از دست این کودکان مامانی!
مریم دختر 7 ساله‌ای است که از تنهایی به شدت می‌ترسد. عصرها که او و مادرش تنها هستند حتی نمی‌گذارد مادر از کنارش تکان بخورد و هر جا که برود با اجبار با مادرش می‌آید. وقتی مادر مریم به او می‌گوید، برو از اتاقت اسباب‌بازی‌هایت را بیار، نمی‌رود و می‌گوید تو هم با من بیا. حتی وقتی مادر تلاش می‌کند او را سرجایش بخواباند قبول نمی‌کند. وقتی هم که خودش دستشویی می‌رود می‌گوید، بگذار در باز باشد. هوا که تاریک می‌شود همه چراغ‌های خانه را روشن می‌کند و خلاصه هیچ جا تنهایی نمی‌رود. علی هم پسر 4 ساله‌ای است که وابستگی شدیدی به مادرش دارد و به هیچ عنوان از مادرش جدا نمی‌شود به طوری که حتی حاضر نیست بدون مادر به مهدکودک برود و نمی‌تواند آنجا تاب بیاورد. تمام تدابیری که مربیان مهدکودک برای جدا کردن مادر و وابسته کردن علی به مهد در پیش گرفته‌اند، تاکنون ناکام مانده است. اما جوفراست اینجا است تا مشکلات خوانندگان سیب‌سبز را حل کند.
جو فراست راه‌حل ارائه می‌دهد
کودکان معمولا بیش از حد به والدین می‌چسبند و به آسانی از آنان جدا نمی‌شوند. آنها به هیچ عنوان دوست ندارند پدر و مادرشان از اتاق بیرون بروند. در واقع آنها دچار اضطراب جدایی هستند. به مرور زمان این وابستگی به شکل طبیعی کاهش پیدا می‌کند مگر آنکه والدین این مسئله را تشدید کنند مثلا والدین برای جلوگیری از واکنش‌های هیجانی کودک و پرهیز از تکرار آن کار و زندگی خود را تعطیل کنند. حتی این احتمال وجود دارد که نگرانی آنها به والدین هم سرایت کند به حدی که پدر و مادر تصور کنندپس از خروج‌شان از خانه اتفاق ناگواری برای فرزندشان رخ خواهد داد. وقتی کودک پا به مدرسه می‌گذارد این تغییر ممکن است نگرانی‌هایی را در او به وجود آورد که پدر و مادر باید دلیل آن را خیلی زود مشخص کنند تا مسئله حل شود. در مورد این دو کودک از آنجا که می‌توانند به مهد ومدرسه بروند می‌توان اقداماتی را انجام داد.
قبل از خروج، او را آماده کنید
اگر قبل از خارج شدن از منزل به اندازه کافی فرصت در اختیارکودک قرار بگیرد راحت‌تر جدا شدن را می‌پذیرد. باید بدانید حتما قبل از جدا شدن از او خداحافظی کنید.
هنگام جدایی مثبت باشید
کودکان تا حد بسیار زیادی نسبت به خلق و خوی مادر حساس هستند. حتی یک نوزاد کوچک هم می‌تواند بفهمد که چه زمانی مادر غمگین است و در همین موقع او هم نگران و مضطرب می‌شود.
کودکان بزرگ‌تر وقتی متوجه شوند والدین‌شان غمگین یا عصبانی هستند، عکس‌العمل نشان داده و به آنها می‌چسبند و رهایشان نمی‌کنند، بنابراین لحن شما تاثیر مستقیم بر واکنش او دارد. لبخند زدن و لحن مثبت شما بدون توجه به اینکه چقدر ممکن است از درون احساس ناراحتي کنید برای کودک‌تان یادآور تفریحاتی خواهد بود که قرار است در طول روز داشته باشد. وقتی کودک از لحن شما این‌طور برداشت کند که در مورد گذاشتن او به مهد و مدرسه مطمئن نیستید، خیلی زود نتیجه می‌گیرد که بدون شما هیچ جا امن نیست.
ذهنش را منحرف کنید
وقتی می‌خواهید از اتاق خارج شوید یا او را به مهدکودک بسپارید، ذهنش را از ناراحتی منحرف کنید. مثلا به یکی از اسباب‌بازی‌های مورد علاقه‌اش اشاره کنید یا از مربی بخواهید او را به سمت پنجره ببرد تا پرندگان و درخت‌ها را ببیند. بعد از او خداحافظی کنید و از اتاق بیرون بروید. برای کودک 7 ساله بهتر است سؤالی درباره فعالیت‌های روزانه‌اش بپرسید.
مهدیه رضایی، کارشناس ارشد مشاوره خانواده و هنردرمانگر کودک
دلیل ترس را پیدا کنید
اگر کودک شما مدام شما را دنبال می‌کند یا در بسترش به تنهایی نمی‌خوابد مبتلا به نوعی اضطراب به نام «اضطراب جدایی» است. این اضطراب در کودکان ممکن است با علائم دیگری مانند جویدن ناخن، بی‌قراری، شب ادراری، رفتارهای وسواس‌گونه و تکراری و... همراه باشد.
به دنبال دلایل بگردید
دلشوره و نگرانی در کودکان علل مختلفی دارد. وجود هیجانات منفی مانند خشم و نگرانی در خود والدین به سرعت به کودکان منتقل می‌شود. حمایت‌های افراطی والدین به صورت مراقبت بیش از اندازه نیز منتقل‌کننده این پیام به کودک است که جهان، جهان ناامنی است و همین باعث شکل‌گیری اعتماد به نفس ضعیف در او می‌شود. پس مهم‌ترین واکنش در این حالت ترس از جداشدن از مادر خواهد بود. از سویی دیگر، آن دسته از مادرانی که احساس گناه به فرزندان می‌دهند یعنی از پیام‌های تهدید کننده استفاده می‌کنند، به عنوان مثال «اگه پسر خوبی نباشی، مادرت نیستم!» کودکان دچار دلشوره‌ای پنهان می‌شوند و در دنیای خود این‌طورفکر می‌کنند که اگر از مادر دور شوند او را از دست خواهند داد، زیرا نتوانسته‌اند در حد استانداردهای مادر خوب عمل کنند. اختصاص زمان کم از سوی والدین برای فرزندان هم از دلایل دیگر تنش در کودکان است.
توصیه‌های زیر را جدی بگیرید
برای درمان کودکان مبتلا به این علائم حتما باید به مشاور خانواده مراجعه شود تا با تدبیر این مشکل حل شود اماتوصیه‌های زیر می‌تواند راهگشا باشد:
1. از توجیه کردن بیش از حد کلامی کودک خود بپرهیزید، یعنی در حالی که کودک مضطرب است بیش از اندازه با او صحبت نکنید. این کار باعث می‌شود اضطراب او تشدید شود.
2. کودک را در انجام کارها کمتر حمایت کنید. به این ترتیب حس استقلال و عدم وابستگی به او می‌دهید و کم‌کم می‌فهمد برای کارهایش باید مسئولیت بپذیرد.
3. محل خواب کودک خود را جدا کنید، حتی اگر با رفتار پرخاشگرانه یا مقاومت او مواجه شوید. درباره اصول جدا کردن محل خواب کودک از خودتان حتما با مشاور خانواده صحبت کنید و راهنمایی بخواهید.
4. نوازش کودک را مشروط نکنید یعنی بدون قید و شرط او را نوازش کنید. کودک نباید فکر کند اگر کار ناشایستی انجام داد محبت شما را از دست می‌دهد.
5. به طور روزانه برای کودک زمان بازی اختصاص دهید. علاوه بر این، می‌توانید او را تشویق کنید با همسالان و دوستانش بازی کند. مشاهده رفتار همسالان به درک رفتار درست او کمک می‌کند.
6. رفتارهای فاجعه‌آمیز او را نادیده بگیرید، یعنی اینکه اگر کودک خود را برای رو‌به‌رو شدن با موقعیت‌ها ناتوان یا ضعیف جلوه می‌دهد، این موضوع را نادیده بگیرید.
7. در برابر کودک اظهار عجز و پریشانی نکنید. کودکان الگو‌پذیری بالایی دارند و این موضوع می‌تواند آنها را برای همیشه شخصیت‌هایی وابسته بار بیاورد.
8. باید‌ها و نبايدهاي خود را کاهش دهید تا کودک احساس آرامش بیشتری کند و فضای آرامی را در خانه و در کنار شما تجربه کند.
