چه کنیم تا بچه‌ها با یکدیگر دعوا نکنند؟
اگر جزو خانواده هایی هستید که دو فرزند کوچک در خانه دارند، احتمالا هر روز صبح با صدای دعوا و داد و بحث آنها از خواب بیدار می شوید. به طور مثال، ناگهان صدای دخترتان را می شنوید که جیغ می زند: «از اتاق من برو بیرووووووون!». با این اوصاف به کوک کردن ساعت برای بیدار شدن نیازی ندارید. از همان ابتدای صبح صدای داد و دعوای آنها بالا است تا خود شب.
اگر تصور می کنید روش های تربیتی شما اشتباه بوده که فرزندانتان یک لحظه آرام و ساکت نیستند، اشتباه می کنید. این وضعیت کاملا نرمال است و بیشتر والدین آن را تجربه می کنند. اما می توانید این کشمش ها را تا حد بسیاری کاهش دهید. برای این منظور ما 10 راهکار را پیشنهاد می کنیم شاید مفید واقع شوند.
1. آنها را نادیده نگیرید
برخی از کارشناسان مسایل کودک اعتقاد دارند، کودکان باید یادبگیرند خودشان مشکلاتشان را برطرف کنند و تا حد امکان والدین نباید در بحث و تضادهای آنها دخالت داشته باشند، مگر اینکه رفتارهای خطرناک از کودک سر بزند. اما مری شدی، کارشناس تربیت کودک و نویسنده کتاب های روانشناسی کودک می گوید: «والدین باید مهارت های ارتباط برقرار کردن و برطرف کردن مشکلات را از همان سال های اولیه به کودک بیاموزند.» او معتقد است به محض آغاز درگیری میان کودکان، والدین باید مداخله کنند و تا دیر نشده و رفتار آنها از کنترل خارج نشده است، به دعوا خاتمه ببخشند.
2. داد نزنید
هنگامی که کودکان با هم مجادله می کنند و این اعصاب شما را به هم می ریزد، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و به هیچ عنوان داد نزنید. بیشتر والدین در چنین مواقعی داد می زنند: «تمامش کنید». اما این دردی را دوا نمی کند. به جای این کار، جلو بروید و ببینید این مجادله بر چه اساسی به وجود آمده است. خیلی منطقی جلو بروید و از آنها بپرسید چه اتفاقی افتاده است و بگویید که آمده اید تا کمکشان کنید. در این حالت، کودک احساس می کند مورد حمایت قرار گرفته است و به جای ترس از شما، صادقانه حرف و مشکل خود را مطرح خواهد کرد.
3. مذاکره کردن را به آنها بیاموزید
کودکان خردسال و پیش دبستانی در مورد مذاکره یا به کار گیری واژه های درست در زمان مناسب چیزی نمی دانند و نباید از آنها انتظار زیادی داشت. اما این را بدانید کودک بیشتر از آنچه می گوید، می فهمد. با استناد به این موضوع، به آنها بیاموزید به جای دعوا و داد زدن، با هم مودبانه معامله کنند. در مواقع لازم جملات مناسب را در دهان آنها بگذارید. این کار به مرور به آنها می آموزد باید چه کنند. بنابراین نباید نگران باشید که مبادا کودک عادت کند همیشه شما به او بگویید چه کند.
4. به آنها فرصت عشق ورزیدن بدهید
شاید به نظرتان چندان جالب نباشد. اما به کودکان خود بیاموزید یکدیگر را دوست داشته باشند. به طور مثال، از آنها بخواهید یکدیگر را در آغوش بگیرند و مثلا بگویید: «تو فقط همین یک خواهر/برادر را داری». وقتی از همان ابتدا به آنها عشق ورزیدن را بیاموزید با روحیه مهربان و لطیف تری رشد خواهند کرد و تعداد دفعات بحث و دعوای آنها تا حد بسیاری کاهش پیدا خواهد کرد.
5. آرامش ایجاد کنید
هنگامی که دعوای بچه ها بالا می گیرد بسیار سخت است که بتوانید آنها را از هم جدا و آرام کنید. اما به عنوان پدر یا مادر، می توانید این مساله را به فرزند خود بیاموزید هر زمان احساس کرد دارد از کوره در می رود و عصبانی می شود، از اتاق بیرون برود و هر زمان آرام شد، دوباره نزد خواهر یا برادر خود بازگردد.
6. عدالت و انصاف را برای آنها تعریف کنید
کودکان همیشه والدین خود را بهترین و منصف ترین فردی می دانند که می تواند به طور مساوی همه چیز را بین آنها و برادر یا خواهرشان تقسیم کنند. اما باید به تدریج به آنها بیاموزید همیشه همه چیز نباید مساوی باشد. به آنها بگویید زندگی واقعی همیشه هم عادلانه نیست و گاهی ممکن است انسان ها از داشتن چیزهایی محروم باشند. به طور مثال، هنگامی که فرزند بزرگ به کفش ورزشی نیاز دارد، دلیلی وجود ندارد یک جفت هم برای فرزند کوچک خریداری کنید تا ناراحت نشود. باید او را متوجه کنید چیزی که لازم ندارد را برایش نمی خرید. اگر کودک اعتراض کرد که: «چرا او دارد و من ندارم. این عادلانه نیست». به او پاسخ دهید: «همه انسان ها نباید وسایل مشترک و مشابه داشته باشند. انصاف این است که هرکس به اندازه نیاز خود داشته باشد، نه بیشتر!»
7. آنها را هم مقایسه نکنید
بسیاری از والدین این اشتباه را در تربیت فرزندان خود مرتکب می شوند: آنها برای تصحیح رفتار کودک، رفتار کودک دیگر را به رخ او می کشند و مدام آنها را با یکدیگر مقایسه می کنند. این مساله هیچ کمکی به کودک نمی کند و فقط خشم او را افزایش می دهد. اگر فرزند شما رفتار دلخواه را ندارد، راهکار آن را به او بیاموزید، نه اینکه او را با دیگران یا برادر/خواهرش مقایسه کنید. اگر به طور مثال، انرژی زیادی دارد و می خواهید کمی آرام باشد، او را در کلاس های ورزشی ثبت نام کنید تا هیجانش را آنجا تخلیه کند.
8. همیشه با برنامه ریزی پیش بروید
شاید شما هم متوجه شده باشید بیشترین دعواهای فرزندان در ابتدای صبح یا در روزهای تعطیل روی می دهند. دلیل این امر این است که کودک احتمالا خواب کمی داشته، گرسنه یا خسته است. اگر در روزهای تعطیل برنامه غذاخوردن شما تغییر می کند، ترجیحا سعی کنید میان وعده های مقوی و سیرکننده برای فرزندان خود تهیه کنید تا برنامه جسمی او تغییر نکند. در ضمن، باید توجه داشته باشید خردسالان به 12 ساعت خواب در طول شبانه روز نیاز دارند و کودکانی که مدرسه می روند نیز باید دست کم 10 ساعت در شبانه روز بخوابند. در غیر این صورت ممکن است عصبی و پرخاشگر شوند.
9. آنها را به شراکت مجبور نکنید
به عنوان پدر یا مادر، وظیفه شما است که به فرزند خود دست‌ودل‌باز بودن را بیاموزید. اما کودک مجبور نیست همه وسایل خود را با دیگران شریک شود. برخی از وسایل یا اسباب بازی ها برای کودکان بسیار ارزشمند هستند، می توانید آنها را کنار بگذارید تا کودک خودش اختصاصی از آنها استفاده کند. اما در وسایلی که تعصب خاصی به آنها ندارد به او بیاموزید که با دیگران شریک شود و به آنها اجازه دهد از وسایلش استفاده کنند. با این نوع تربیت، کودکان کمتر با هم دعوا خواهند کرد.
10. کار گروهی را به آنها بیاموزید
همکاری و تقسیم کارها را به فرزندان خود بیاموزید. از همان سال های اول زندگی به کودک یاد دهید تا با برادر یا خواهر خود میز را بچیند، با هم آشپزی کنند یا ... . به آنها بیاموزید هر فردی وظایف و مسوولیت های خودش را دارد و در همکاری با یکدیگر بسیار بهتر می توان کارها را انجام داد. مزیت کار گروهی را در عمل به کودک نشان دهید تا در آینده نیز از این عادت رفتاری سود ببرد و موفق باشد.
