعی است؟
- همینطور است منتهی چون به لحاظ بار حقوقی ما نمی توانستیم از اسم این افراد استفاده کنیم نام آنها و مکانی را که اتفاقات در آن رخ داده، تغییر دادیم ولی خب با تمام این تفاسیر اگر مخاطبی اخبار حوادث آن دوره را دنبال می کرد به نوعی متوجه هویت واقعی این افراد می شد.معمولا کم رخ می دهد که یک تئاتر آن هم از جنس زنانه به موضوع قتل بپردازد، چه شد که تصمیم گرفتید در نمایشی با این سوژه نقش آفرینی کنید؟
- همواره سعی کرده ام وارد جریانات فمینیستی نشوم و صرفا مسائل را از زاویه زنانه در نظر بگیرم. منتهی اگر ناخودآگاه به مسائل زنان در نوشته و یا آثار نمایشی ام بیشتر پرداخته ام به این دلیل است که من فضای زنانه را بیشتر می شناسم و موضوع و مشکلات آنها را با همه وجودش لمس کرده ام. در مورد این نمایش هم همینطور بوده و کارگردان و در نهایت بازیگران سعی کردند بیشتر نگاه صرفا زنانه ای به این موضوع داشته باشند و مسائل را از بعد آسیب شناسانه زنانه مورد آنالیز قرار دهند.جالب است که سعی کردید مسائل را از زاویه آسیب شناسانه مورد آنالیز قرار دهید؟
- بله، این برای اولین بار است که در یک نمایش سعی شده تا اینگونه مسائل از بعد آسیب شناسی مورد بررسی قرار گیرد، این که یک فرد ممکن است در دوران کودکی و نوجوانی چه مشکلاتی را پشت سر بگذارد که در نهایت در بزرگسالی اش بر اثر موقعیتی که پیش رویش قرار می گیرد دست به انجام چنین کاری بزند با وجود اینکه زمان این تئاتر 110 دقیقه است اما کلیت کار به گونه ای طراحی شده که در آن مخاطب درگیر زندگی این سه زن می گردد و آن تلنگری که باید به تماشاچی زده می شود.ریشه بیشتر قتل ها فقر است
اگر اشتباه نکنم شما در کنار سایر رشته هایی که تحصیل کرده اید رشته حقوق را هم به شکل آکادمیک فرا گرفتید. این موضوع روی دیدگاه شما در ایفای این نقش تاثیر نداشت؟
- به نکته خوبی اشاره کردید چرا که به واسطه تحصیلاتم در این حیطه به این موضوع پی بردم که اکثر قتل هایی که در ایران توسط زنان انجام می شود ریشه در فقر دارد! چرا که همانطور که حضرت علی (ع) فرمودند: «فقر از در که بیاید عشق از پنجره بیرون می رود» به همین خاطر بیش از 80-70 درصد از زنانی که در ایران مرتکب قتل می شوند، به دلیل مشکلات اقتصادی بوده و تنها عده کمی از آنها به بیماری روحی، روانی مبتلا بوده اند که خود این نکته گواه این موضوع است که ما باید مسائل اقتصادی را در چارچوب خانواده ها جدی تر بگیریم.http://www.beytoote.com/images/stori.../new09-246.jpg

نکته قابل تاملی که در مورد کاراکتر وجود دارد این است که بحث تعرض در انگیزه قتل وجود داشت و این زن به نوعی برای دفاع شخصی دست به این اقدام زده است؛ این در حالی است که شاید این موضوع در بسیاری از کشورها طور دیگری در قانون تعریف شود؟
- بله، در اکثر جوامع به این اقدام نوعی دفاع شخصی می گویند اما خب نکته جالب در مورد زنی که نقش آن را ایفا می کنم این است که در نهایت به لحاظ قانونی تبرئه نمی شود بلکه خانواده مقتول با درک شرایط زن در حین اقدام به قتل به نوعی او را بخشیدند. در هر حال این پرونده پیچیدگی خاص خودش را داشت.و خب در نهایت هم هیچ گاه پرده از این رازها یا به عبارتی پیچیدگی های شخصیتی برداشته نشد؟
- بله در هر حال زندگی در زندان شرایط خودش را دارد و افراد در آن شرایط نوعی از زندگی را تجربه می کنندکه روی روحیه و حتی جهان بینی شان تاثیر زیادی می گذارد و به همین خاطر روحیه تازه ای پیدا می کنند به گونه ای که بعد از اعدام و حتی آزادیشان شما نمی توانید پرده از رازهای آنها به نوعی بردارید.