احکام تقلید

تقلید به معنای پیروی از فقیه و مجتهد جامع الشرایط است. بر هر مسلمانی واجب است زمانی که به سن تکلیف رسید برای خود مرجع تقلیدی انتخاب و از احکام دین طبق دستور او پیروی کند، سن بلوغ برای پسران ۱۵ سال قمری و برای دختران ۹ سال قمری است.

شرایط مرجع تقلید :
۱- عادل باشد ۲- بالغ باشد ۳- زنده باشد ۴- مرد باشد ۵- شیعه ۱۲ امامی باشد ۶- بنا بر احتیاط واجب اعلم بوده و حریص به مال دنیا نباشد.

۲- شرایط صحت وضو :

شرایط آب و ظرف وضو :
۱- آب وضو پاک باشد ۲- آب وضو مباح باشد (غصبی نباشد) ۳- آب وضو مطلق باشد ۴- ظرف آب وضو طلا و نقره نباشد

شرایط اعضای وضو :
۱- پاک باشد ۲- مانعی از رسیدن آب در آن نباشد

شرایط کیفیت وضو :
۱- رعایت ترتیب ۲- رعایت موالات ۳- شخصا انجام دهد

شرایط وضو گیرنده :
۱- استعمال آب برای او مانعی نداشته باشد ۲- با قصد قربت وضو بگیرد

۳- طریقه وضو گرفتن :
۱- ابتدا نیت
۲- کارهای وضو :
- شستن صورت : از جایی که موی سر روییده تا آخر چانه و از پهنا فاصله بین شست بر انگشت میانه که بر صورت قرار گیرد.
-شستن دست راست : از آرنج تا نوک انگشتان

-شستن دست چپ : از آرنج تا نوک انگشتان

۲- مسح سر : قسمت جلوی آن که بالای پیشانی است.

ب ) مسح پای راست : از نوک انگشت تا بر آمدگی روی پا

ج ) مسح پای چپ : از نوک انگشت تا بر آمدگی روی پا

۴-توضیح اعمال وضو :
۱- باید صورت و دستها را از بالا به پایین شست و اگر از پایین به بالا بشوید وضو باطل است

۲- جای مسح سر یک قسمت از چهار قسمت سر که بالای پیشانی است

مبطلات وضو :
۱- خارج شدن ادرار و مدفوع یا باد از انسان ۲- خواب چنان که گوش نشنود و دو چشم نبیند ۳- چیزی که عقل را از بین می برد مانند دیوانگی و مستی ۴- استحاضه زنان ۵- آنچه سبب غسل می شود مانند جنابت و مس میت.

چگونگی تیمم و چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است :
۱- ابتدا نیت (بدل از وضو و یا بدل از غسل)
۲- زدن کف دو دست با هم بر چیزی که تییم بر آن صحیح است

۳- کشیدن دو دست بر تمام پیشانی و دو طرف آن ، از جایی که موی سر روئیده است تا روی ابروها و بالای بینی

۴- کشیدن کف دست چپ بر تمام پشت دست راست ۵- کشیدن کف دست راست بر دست چپ

۵- چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است عبارتند از :

خاک – ریگ – گل پخته مانند : آجر ، کوزه – اقسام سنگ ها مانند : سنگ سیاه – سنگ مرمر – سنگ گچ (قبل از پخته شدن).

۶- غسل های واجب :
غسل های واجب ۷ تا است که ۴ تا بین زن و مرد مشترک است و ۳ تا مخصوص بانوان است .

۱- غسل مشترک الف ) غسل جنابت، ب) غسل مس میت ، ج) غسل میت ، د) غسل نذر و قسم

۲- غسل مخصوص بانوان : الف) حیض ب) نفاس ج) استحاضه

۷- چگونگی انجام غسل :
۱- غسل ترتیبی ۲- غسل ارتماسی

۱-غسل ترتیبی : ابتدا سر و گردن ۲- شستن نیمه راست بدن ۳- شستن نیمه چپ بدن

۲- غسل ارتماسی : به زیر آَب رفته طوری که تمام بدن در زیر آب قرار گیرد، سپس نیت کرده و خود را در آب تکانی میدهیم

۸- تعداد رکعات نماز :
۱۷ رکعت نماز یومیه داریم : نماز صبح ۲ رکعت ، نماز ظهر ۴ رکعت، نماز عصر ۴ رکعت، نماز مغرب ۳ رکعت، نماز عشاء ۴ رکعت

وقت نماز صبح : از اذان صبح تا طلوع آفتاب و وقت نماز ظهر و عصر : از اذان ظهر تا غروب آفتاب و وقت نماز مغرب و اعشاء : از اذان مغرب تا نیمه شب شرعی

۹- چگونگی نماز مسافر :
انسان زمانی که مسافرت می رود اگر از وطن خود ۸ فرسخ که حدود ۴۵ کیلومتر است دور شود و یا حداقل چهار فرسخ می رود و چهار فرسخ بر می گردد نمازش شکسته است یعنی نماز چهار رکعتی را دو رکعت به جای آورد.

۱۰- اذان و اقامه : اذان و اقامه را قبل از نماز می گویند.
فرق بین اذان و اقامه : ۱- در اذان ۶ مرتبه الله اکبر می گوییم ولی در اقامه ۴ مرتبه ۲- در اقامه قد قامت الصلوتی داریم ولی در اذان نداریم ۳- در اذان لا اله الا الله را ۲ مرتبه ولی در اقامه یک مرتبه می گوئیم.

۱۱- واجبات و ارکان نماز :
واجبات نماز ۱۱ تا است که خود واجبات به دو قسمت رکن و غیر رکن تقسیم می شود .

فرق بین رکن و غیر رکن : اگر ارکان حتی یکی از آنها بجا آورده نشود و یا اضافه شود هر چند بر اثر فراموشی باشد و عمدی در کار نباشد باز هم نماز باطل است.

ولی غیر رکن ها اگر عمدا کم و زیاد یا بجا آورده نشود نماز باطل است و اگر سهوا کم و زیاد شود و یا بجا آورده نشود نماز باطل نمی شود.

رکن ها : ۱- نیت ۲- قیام ۳- تکبیرة الاحرام ۴- رکوع ۵- سجود (قنترس)

غیر رکن : ۱- قرائت ۲- ذکر ۳- تشهد ۴- سلام ۵- ترتیب ۶- موالات

۱۲- ذکر رکوع :
سه مرتبه ((سبحان الله)) یا یک مرتبه ((سبحان ربی العظیم و بحمده))

۱۳- ذکر سجده :
سه مرتبه ((سبحان الله)) یا یک مرتبه ((سبحان ربی الاعلی و بحمده))

۱۴- مسائل ضروری در نماز جماعت :
خواندن نماز جماعت در تمام نمازهای واجب به خصوص نمازهای یومیه مستحب است .

در نماز جماعت : در هر رکعت تنها در بین قرائت و در رکوع و در قنوت می توان به امام اقتدا کرد، پس اگر به رکوع امام جماعت نرسد، باید در رکعت بعد اقتدا کرد و اگر تنها به رکوع امام جماعت هم برسد ، یک رکعت به حساب می آید.

۱۵- شک هایی که نباید به آن اعتنا کرد و شک هایی که نماز را باطل می کند:
اگر در انجام جزئی از نماز شک کنید، یعنی نمیداند آن جز را بجا آورده است یا نه اگر جر بعدی را شروع نکرده است یعنی هنوز از محل آن نگذشته است باید آنرا بجا آورد. ولی اگر بعد از داخل شدن در جزء بعدی شک پیش آمده است یعنی از محل آن گذشته است به چنین شکی اعتناء نمی شود و نماز را ادامه می دهد و صحیح است. ۲- شک در نماز مستحبی ۳- در نماز جماعت ۴- شک پس از سلام نماز : اگر بعد از تمام شدن نماز شک در رکعت یا اجزاء پیش آید لازم نیست نماز را دوباره بخواند ۵- بعد از گذشت وقت نماز : اگر پس از گذشت وقت نماز شک کند که نماز را خوانده است یا نه خواندن آن نماز لازم نیست

شک هایی که نماز را باطل می کند:
۱- اگر در نماز دو رکعتی مثل نماز صبح یا نماز مغرب شک در رکعت پیش آید نماز باطل است (شک در تعداد رکعات نمازها ۲ و ۳ رکعتی)

۲- شک بین یک و بیشتر از یک ، یعنی اگر شک کند یک رکعت خوانده و یا بیشتر ، نماز باطل است

۳- اگر در نماز نداند چند رکعت خوانده نماز باطل است.

۱۶- دلایل وجوب و چگونگی انجام نماز آیات :
نماز آیات به دلایل ذیل واجب می شود : ۱- زلزله ۲- خسوف (ماه گرفتگی) ۳- کسوف (خورشید گرفتگی) ۴- رعد و برق و بادهای زرد و سرخ و مانند آن ، اگر بیشتر مردم بترسند.

چگونگی نماز آیات :
۱- نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد.

۲- در نماز آیات قبل از هر رکوع سوره حمد و سوره دیگری از قرآن خوانده می شود ، که در این صورت در دو رکعت ده حمد و ده سوره خوانده می شود ولی می توان یک سوره را پنج قسمت کردن و قبل از هر رکوع یک قسمت از آن را خواند که در این صورت در دو رکعت دو حمد و دو سوره خوانده می شود.